สมาคมดาราศาสตร์ไทย

พบยานมาร์สโพลาร์แลนเดอร์

พบยานมาร์สโพลาร์แลนเดอร์

12 ก.ค. 2548
รายงานโดย: วิมุติ วสะหลาย (wimut@hotmail.com)
เมื่อเดือนธันวาคม 2542 ยานสำรวจดาวอังคารลำหนึ่งของนาซาชื่อ มาร์สโพลาร์แลนเดอร์ ได้เดินทางไปถึงดาวอังคารและเตรียมการลงจอด แต่สัญญาณก็ขาดหายไปตลอดกาล ภารกิจมูลค่าหลายร้อยล้านดอลลาร์ล้มเหลว

หลังจากนั้นไม่นาน เมื่อยานมาร์สโกลบัลเซอร์เวเยอร์ได้ไปสำรวจดาวอังคารโดยสำรวจอยู่บนวงโคจร ทางนาซาได้พยายามให้ยานนี้ถ่ายภาพจุดที่ยานมาร์สโพลาร์แลนเดอร์ลงจอดโดยหวังว่าจะได้เห็นเบาะแสบางอย่างของอุบัติเหตุนั้นได้ แต่ก็ไม่พบอะไร

จากการตรวจสอบข้อมูลก่อนที่ยานมาร์สโพลาร์แลนเดอร์จะสาบสูญไป นักวิทยาศาสตร์เชื่อว่ายานได้เข้าสู่บรรยากาศดาวอังคารและกางร่มจุดจรวดได้ถูกต้องตรงตามกำหนด แต่คอมพิวเตอร์บนยานทำงานผิดพลาด โดยปลดร่มจากยานขณะที่ยานยังอยู่เหนือพื้นดิน 40 เมตร แทนที่จะปลดร่มเมื่อขาข้างหนึ่งเริ่มสัมผัสพื้นดาวอังคารตามแผนที่วางไว้ ยานจึงตกลงพื้นอย่างแรงและเสียหายในที่สุด

จนเมื่อปีที่แล้วนี้เอง ยานสำรวจดาวอังคารของนาซาไปเยือนดาวอังคารอีกครั้ง คราวนี้เป็นยานชุดใหม่ชื่อมาร์สเอกซ์พลอเรชันโรเวอร์ ซึ่งเป็นยานลงจอดแบบเดียวกับมาร์สโพลาร์แลนเดอร์ การสืบสวนจึงเริ่มอีกครั้งโดยเปรียบเทียบภาพถ่ายจุดลงจอดของยานทั้งสองลำ พบว่าที่จุดลงจอดของมาร์สโพลาร์แลนเดอร์ มีรอยปื้นสีขาวและแต้มดำเล็ก ๆ อยู่ห่างกันหลายร้อยเมตร รอยปื้นสีขาวนั้นดูคล้ายกับภาพของร่มที่พบในภาพจุดลงจอดของมาร์สเอกซ์พลอเรชันโรเวอร์มาก และแต้มสีดำนั้นก็ดูคล้ายกับเป็นหลุมที่เกิดจากการกระแทกของยานด้วย

ในปลายปีนี้ นาซาจะสั่งให้ยานมาร์สโกลบัลเซอร์เวเยอร์สำรวจจุดเกิดเหตุนั้นอีกครั้งด้วยเทคนิคพิเศษที่ช่วยเพิ่มความละเอียดของภาพถ่ายให้ละเอียดถึง 0.5 เมตรต่อพิกเซล โดยหวังว่าจะได้บทสรุปที่ชัดเจนของความล้มเหลวนั้น เพื่อได้ปิดคดีมาร์สโพลาร์แลนเดอร์ได้เสียที

มาร์สโพลาร์แลนเดอร์ มีภารกิจสำรวจพื้นดินบริเวณขั้วของดาวอังคาร แต่โครงการล้มเหลว (ภาพจาก NASA/JPL)

มาร์สโพลาร์แลนเดอร์ มีภารกิจสำรวจพื้นดินบริเวณขั้วของดาวอังคาร แต่โครงการล้มเหลว (ภาพจาก NASA/JPL)

ลำดับขั้นตอนการลงจอดของมาร์สโพลาร์แลนเดอร์ ตามการสอบสวนของเจ้าหน้าที่ ยานปลดร่มเร็วกว่ากำหนด จึงตกลงสู่พื้นที่ระดับความสูงหลายสิบเมตรจนยานเสียหาย (ภาพจาก Sky & Telescope)

ลำดับขั้นตอนการลงจอดของมาร์สโพลาร์แลนเดอร์ ตามการสอบสวนของเจ้าหน้าที่ ยานปลดร่มเร็วกว่ากำหนด จึงตกลงสู่พื้นที่ระดับความสูงหลายสิบเมตรจนยานเสียหาย (ภาพจาก Sky & Telescope)

ภาพจุดลงจอดของยานมาร์สโพลาร์แลนเดอร์ <wbr>รอยสองรอยในภาพอาจเป็นภาพร่มที่กองอยู่บนพื้นและรอยหลุมที่ยานหล่นลงไปกระแทก <wbr>(ภาพจาก <wbr>NASA/JPL/MSSS)<br />
<br />

ภาพจุดลงจอดของยานมาร์สโพลาร์แลนเดอร์ รอยสองรอยในภาพอาจเป็นภาพร่มที่กองอยู่บนพื้นและรอยหลุมที่ยานหล่นลงไปกระแทก (ภาพจาก NASA/JPL/MSSS)

ที่มา: