นักดาราศาสตร์จากโครงการไมโครเลนซิงพลาเนตเสิร์ช (Microlensing Planet Search - MPS) นำโดยเดวิด เบนเนตต์ และ ซุน ฮอง รี จากมหาวิทยาลัยนอเตอร์แดม ได้พบหลักฐานของดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะดวงใหม่ซึ่งโคจรรอบระบบดาวคู่จากการใช้เทคนิคไมโครเลนซิง
ผลงานวิจัยชิ้นนี้ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารNature ฉบับวันที่ 4 พฤศจิกายน ดาวเคราะห์ดวงใหม่นี้มีมวลประมาณ 3 เท่าของดาวพฤหัสบดี
ก่อนหน้านี้ได้มีการค้นพบดาวเคราะห์ของดาวฤกษ์ดวงอื่นมาแล้วหลายดวงแต่ดาวเคราะห์ที่พบทั้งหมดเป็นบริวารของดาวฤกษ์เดี่ยว ถึงแม้ว่าดาวฤกษ์บางดวงในจำนวนนั้นอาจเป็นสมาชิกของระบบดาวคู่ แต่ดาวเคราะห์เหล่านั้นก็โคจรรอบดาวฤกษ์เพียงดวงเดียว การที่ค้นพบว่ามีดาวเคราะห์โคจรรอบดาวคู่ในครั้งนี้เป็นการเพิ่มความมั่นใจให้กับนักดาราศาสตร์ว่า ยังจะมีโอกาสพบดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะอีกมาก เพราะประมาณว่าสองในสามของดาวฤกษ์ในบริเวณใกล้เคียงกับดวงอาทิตย์เป็นระบบดาวคู่หรือระบบดาวที่มีดาวฤกษ์หลายดวงโคจรรอบกัน
ปรากฏการณ์เลนส์ความโน้มถ่วง(gravitational lensing) เป็นทฤษฎีที่เกิดขึ้นในช่วงทศวรรษ 1930 โดยอัลเบิร์ต ไอน์สไตน์ ซึ่งกล่าวว่า เมื่อวัตถุเช่นดาวเคราะห์หรือดาวฤกษ์เคลื่อนที่ผ่านหน้าดาวฤกษ์อีกดวงหนึ่งที่อยู่ข้างหลัง สนามความโน้มถ่วงของวัตถุที่เข้ามาบังจะประพฤติตัวเหมือนกับเลนส์ ซึ่งจะขยายแสงของดาวฤกษ์ฉากหลังให้สว่างขึ้น
การค้นพบครั้งนี้เกิดขึ้นจากปรากฏการณ์เลนส์จุลภาคนี้มีชื่อว่า MACHO-97-BLG-41 (จากชื่อมีความหมายว่า ปรากฏการณ์เลนส์จุลภาคครั้งที่ 41 ในปี 1997 ที่ค้นพบโดยเครือข่าย MACHO) รูปแบบของเส้นความสว่าง (light curve) ที่เกิดขึ้นตลอดช่วงเวลา 100 วันที่เกิดปรากฏการณ์มีความซับซ้อนเกินกว่าจะเชื่อว่าเกิดจากเลนส์ความโน้มถ่วงของดาวดาวฤกษ์เพียงดวงเดียว หลังจากการสร้างแบบจำลองหลาย ๆ รูปแบบพบว่า แบบจำลองที่ให้ผลสอดคล้องกับผลจากการสังเกตการณ์ที่สุดคือ ระบบดาวคู่ที่มีดาวเคราะห์โคจรรอบอยู่ อย่างไรก็ตาม แบบจำลองแบบอื่น เช่นดาวที่มาบังเป็นดาวคู่ธรรมดาที่ไม่มีดาวเคราะห์โคจร หรือดาวที่มาบังอาจเป็นดาวดวงเดี่ยว แต่ดาวที่อยู่ฉากหลังเป็นดาวคู่ ก็อาจเป็นไปได้เช่นกัน
อ่านรายละเอียดเกี่ยวกับโครงการMPS ได้ที่ http://bustard.phys.nd.edu/MPS/
ผลงานวิจัยชิ้นนี้ได้รับการตีพิมพ์ในวารสาร
ก่อนหน้านี้ได้มีการค้นพบดาวเคราะห์ของดาวฤกษ์ดวงอื่นมาแล้วหลายดวง
ปรากฏการณ์เลนส์ความโน้มถ่วง
การค้นพบครั้งนี้
อ่านรายละเอียดเกี่ยวกับโครงการ