สะเก็ดข่าวดาราศาสตร์

ดาวฤกษ์เกิดใหม่สกัดการเกิดของดาวดวงอื่น

3 ก.พ. 62

นักดาราศาสตร์จากเนเธอร์แลนด์ ได้ศึกษาการเกิดดาวในเมฆโมเลกุลใจเนบิวลานายพราน พบว่าลมดาวที่ดาวฤกษ์เกิดใหม่พัดออกมาโดยรอบมีอิทธิพลในการยับยั้งไม่ให้ดาวดวงอื่นในละแวกใกล้เคียงกำเนิดขึ้นมาได้ด้วย

หินโลกจากดวงจันทร์

28 ม.ค. 62

หินหนัก 2 กรัมก้อนนี้เป็นหินที่นักบินอวกาศจากภารกิจอะพอลโล 14 เก็บจากดวงจันทร์แล้วนำกลับมายังโลกเพื่อศึกษา นักวิทยาศาสตร์ได้ศึกษาองค์ประกอบและโครงสร้างของผลึกแล้ว พบว่าประกอบไปด้วยควอร์ซ เฟลสปาร์ และเซอร์คอน ซึ่งเป็นแร่ที่พบได้ทั่วไปบนโลกแต่หายากบนดวงจันทร์ นอกจากนี้โครงสร้างผลึกยังแสดงว่าเกิดขึ้นในสภาพแวดล้อมที่มีออกซิเจนมากและมีอุณหภูมิใกล้เคียงกับอุณหภูมิของโลกในยุคเริ่มต้น จึงเชื่อว่าหินก้อนนี้มีต้นกำเนิดมาจากบนโลกนี้เอง ต่อมาได้ถูกสาดให้กระเด็นออกไปนอกโลกโดยแรงกระแทกจากวัตถุอื่นที่มาพุ่งชนเมื่อสี่พันล้านปีก่อน หินก้อนนี้ได้ตกลงบนดวงจันทร์และรอให้นักบินอวกาศจากอะพอลโลมาเก็บเพื่อนำถิ่นกำเนิดเดิม

ไม่ใช่ดาวหาง

18 ม.ค. 62

นักดาราศาสตร์ได้เปิดเผยภาพของ ดาวเคราะห์น้อย 6478 โกลต์ [(6478) Gault] ที่ถ่ายไว้ในช่วงเดือนต้นเดือนพฤศจิกายนที่ผ่านมา ปรากฏว่ามีหางทอดยาวถึงกว่า 400,000 กิโลเมตร จนดูคล้ายดาวหาง นักดาราศาสตร์คาดว่าหางที่เกิดขึ้นเป็นผลจากการชนกับวัตถุอื่นจนทิ้งเศษซากเป็นทางยาว ซึ่งเป็นกลไกที่แตกต่างจากการเกิดหางของดาวหาง

แอบดูสตาร์ฮอปเปอร์

8 ม.ค. 62

สเปซเอกซ์เตรียมสร้างจรวดชื่อสตาร์ฮอปเปอร์ ซึ่งเป็นจรวดสตาร์ชิป (ชื่อเดิมคือ บิกฟัลคอน) ย่อส่วน เพื่อทดสอบเทคโนโลยีที่จะใช้ในจรวดสตาร์ชิป ภาพที่เผยแพร่ออกมาแสดงว่าจรวดนี้ใช้เครื่องยนต์แรปเตอร์สามเครื่อง คาดว่าสตาร์ฮอปเปอร์พร้อมสำหรับเที่ยวบินแรกภายในปีนี้

โซยุซเอ็มเอส-11 ไปถึงสถานีอวกาศนานาชาติ

4 ธ.ค. 61

ยานโซยุซเอ็มเอส-11 ได้ขึ้นจากท่าอวกาศยานไบโคนอร์เมื่อวันที่ 3 ธันวาคมที่ผ่านมา ยานได้เชื่อมต่อกับสถานีอวกาศนานาชาติเมื่อเวลา 17:36 น. ตามเวลาสากล ทุกอย่างเป็นไปตามแผน เที่ยวบินนี้เป็นเที่ยวบินโซยุซเที่ยวแรกนับจากที่เกิดอุบัติเหตุกับโซยุซเอ็มเอส-10 เมื่อวันที่ 11 ตุลาคมที่ผ่านมา

เปลี่ยนชื่อบิกฟัลคอน

24 พ.ย. 61

สเปซเอกซ์ เปลี่ยนชื่อของบิกฟัลคอนใหม่ ส่วนบนซึ่งเป็นยานอวกาศมีชื่อว่า สตาร์ชิป ส่วนจรวดส่งมีชื่อว่า ซูเปอร์เฮฟวี

ภาพเร่งเวลาของบีตาขาตั้งภาพบี

17 พ.ย. 61

หอดูดาวยุโรปซีกใต้ (ESO) ได้เปิดเผยภาพของดาวบีตาขาตั้งภาพบี (Beta Pictoris b) ที่ถ่ายไว้เป็นระยะตั้งแต่ปี 2557 จนถึงปัจจุบัน แสดงการเปลี่ยนตำแหน่งเทียบกับดาวแม่อย่างชัดเจน ซึ่งแสดงการโคจรรอบดาวบีตาขาตั้งภาพ ดาวบีตาขาตั้งภาพบีเป็นดาวเคราะห์ต่างระบบเพียงไม่กี่ดวงที่ถูกค้นพบจากภาพถ่ายโดยตรง ช่วงเวลาระหว่างปลายปี 2559 จนถึงกลางปี 2561 ไม่มีภาพถ่ายเนื่องจากดาวบีตาขาตั้งภาพบีมีระยะห่างปรากฏใกล้ดาวฤกษ์มากจนถูกแสงจ้ากลบไปเสียหมด

เปลี่ยนชื่อกฎฮับเบิล

2 พ.ย. 61

เมื่อวันที่ 29 ตุลาคม 2561 สหพันธ์ดาราศาสตร์สากลได้เปลี่ยนชื่อ กฏฮับเบิล (Hubble's Law) เป็น กฎฮับเบิล-เลอแมตร์ (Hubble-Lemaître Law) ตามมติการลงคะแนนเสียงโดยสมาชิก ท่ามกลางคำวิพากษ์วิจารณ์อย่างดุเดือดถึงความถูกต้องในเชิงประวัติศาสตร์และบทบาทของสหพันธ์ดาราศาสตร์สากล กฏนี้คือกฏที่แสดงความสัมพันธ์ระหว่างระยะทางกับอัตราการเคลื่อนที่ถอยหนีของดาราจักร

คืนหลอนบนไอเอสเอส

1 พ.ย. 61

ภาพขำขันเบา ๆ จากสถานีอวกาศนานาชาติ มนุษย์อวกาศทั้งสามที่ประจำการอยู่เนื่องในวันฮาโลวีเมื่อวันที่ 31 ตุลาคมที่ผ่านมา ซ้าย เซอร์เกย์ โปรคอฟเยฟ ในชุดเอลวิส อเล็กซานเดอร์ เกิสต์ เป็นดาร์ทเวเดอร์ และ เซเลนา ออนนอน-แชนเซลเลอร์ เป็นด็อกเตอร์สติเพี้ยน

การสวมชุดแฟนซีในวันฮาโลวีนเป็นธรรมเนียมประจำปีบนสถานีอวกาศนานาชาติ

ฮะยะบุซะ 2 เลื่อนกำหนดลงแตะริวกิว

11 ต.ค. 61

องค์การแจ็กซา เลื่อนกำหนดการลงจอดดาวเคราะห์น้อยริวกิวของยานฮะยะบุซะ 2 ออกไป จากเดิมที่คาดว่าเป็นปลายเดือนนี้ไปเป็นปลายเดือนมกราคมปีหน้าเป็นอย่างเร็ว ด้วยเหตุผลคือ ต้องการใช้เวลามากขึ้นในการเลือกสถานที่ลงจอด เนื่องจากพบว่าพื้นผิวของดาวเคราะห์น้อยริวกิวขรุขระระเกะระกะไปด้วยก้อนหิน แทบไม่มีส่วนราบเรียบเลย ซึ่งผิดไปจากที่คาดไว้ตั้งแต่ก่อนยานไปถึงมาก

เผยโฉม นักท่องเที่ยวดวงจันทร์คนแรก

25 ก.ย. 61

สเปซเอกซ์ ได้เปิดเผยบุคคลที่จะได้เป็นนักท่องเที่ยวดวงจันทร์คนแรกของโลกแล้ว เป็นมหาเศรษฐีชาวญี่ปุ่นชื่อ ยุซะกุ มะเอะซะวะ ซึ่งได้จองที่นั่งไว้สองที่ ส่วนผู้โดยสารอีกคนหนึ่งจะเป็นบุคคลที่มะเอะซะวะเลือกเองซึ่งยังไม่ลงตัวว่าเป็นใคร ก่อนหน้านี้สเปซเอกซ์วางแผนที่จะใช้ยานดรากอน 2 ที่ติดตั้งบนจรวดฟัลคอนเฮฟวีเป็นพาหนะในการเดินทางไปชมดวงจันทร์ แต่ต่อมาได้เปลี่ยนแผนเป็นใช้จรวดบิกฟัลคอนแทน ซึ่งขณะนี้ยังอยู่ในช่วงของการก่อสร้าง และยังไม่มีกำหนดวันเดินทางที่ชัดเจน

อินเดียเผยโฉมชุดอวกาศรุ่นแรก

18 ก.ย. 61

เมื่อวันที่ 7 กันยายน ที่ผ่านมา องค์การอวกาศอินเดีย ได้แสดงชุดอวกาศรุ่นแรกที่จะใช้ในภารกิจนำมนุษย์ขึ้นสู่อวกาศในปี 2565 จนถึงปัจจุบัน มีชาติเพียงสามชาติเท่านั้นที่มีเทคโนโลยีสูงพอที่จะนำมนุษย์ขึ้นสู่อวกาศได้ด้วยตัวเอง นั่นคือ รัสเซีย สหรัฐอเมริกา และจีน อินเดียได้แสดงเจตนาอันแน่วแน่ที่จะเป็นชาติที่สี่

ดาวเคราะห์ร้อน ๆ

24 ส.ค. 61

นักดาราศาสตร์จากมหาวิทยาลัยเจนีวาและมหาวิทยาลัยเบิร์น ได้ศึกษาดาวเคลต์-9 บี (KELT-9b) ซึ่งเป็นดาวเคราะห์ต่างระบบดวงหนึ่งที่ค้นพบเมื่อปี 2560 พบว่าดาวดวงนี้มีอุณหภูมิพื้นผิวสูงถึง 4,000 องศาเซลเซียส ซึ่งร้อนพอที่จะทำให้เหล็กและไทเทเนียมเดือดเป็นไอ แม้แต่ดาวฤกษ์หลายดวงก็ยังไม่ร้อนเท่านี้

ยานพาร์เกอร์ขึ้นสู่ท้องฟ้า

13 ส.ค. 61

ยานวัดดวงอาทิตย์พาร์กเกอร์ขององค์การนาซา ได้ทะยานขึ้นสู่อวกาศแล้วเมื่อบ่ายวันที่ 12 สิงหาคมที่ผ่านมา ยานลำนี้เป็นยานสำรวจดวงอาทิตย์ที่จะเข้าใกล้ดวงอาทิตย์มากที่สุดยิ่งกว่าที่ยานลำใดเคยทำได้ ยานจะเริ่มสำรวจอย่างจริงจังในปลายปีนี้

การแปรสัณฐานแผ่นธรณีภาคไม่จำเป็นสำหรับสิ่งมีชีวิต

8 ส.ค. 61

แบรดฟอร์ด เจ. ฟอลีย์ และ แอนดรูว์ เจ. สมาย จากมหาวิทยาลัยเพนซิลเวเนียสเตต ได้ศึกษากลไกการรักษาความร้อนของดาวเคราะห์โดยได้สร้างแบบจำลองทางคอมพิวเตอร์ขึ้นมาหลายร้อยแบบ พบว่าปัจจัยที่สำคัญอย่างยิ่งที่จะชี้ว่าดาวเคราะห์นั้นมีสภาพเอื้อต่อการมีสิ่งมีชีวิตหรือไม่คือขนาดและองค์ประกอบทางเคมีตั้งแต่ที่ดาวเคราะห์นั้นกำเนิดขึ้น ส่วนการแปรสัณฐานแผ่นธรณีภาคไม่จำเป็น ดาวเคราะห์ที่ไม่มีกระบวนการนี้ก็อาจรักษาอุณหภูมิไว้ให้น้ำคงอยู่บนพื้นผิวได้นับพันล้านปี

อย่าเพิ่งจองตั๋วไปดาวอังคาร

30 ก.ค. 61

บรูซ แจโควสกี นักวิทยาศาสตร์ดาวเคราะห์ของนาซา และคริสโตเฟอร์ เอดเวิร์ด ผู้ช่วยศาสตราจารย์ด้านดาวเคราะห์จากมหาวิทยานอร์ทเทิร์นแอริโซนา ได้เขียนในรายงานการวิจัยว่า การแปลงสภาพแวดล้อมดาวอังคารให้ใกล้เคียงกับโลกเพื่อให้คนไปอยู่อาศัยได้ยังไม่อาจทำได้ในเร็ววันนี้ ด้วยสาเหตุหลักคือเทคโนโลยียังไม่ก้าวหน้าพอ และปริมาณของคาร์บอนไดออกไซด์บนดาวอังคารก็น้อยเกินกว่าที่ใช้สร้างภาวะเรือนกระจกเพื่อให้อุณหภูมิและความดันให้ใกล้เคียงโลกได้

โฉมใหม่มิสเตอร์สตีเวน

25 ก.ค. 61

เมื่อกลางเดือนกรกฎาคมที่ผ่านมา เรือกู้ฝาประกับหัวจรวด (fairing) ของสเปซเอกซ์ได้รับการปรับปรุงโฉมใหม่ โดยเพิ่มขนาดของตาข่ายรองรับฝาประกับให้ใหญ่ขึ้นถึงสี่เท่า แต่จนถึงปัจจุบันเรือมิสเตอร์สตีเวนก็ยังรับฝาประกับไม่สำเร็จเลยแม้แต่ครั้งเดียว โดยในการปล่อยดาวเทียมเมื่อเย็นวันนี้ (25 กรกฎาคม) เรือก็ทำได้แค่มองเห็นเป้าหมายเท่านั้น

โคตรโคตรเพชรใต้ผิวโลก

17 ก.ค. 61

นักวิทยาศาสตร์ได้ศึกษาคลื่นไหวสะเทือนที่เคลื่อนที่ผ่านเนื้อโลก พบว่าคลื่นที่เคลื่อนผ่านส่วนลึกของใต้แผ่นทวีปมีความเร็วมากกว่าปกติ การสร้างแบบจำลองเพื่ออธิบายความเร็วที่วัดได้ให้ผลว่า ลึกลงไปใต้แผ่นทวีปของโลกมีเพชรปะปนอยู่มากถึงหนึ่งพันล้านล้านตัน

สายด่วนไอเอสเอส

10 ก.ค. 61

เมื่อเช้ามืดวันนี้ ยานโพรเกรส ซึ่งเป็นยานขนส่งสัมภาระของรัสเซีย ประสบความสำเร็จในการปล่อยและเข้าเชื่อมต่อกับสถานีอวกาศนานาชาติ โดยใช้เวลานับจากปล่อยจากฐานเพียง 3 ชั่วโมง 48 นาทีเท่านั้น เป็นสถิติการเดินทางสู่สถานีอวกาศนานาชาติที่ใช้เวลาน้อยที่สุด

พบกระจุกดาวทรงกลมใหม่

8 ก.ค. 61

นักดาราศาสตร์ได้ใช้กล้องไวส์ (WISE) ตรวจพบกระจุกดาวทรงกลมใหม่ 5 กระจุกในดาราจักรทางช้างเผือก กระจุกดาวทั้งห้านี้ได้ชื่อว่า คามาโก 1102, คามาโก 1103, คามาโก 1104, คามาโก 1105, และคามาโก 1106 ทั้งหมดนี้อยู่ใกล้กับดุมของดาราจักร (bulge)

ข่าวดาราศาสตร์