สมาคมดาราศาสตร์ไทย

ดาวบริวารของเวกา

ดาวบริวารของเวกา

1 ก.พ. 2545
รายงานโดย: วิมุติ วสะหลาย (wimut@hotmail.com)
ไม่มีใครที่ไม่รู้จักดาวเวกา ดาวฤกษ์สว่างในกลุ่มดาวพิณ เป็นดาวที่สวยงามและโดดเด่นที่สุดดวงหนึ่งบนท้องฟ้า เป็นจุดยอดของสามเหลี่ยมฤดูร้อน เป็นดาวที่นักวิทยาศาสตร์เลือกส่งมนุษย์ไปเยือนในนิยายวิทยาศาสตร์ชื่อดังเรื่อง Contact ต่อจากนี้ บารมีของดาวเวกาจะยิ่งโดดเด่นยิ่งขึ้นไปอีก เมื่อนักดาราศาสตร์ได้พบว่าดาวดวงนี้อาจมีดาวเคราะห์อยู่ด้วยเหมือนกัน 

เวกามีอุณหภูมิสูงกว่าและมีขนาดใหญ่กว่าดวงอาทิตย์ มีกำลังส่องสว่างมากกว่าดวงอาทิตย์ถึง 50 เท่า และเนื่องจากอยู่ห่างออกไปเพียง 25 ปีแสง เวกาจึงมีความสว่างมากเมื่อมองจากโลก เป็นเวลากว่า ทศวรรษมาแล้วที่นักดาราศาสตร์ได้ทราบว่าดาวดวงนี้มีชั้นฝุ่นห้อมล้อมอยู่ ในที่ประชุมสมาคมนักดาราศาสตร์อเมริกาเมื่อต้นเดือนที่ผ่านมา นักดาราศาสตร์สองคณะได้รายงานว่าพบโครงสร้างที่เป็นก้อนสองก้อนอยู่ในชั้นฝุ่นของเวกา ซึ่งเป็นหลักฐานที่แสดงว่าในชั้นฝุ่นนั้นอาจมีดาวเคราะห์ขนาดยักษ์อยู่ 

คณะนักดาราศาสตร์สองคณะนี้ได้แก่คณะจากมหาวิทยาลัยเพนซิลวาเนีย นำโดย David Koemer ใช้กล้องโทรทรรศน์ Owens Valley Radio Observatory อีกคณะหนึ่งอยู่ห่างออกไปค่อนโลก นำโดยเดวิด วิลเนอร์จากศูนย์ดาราฟิสิกส์ฮาร์วาร์ด-สมิทโซเนียน ใช้กล้อง Plateau de Bure Interferometer ในเทือกเขาแอลป์ 

ก้อนก๊าซทั้งสองอยู่ห่างจากเวกา 60 และ 75 หน่วยดาราศาสตร์ แสดงถึงผลจากแรงดึงดูดของดาวเคราะห์ที่มองไม่เห็นที่โคจรเป็นวงรี ผลจากการสร้างแบบจำลองโดยคณะของวิลเนอร์พบว่า ระยะกึ่งแกนเอกของวงโคจรดาวเคราะห์นี้อยู่ที่ประมาณ 30 หน่วยดาราศาสตร์ 

ภาพดาวเวกาที่มีก้อนฝุ่นสองก้อนอยู่ล้อมรอบในจินตนาการของศิลปิน การเกาะกลุ่มของก้อนฝุ่นอาจเกิดจากผลของแรงดึงดูดของดาวเคราะห์ของเวกา

ภาพดาวเวกาที่มีก้อนฝุ่นสองก้อนอยู่ล้อมรอบในจินตนาการของศิลปิน การเกาะกลุ่มของก้อนฝุ่นอาจเกิดจากผลของแรงดึงดูดของดาวเคราะห์ของเวกา

ที่มา: