สมาคมดาราศาสตร์ไทย

ดาวเคราะห์น้อยโทรจันคู่

ดาวเคราะห์น้อยโทรจันคู่

28 พ.ย. 2544
รายงานโดย: วิมุติ วสะหลาย (wimut@hotmail.com)
จำนวนของดาวเคราะห์น้อยที่พบว่าเป็นคู่ได้เพิ่มขึ้นเป็น 18 คู่ในวันที่ 22 กันยายน 2544 เมื่อ วิลเลียม เจ. เมอร์ไลน์ จากสถาบันเซาท์เวสต์และคณะได้ใช้กล้องโทรทรรศน์เจมิไนเหนือขนาด 8.1 เมตรพร้อมกับระบบปรับตามสภาพแสง (adaptive optics) สำรวจดาวเคราะห์น้อยหมายเลข 617 แพทโรคลัส (617 Patroclus) และพบว่าแท้จริงแล้วมันประกอบด้วยดาวเคราะห์น้อยสองดวงโคจรรอบกัน 

ทั้งคู่มีขนาดใกล้เคียงกันมาก ดวงหนึ่งมีเส้นผ่านศูนย์กลาง 105 กิโลเมตรและอีกดวงหนึ่งมีเส้นผ่านศูนย์กลาง 95 กิโลเมตร 

แพทโรคลัสเป็นดาวเคราะห์น้อยโทรจัน ซึ่งเป็นดาวเคราะห์น้อยชนิดหนึ่งที่โคจรรอบดวงอาทิตย์โดยมีวงโคจรร่วมกับวงโคจรของดาวพฤหัสบดี มีสองกลุ่มใหญ่ กลุ่มหนึ่งอยู่นำหน้าดาวพฤหัสบดีเป็นมุม 60 องศา และอีกกลุ่มหนึ่งอยู่ตามหลังดาวพฤหัสบดีเป็นมุม 60 องศา เชื่อกันว่าดาวเคราะห์น้อยจำพวกนี้เกิดขึ้นมาจากกระบวนการสร้างดาวพฤหัสบดี และคาดว่ามีจำนวนมากพอ ๆ กับดาวเคราะห์น้อยในแถบดาวเคราะห์น้อยหลักเลยทีเดียว ดังนั้นการค้นพบว่าดาวเคราะห์น้อยโทรจันดวงหนึ่งเป็นดาวเคราะห์น้อยคู่จึงไม่น่าจะเป็นเรื่องแปลกแต่อย่างใด 

แต่เรื่องที่น่าประหลาดใจสำหรับการค้นพบครั้งนี้คือ ขนาดของดาวเคราะห์น้อยทั้งสองดวง ทั้งนี้เพราะการชนกันของวัตถุแต่ละดวงจะชนกันด้วยความรุนแรงและแตกเป็นชิ้นเล็กชิ้นน้อย แต่การที่แพทโรคลัสมีขนาดใหญ่ขนาดนี้แสดงว่ามันเป็นดาวเคราะห์น้อยคู่มาตั้งแต่ยุคเริ่มต้นและแทบไม่น่าเชื่อว่าสามารถอยู่รอดมาจนถึงปัจจุบันโดยไม่ถูกชนเลย 

แพทโรคลัสนับเป็นดาวเคราะห์น้อยโทรจันดวงแรกที่พบว่าเป็นดาวเคราะห์น้อยคู่ 

ดาวเคราะห์น้อย 617 แพทโรคลัส แท้จริงประกอบด้วยดาวเคราะห์สองดวง

ดาวเคราะห์น้อย 617 แพทโรคลัส แท้จริงประกอบด้วยดาวเคราะห์สองดวง

ที่มา: