อันตรายต่อดาวเทียม
ความคาดหมายเกี่ยวกับฝนดาวตกสิงโตในประเทศไทย
คาดหมายจำนวนดาวตกที่นับได้ในประเทศไทย
หมายเหตุ - ผลคำนวณนี้คำนวณสำหรับประเทศไทย โดยยึดถือตามเวลาและอัตราการเกิดดาวตกสูงสุดตามผลคำนวณของนักดาราศาสตร์ทั้งสองกลุ่ม ภายใต้เงื่อนไขว่าท้องฟ้าไม่มีเมฆบดบัง ดังนั้นหากเวลาและอัตราการเกิดจริงคลาดเคลื่อนจากนี้หรือสภาพทัศนวิสัยไม่ดี จะทำให้ตัวเลขในตารางนี้คลาดเคลื่อนตามไปด้วย จึงขอให้ดูพอเป็นแนวทางว่ามีโอกาสจะมองเห็นดาวตกได้มากน้อยเพียงใด คำถาม-คำตอบเกี่ยวกับฝนดาวตกสิงโต ดาวตกคืออะไร? ดาวตก หรือ ผีพุ่งไต้ หมายถึงปรากฏการณ์บนท้องฟ้าที่มีแสงสว่างวาบคล้ายดาวฤกษ์ที่พุ่งผ่านไปอย่างรวดเร็ว เกิดจากชิ้นส่วนอุกกาบาตขนาดเล็กขนาดไม่กี่มิลลิเมตรในอวกาศ ฝุ่นอุกกาบาตเหล่านี้เคลื่อนที่รอบดวงอาทิตย์ในรูปแบบที่เรียกว่าสายธารอุกกาบาต เมื่อโลกเดินทางผ่านเข้าไปในสายธารนี้ ฝุ่นอุกกาบาตจะเคลื่อนที่เข้ามาในบรรยากาศ เกิดความร้อนจากการเสียดสีกับบรรยากาศและชนกับอะตอมและโมเลกุล สเปกตรัมที่วัดได้บ่งบอกว่าอนุภาคเหล่านี้ประกอบด้วยโซเดียม เหล็ก และแมกนีเซียม ปฏิกิริยาที่เกิดขึ้นทำให้เกิดแสงสว่างตามแนวที่อุกกาบาตเคลื่อนที่ เกิดปรากฏการณ์ที่เรียกว่าดาวตก กระบวนการนี้ส่วนใหญ่อยู่ในระดับความสูง 90 กิโลเมตรขึ้นไปจากพื้นโลก ซึ่งอยู่ในบรรยากาศชั้นนอกสุดที่เรียกว่าไอโอโนสเฟียร์ หากอุกกาบาตนั้นมีขนาดใหญ่มากพออาจเผ้าไหม้ไม่หมดและตกลงสู่พื้นดินเรียกว่าลูกอุกกาบาต ดาวตกมีสีอะไร? สีของดาวตกบ่งบอกถึงองค์ประกอบทางเคมีของอนุภาคและอุณหภูมิที่เกิดในบริเวณโดยรอบ ดาวตกส่วนใหญ่มีสีส้มเหลืองของอะตอมโซเดียม สีเหลืองของเหล็ก และสีน้ำเงินเขียวของแมกนีเซียม บางครั้งอะตอมของแคลเซียมอาจทำให้ดาวตกมีสีม่วง และบางส่วนอาจมีสีแดงอันเนื่องมาจากอะตอมของซิลิกอนและไนโตรเจนที่อยู่ในบรรยากาศ ฝนดาวตกและพายุดาวตกคืออะไร? ในเวลากลางคืนจะสามารถมองเห็นดาวตกบนท้องฟ้าได้ราว 5-10 ดวงต่อชั่วโมง แต่ในบางช่วงของปีจะมีดาวตกในอัตราที่สูงมากขึ้นกว่าปกติเรียกว่า ฝนดาวตก ในปีหนึ่งๆ มีฝนดาวตกอยู่หลายกลุ่ม เรียกชื่อแตกต่างกันตามกลุ่มดาวที่ดูเสมือนดาวตกจะพุ่งออกมา บริเวณดังกล่าวเรียกว่าจุดเรเดียนท์ หรือบางทีก็เรียกชื่อตามดาวหางต้นกำเนิด ฝนดาวตกสิงโตจึงมีตำแหน่งเรเดียนท์อยู่ในกลุ่มดาวสิงโต ส่วนพายุดาวตก (meteor storm) ใช้เรียกปรากฏการณ์ที่เห็นดาวตกในอัตราที่สูงมากอาจเป็นเรือนพันหรือเรือนหมื่นดวงต่อชั่วโมง เกิดขึ้นเมื่อโลกเดินทางผ่านส่วนที่หนาแน่นของสายธารอุกกาบาต เราสามารถพบบันทึกการเกิดพายุดาวตกในอดีตได้จากทั่วโลก ดาวตกที่สว่างมากขนาดไหนจึงเรียกว่าไฟร์บอล? ไฟร์บอลเกิดจากอุกกาบาตเช่นเดียวกันกับดาวตก แต่มีความสว่างมากกว่า ซึ่งอาจเกิดจากการที่อุกกาบาตมีขนาดใหญ่กว่า หรือเคลื่อนที่ด้วยความเร็วต่ำ ข้อกำหนดของศูนย์ข้อมูลไฟร์บอล (FIDAC) กำหนดให้ดาวตกที่สว่างมากกว่าอันดับความสว่าง -3.0 อยู่ในประเภทของไฟร์บอล คือสว่างมากกว่าดาวพฤหัสบดีหรือดาวศุกร์ขึ้นไป ไฟร์บอลมักจะทิ้งควันไว้บนท้องฟ้าหลายวินาทีหรือหลายนาที ในปี 2541 เกิดไฟร์บอลให้เห็นจำนวนมากในคืนวันที่ 16/17 พฤศจิกายน แต่สำหรับปีนี้คาดว่าจะมีดาวตกที่สว่างมากในระดับนี้ไม่มากนัก ดูฝนดาวตกสิงโตได้ดีที่สุดที่ไหน? เราสามารถดูดาวตกที่ไหนก็ได้ ตราบใดที่ท้องฟ้าที่นั่นไม่ถูกรบกวนจากแสงไฟ ฝุ่นละออง หากอยู่ในเมืองใหญ่ก็ควรเดินทางไปดูในต่างจังหวัด หรือห่างจากตัวเมืองมากพอที่จะหนีจากแสงสว่างและมลภาวะในอากาศ จากนั้นลองหาสถานที่ๆ ห่างจากท้องถนนเพื่อหลีกเลี่ยงแสงไฟที่เกิดจากยานพาหนะ และสิ่งสุดท้ายที่สำคัญอีกอย่างหนึ่งคือต้องมีความปลอดภัย ควรหันหน้าไปในทิศทางใด? แม้ว่าดาวตกที่เป็นสมาชิกของฝนดาวตกสิงโตจะดูเหมือนเคลื่อนที่มาจากกลุ่มดาวสิงโตในบริเวณที่เรียกว่าเรเดียนท์ แต่ดาวตกสามารถเกิดขึ้นได้ทุกทิศทาง ที่สำคัญคือไม่ควรจ้องมองไปที่กลุ่มดาวสิงโต แต่ควรมองห่างจากกลุ่มดาวสิงโตออกไปประมาณ 40 องศาหรือมากกว่า เช่น อาจมองไปในบริเวณกลุ่มดาวนายพราน คนคู่ หรือสุนัขใหญ่เป็นต้น เวลาที่ดูฝนดาวตกสิงโตได้ดีที่สุดคือเวลาใด? เราสามารถมองเห็นดาวตกในกลุ่มนี้ได้ดีตั้งแต่หลังเที่ยงคืนเป็นต้นไป ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่กลุ่มดาวสิงโตเริ่มปรากฏขึ้นเหนือขอบฟ้าทิศตะวันออก อย่างไรก็ตามก็มีโอกาสที่จะมองเห็นดาวตกได้ก่อนเที่ยงคืน เพียงแต่ดาวตกนั้นไม่ได้เป็นสมาชิกของฝนดาวตกสิงโต เว็บไซต์ที่น่าสนใจ Leonid Multi-Instrument Aircraft Campaign Homepage Meteor Observing Calendar Leonids Australia 2001 International Meteor Organization Space.com's Special Report: 2001 Leonid Meteor Shower Leonid Storm Leonid Forecasts 2001 Meteors บทความเก่าเกี่ยวกับฝนดาวตกสิงโต ฝนดาวตกกลุ่มดาวสิงโต ในปี 2541 และโอกาสในการชนโลกของดาวหางเทมเปล-ทัตเทิล คาดหมายการเกิดฝนดาวตกกลุ่มดาวสิงโต ในปี พ.ศ.2542 (อีก 33 ปีได้ดูอีกจริงหรือ?) พายุสะเก็ดดาวจะเป็นภัยต่อดาวเทียมอย่างไร? ลีโอนิดส์ : ราชาแห่งฝนดาวตก สารพันคำถามเกี่ยวกับฝนดาวตก บทความนี้ตีพิมพ์ลงในวารสาร "ทางช้างเผือก" วารสารรายเดือนของสมาคมดาราศาสตร์ไทย ผู้ที่สนใจสามารถติดตามอ่านรายละเอียดอื่นๆ เช่น วิธีการถ่ายภาพดาวตก การบันทึกปรากฏการณ์ วิธีใช้แผนที่ฟ้า เป็นต้น หน้า 1 | 2 | หน้าแรก >>
คำถาม-คำตอบเกี่ยวกับฝนดาวตกสิงโต
ดาวตกมีสีอะไร?
ฝนดาวตกและพายุดาวตกคืออะไร?
ดาวตกที่สว่างมากขนาดไหนจึงเรียกว่าไฟร์บอล?
ดูฝนดาวตกสิงโตได้ดีที่สุดที่ไหน?
ควรหันหน้าไปในทิศทางใด?
เวลาที่ดูฝนดาวตกสิงโตได้ดีที่สุดคือเวลาใด?
เว็บไซต์ที่น่าสนใจ
บทความเก่าเกี่ยวกับฝนดาวตกสิงโต
บทความนี้ตีพิมพ์ลงในวารสาร "ทางช้างเผือก" วารสารรายเดือนของสมาคมดาราศาสตร์ไทย ผู้ที่สนใจสามารถติดตามอ่านรายละเอียดอื่นๆ เช่น วิธีการถ่ายภาพดาวตก การบันทึกปรากฏการณ์ วิธีใช้แผนที่ฟ้า เป็นต้น
หน้า 1 | 2 | หน้าแรก >>
อันตรายต่อดาวเทียม