จดหมายถึง thaiastro

Ukrit Suwanmontree (s4132367@nisit.sc.chula.ac.th)

คือผมอยากจะทราบเรื่องเกี่ยวกับเทพนิยายดาวแต่หาใน web แล้วไม่มี อยากจะให้นำมาลงใน web ด้วยได้มั้ยครับ หรือถ้ามีข้อมูลอยู่แล้ว ช่วยกรุณาส่งมาให้ได้ไหมครับ เพราะผมสนใจเรื่องนี้มาก มีความรู้อยู่บ้างเล็ก ๆ น้อย ๆ อยากได้ข้อมูลเพื่อเติมเกี่ยวกับ เทพนิยายดาว แต่ไม่มีเวลาไปฟังการบรรยายได้ครับ

ขอบคุณมากครับ
อุกฤษฏ์ สุวรรณมนตรี

thaiastro

ตั้งใจจะนำลง web อยู่นานแล้ว แต่ยังไม่ว่างสักทีครับ และตอนนี้ที่ทำไว้ก็มีเพียงเรื่องเดียว สำหรับการบรรยายที่จะมีตอนปลายปีคงมีข้อมูลมากกว่าเล่านิทานเฉย ๆ ถ้ามาฟังได้ก็ขอเชิญครับ

วิษณุ


Boonkird Sombathiranvong (boonkirs@hotmail.com)

สวัสดีครับ
ผมเป็นนักดูดาวสมัครเล่นมือใหม่ เพิ่งซื้อกล้องดูดาวตัวแรกมา และพอมีความรู้เรื่องคอมพิวเตอร์ ผมได้พบโปรแกรมคอมพิวเตอร์ตัวนึงที่ยังไม่ได้อ้างอิงในเว็บของสมาคม และอยากจะเผยแพร่ให้ท่านสมาชิกและผู้สนใจท่านอื่น ๆ ได้รับทราบ โดยสามารถ download ได้ที่ http://www.fourmilab.com/homeplanet/homeplanet.html ซึ่งผมมีความประทับใจในโปรแกรมตัวนี้มาก โดยตัวโปรแกรมเองเป็นโปรแกรมที่ฟรี ไม่ต้องเสียตังซื้อ และประสิทธิภาพดีมาก โดยสามารถบอกพิกัดมุมกล้อง ดูดาว บอกตำแหน่งดาวต่าง ๆ มีแผนที่โลกและแผนที่ท้องฟ้า ลองดูแล้วกันนะฮะ

บุญเกิด

thaiastro

ผมได้ตามเข้าไปดูในเว็บนี้แล้ว น่าสนใจดีครับ ถึงจะยังไม่ได้ดาวน์โหลดลงมาลองใช้ก็ตาม แต่ก็ถือว่าเป็นทางเลือกอีกทางหนึ่งสำหรับนักดูดาว ผมได้ใส่ url นี้เข้าในหน้าลิงก์ของสมาคมเรียบร้อยแล้วครับ ขอบคุณคุณบุญเกิดมากที่กรุณาเอาของดีมาฝาก

วิมุติ วสะหลาย


kanpoom boonthavi (caasbkan@samsorn.stou.ac.th)

ไม่ทราบจะเป็นการเหมาะสมหรือไม่ครับ แต่ผมอยากทราบ Address (ใน Cyber space หรือ โลกปกติก็ได้ครับ) ของคุณฐากูร เกิดแก้ว เพื่อขอบคุณที่ได้กรุณาเอื้อเฟื้อให้เข้าเยี่ยมชมพักแรมที่ไร่ (หอดูดาว) เกิดแก้ว แต่ลองพยายามติดต่อที่ Web ในเมนูของสมาคมฯ แล้วปรากฏว่าขึ้น Error ทุกครั้ง ช่วยหน่อยนะครับถ้าพอมีเวลา

ขอบคูณมา ณ ที่นี้
ชญา

thaiastro

ผมไม่ได้ติดต่อกับคุณฐากูรมานาน ต้องสืบเสาะอยู่พักใหญ่ address ของเขาคือ thagoon@kirdkao.org ครับ โฮมเพจอยู่ที่ http://kirdkao.org ครับ

วิมุติ วสะหลาย


Rawiwan Thaisuriyo (rawithai@ksc.th.com)

ผมอยากทราบรายละเอียดเพิ่มเติม ของการสมัครสมาชิกสมาคมดาราศาสตร์ไทย จะสมัครให้ลูกอายุ 4 ขวบได้หรือไม่ หรือว่าต้องใช้สิทธิของตัวผมเอง (เพราะตอนผมเด็ก ๆ เคยสนใจจะสมัคร แต่ไม่รู้ว่าจะสมัครที่ไหน และไม่มีใครสนใจให้ข้อมูลครับ) กรุณาตอบกลับมาที่ misterindy@yahoo.com

thaiastro

ลูกอายุ 4 ขวบ สามารถเป็นยุวสมาชิกได้ครับ ค่าสมาชิกก็จะถูกกว่าสมาชิกผู้ใหญ่ครับ ซึ่งคุณ misterindy ก็สามารถใช้สิทธิของลูกคุณได้ แต่เท่าที่สิทธิของยุวสมาชิกจะมีได้เท่านั้นครับ อย่างสิทธิการเลือกตั้งจะไม่ได้ เพราะยุวสมาชิกจะไม่มีสิทธินี้ครับ

วิมุติ วสะหลาย


pepe (pepe@poppymail.com)

เรียนคุณวิมุติ
ผมได้มีโอกาสเข้าแวะชม web ของสมาคมดาราศาสตร์ไทยเมื่อ 13/07/42 และมีความสนใจเรื่องการดูดาวด้วยกล้องสองตามากครับ ผมไปดูที่ร้าน nikon ราคาแพงมากเลยทีเดียว ราคาที่เขาเสนอให้ผมมีตั้งแต่ 18,000 จนถึง 40,000 บาท และผมไปดูที่ร้านค้าเช่าศูนย์การค้า เป็นกล้อง TOYOTA ราคา 1,500 บาท ซึ่งราคาต่างกันมากเลยทีเดียว ส่วนบทความของคุณวิมุติ บอกราคาอยู่ที่ประมาณ 2,000 ถึง 3,000 บาท ผมไม่มีความรู้ทางด้านนี้เลยครับ แต่อยากซื้อมาเพื่อดูดาวบ้าง ผมจะซื้ออย่างไร ยี่ห้ออะไร ที่ไหนดีครับ ผมอยากได้ราคาที่ไม่เกิน ห้าพันบาทครับ เพราะงบมีน้อย แต่มีความต้องการดูดาวมากเลยครับ
ตอนนี้ผมเข้า web ของสมาคมดาราศาสตร์ไทยไม่ได้ เพราะอะไรครับ ผมเข้าที่ https://thaiastro.nectec.or.th รบกวนช่วยส่งเมลล์ตอบผมด้วยนะครับ ขอบพระคุณมากครับ ปล. ผมไม่ทราบว่าจะหาซื้อวารสารทางช้างเผือกได้ที่ไหนครับ ผมอยากอ่านมาก

thaiastro

ที่ผมเขียนว่า 2000-3000 บาทนั้น หมายถึงกล้องคุณภาพเท่าที่พอจะเอามาดูดาวได้คือราคานี้ครับ ถ้าใครมีสตางค์ซื้ออันที่ราคาแพงกว่านี้ได้ก็ยิ่งดีครับ กล้องสองตามีราคาแตกต่างกันมาก ตั้งแต่ร้อยกว่าบาทจนเกือบ ๆ ล้าน ดังนั้น กล้องราคาเรือนหมื่นที่คุณไปสืบมาก็ยิ่งดีเข้าไปใหญ่ ดูดาวใสแจ๋วทีเดียว แต่อย่าลืมดูรายละเอียดอื่น ๆ ของกล้องด้วยนะครับ ว่าเหมาะแก่การดูดาวหรือไม่ ไม่ใช่ดูเพียงราคาอย่างเดียว
ผมสงสัยว่ากล้อง TOYOTA มีด้วยหรือ เพิ่งเคยได้ยิน กล้องขนาดราคาพันกว่าบาทจะว่าไปก็ถือว่าพอดูได้ครับ คุณสมบัติทางแสงของกล้องระดับนี้ไม่ถึงกับเลวเกินไปนัก แต่มักจะมีปัญหาในเรื่องการจัดวางแนวเล็งของกล้อง (alignment) เสียมากกว่า คือกล้องไม่ค่อยขนานกัน ซึ่งถือว่าเป็นเรื่องใหญ่ครับ หากกล้องไม่ขนานกันดีแล้วจะดูปวดตาและน่าเบื่อมาก ดังนั้น เวลาเลือกกล้องสองตาต้องเลือกดี ๆ ครับ
งบของคุณมี 5000 บาท ก็ถือว่าพอแล้วครับที่จะซื้อกล้องระดับดีปานกลางได้ กล้องระดับสี่พันเศษ ๆ มีอยู่ไม่น้อยครับ แต่อย่าลืมดูจุดอื่น ๆ ด้วย เช่น การเคลือบเลนส์ ลองส่องดูเข้าไปทางเลนส์วัตถุ ไม่ควรเห็นกลไกภายในกล้องชัดเจนนัก กำลังขยายควรอยู่ในช่วง 7-10 เท่า ขนาดหน้ากล้องควรจะใหญ่กว่า 42 มม. หากคุณใส่แว่น ก็ควรหากล้องที่มีระยะผ่อนสายตา (eye relief) เกิน 10 มม. กลไกต้องกระชับ ไม่ลื่นไม่ฝืดจนเกินไป ที่สำคัญ ๆ ก็เพียงเท่านี้ครับ ส่วนยี่ห้อผมคงระบุไม่ได้ครับ เรื่องสถานที่นั้น ไม่ยาก เพราะกล้องสองตาหาได้ง่ายตามร้านขายกล้องใหญ่ ๆ ทั่วไปอยู่แล้ว
วารสารทางช้างเผือกหาซื้อได้ที่ร้านสเปกตรัม ข้างท้องฟ้าจำลอง หรือที่สมาคมโดยตรง หรือสั่งซื้อทางไปรษณีย์ก็ได้ ส่งธนาณัติ ในนามสมาคมดาราศาสตร์ไทย 928 อาคารศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษา ถ.สุขุมวิท คลองเตย กรุงเทพ ฯ สั่งจ่ายป.ณ.สันติสุข ราคาเล่มละ 30 บาท (ยกเว้นฉบับ กรกฎาคม-ธันวาคม 2538 ราคา 40 บาท) บวกค่าส่ง 10 บาทครับ
ตอนนี้เว็บเซิฟเวอร์ของสมาคมกำลังอยู่ในระหว่างซ่อมบำรุงครับ เพราะช่วงหลายสัปดาห์ที่ผ่านมาป่วยกระออดกระแอดบ่อยมาก คาดว่าจะใช้ได้ดีดังเดิมภายในสัปดาห์นี้

วิมุติ วสะหลาย


ChulaBoy 6996 (chulaboy6996@hotmail.com)

ผม ชนินทร์ ละลิ่ว มาอีกแล้วครับ ในกระทู้หนึ่งของหน้าถาม-ตอบปัญหาดาราศาสตร์ของเดือนพฤษภาคม 2541 ผมเห็นคุณใช้คำว่า "วสันตวิษุวัต" สำหรับคำว่า "vernal equinox" กับใช้คำว่า "ศารทวิษุวัต" สำหรับคำว่า "autumnal equinox" ซึ่งศัพท์ภาษาไทยสำหรับสองคำนี้ฟังดูสวยหรู แต่ใช้คำว่า "ซอลสติซฤดูร้อน" สำหรับคำว่า "summer solstice" กับคำว่า "ซอลสติซฤดูหนาว" สำหรับคำว่า "winter solstice" ซึ่งศัพท์ภาษาไทยสำหรับสองคำนี้ฟังดูหัวมงกุฎท้ายมังกร ผมก็เลยอยากจะบอกว่าจริงๆแล้วสำหรับคำว่า summer solstice กับคำว่า winter solstice นั้น ก็มีศัพท์บัญญัติสวยหรูเป็นภาษาไทยใช้สำหรับสองคำนี้ด้วยเหมือนกัน
คือคำว่า "ครีษมายัน" กับ "เหมายัน"
"ครีษมายัน" อ่านว่า ครีด-สะ-มา-ยัน มาจากคำสันสกฤตว่า "ครีษมะ" ตรงกับคำบาลีว่า คิมหานะ หรือ คิมหันต์ แปลว่า ฤดูร้อน สนธิกับคำว่า "อายัน" แปลว่า การมาถึง คำว่า ครีษมายัน จึงแปลตรงตัวว่า การมาถึงฤดูร้อน ตรงกับคำว่า summer solstice ในภาษาอังกฤษนั่นเอง
"เหมายัน" อ่านว่า เห-มา-ยัน มาจากคำบาลีสันสกฤตว่า "หิมะ" แปลว่า หิมะ (snow) อย่างที่เรารู้จักดีก็ได้ หรือแปลว่า ฤดูหนาว ก็ได้ สนธิกับคำว่า "อายัน" แปลว่า การมาถึง คำว่า เหมายัน จึงแปลตรงตัวว่า การมาถึงฤดูหนาว ตรงกับคำว่า winter solstice ในภาษาอังกฤษนั่นเอง
ประเทศในแถบซีกโลกเหนือบางประเทศอย่างเช่นสหรัฐอเมริกาถือเอาวันวสันตวิษุวัต (vernal หรือ spring equinox) ซึ่งประมาณตรงกับวันที่ 21 มีนาคมของทุกๆปีเป็นวันเริ่มต้นของวสันตฤดูหรือฤดูใบไม้ผลิ (spring) อย่างเป็นทางการ ถือเอาวันครีษมายัน (summer solstice) ซึ่งประมาณตรงกับวันที่ 21 มิถุนายนของทุกๆปี เป็นวันเริ่มต้นของคิมหันตฤดูหรือฤดูร้อน (summer) อย่างเป็นทางการ ถือเอาวันศารทวิษุวัต (autumnal equinox) ซึ่งประมาณตรงกับวันที่ 22 กันยายนของทุกๆปี เป็นวันเริ่มต้นของศารทฤดูหรือฤดูใบไม้ร่วง (autumn) อย่างเป็นทางการ ถือเอาวันเหมายัน (winter solstice) ซึ่งประมาณตรงกับวันที่ 22 ธันวาคมของทุกๆปี เป็นวันแรกของเหมันตฤดูหรือฤดูหนาว (winter) อย่างเป็นทางการ วันเหล่านี้ห่างกันประมาณ 3 เดือนพอดิบพอดี
ฤดูกาลต่างๆอาจแบ่งได้เป็น 6 ฤดู ได้แก่
1. เหมันตฤดู (เห-มัน-ตะ-รึ-ดู) คือ ฤดูหนาว
2. สิสิรฤดู (สิ-สิ-ระ-รึ-ดู) คือ ฤดูหมอกหรือฤดูน้ำค้าง
3. วสันตฤดู (วะ-สัน-ตะ-รึ-ดู) คือ ฤดูใบไม้ผลิ
4. คิมหันตฤดู (คิม-หัน-ตะ-รึ-ดู) คือ ฤดูร้อน
5. วัสสานฤดู (วัด-สา-นะ-รึ-ดู) คือ ฤดูฝน
6. สารทฤดู (สา-ระ-ทะ-รึ-ดู) คือ ฤดูใบไม้ร่วง
แต่สำหรับประเทศไทยมีฤดูอย่างเป็นทางการเพียง 3 ฤดู คือ ฤดูร้อน (คิมหันตฤดู), ฤดูฝน (วัสสานฤดู) และ ฤดูหนาว (เหมันตฤดู) ***หลายคนมักเข้าใจว่า"วสันตฤดู"คือฤดูฝน ซึ่งจริงๆแล้วไม่ใช่*** "วสันต์" เป็นคำบาลีและสันสกฤตหมายถึงฤดูใบไม้ผลิ "วัสสานะ" เป็นคำบาลี ตรงกับคำสันสกฤตว่า "วรรษ" (อ่านว่า วัด หรือ วัด-สะ) แล้วไทยแผลงตัว ว เป็นตัว พ กลายเป็น "พรรษ" (หรือ "พรรษา") หมายถึงฤดูฝน เพราะฉะนั้น***ฤดูฝนต้องใช้ว่า"วัสสานฤดู" ไม่ใช่วสันตฤดู*** อนึ่ง วันสารท(สะกดอย่างคำบาลี)หรือศารท(สะกดอย่างคำสันสกฤต) ซึ่งไทยอ่านว่า "สาด" ก็คือวันทำบุญในเทศกาลใบไม้ร่วงนั่นเอง

จึงเรียนมาเพื่อทราบ

นายชนินทร์ ละลิ่ว
นักศึกษาปริญญาเอก ภาควิชาวิศวกรรมไฟฟ้า
มหาวิทยาลัยแห่งมลรัฐมินเนโซต้า
สหรัฐอเมริกา

thaiastro

ผมดีใจที่เห็นจดหมายของคุณชนินทร์ เพราะทุกครั้งที่เปิดจดหมายของคุณจะได้รับประโยชน์มากมาย ทั้งต่อ เว็บของสมาคมฯ ต่อผม และต่อคนอื่น ๆ ที่ได้อ่านจดหมายฉบับนี้ด้วย ครั้งนี้เป็นครั้งที่สามแล้วกระมังที่คุณกรุณามา "สอนมวย" ผม
ผมเพิ่งทราบจริง ๆ ว่ามีคำบัญญัติสำหรับ solstice อยู่ในพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตฯ เหมือนกัน ก่อนหน้านี้ผมเคยค้นหามาหลายครั้ง แต่ก็แปลกที่หาไม่พบ มองข้ามไปทุกที ผมได้เพิ่มคำสองคำนี้เข้าไปในทปานุกรมดาราศาสตร์เรียบร้อยแล้วครับ
ขอบคุณอีกครั้งที่กรุณาทักท้วง

วิมุติ วสะหลาย


jojobar@usa.net

สวัสดีครับ
อยากทราบว่ากล้องโทรทรรศน์ หาซื้อได้ที่ไหน ราคาประมาณเท่าไหร่ และ แบบไหนที่เหมาะสำหรับ มือสมัครเล่น

ขอบคุณรับ

thaiastro

ในหน้า "จดหมายถึง thaiastro" (https://thaiastro.nectec.or.th/letters/letters) มีคำตอบและคำแนะนำอยู่แล้ว ขอให้ลองไปดูก่อนนะครับ โดยเฉพาะหน้าเดือนธันวาคม 2541 หากมีคำถามเพิ่มเติมค่อยเขียนมาอีกทีก็แล้วกันนะครับ แต่ช่วงนี้เว็บสมาคมฯ กำลังอยู่ในระหว่างซ่อมบำรุง คาดว่าอีกสองสามวันก็คงใช้งานได้ดังเดิม

วิมุติ วสะหลาย