จดหมายถึง thaiastro |
สุวรรณ นาคเกษม (nakkasam@thaimail.com)สวัสดีครับผมมีปัญหามาถามมากมายครับ คือ 1. คำว่า "ผ่านแนวเมอริเดียน" หมายความว่าอะไร? 2. ดาวฤกษ์ดวงใดใหญ่ที่สุด? 3. ดาวเหนือในอนาคตคืออะไร? 4. เมือดวงอาทิตย์ดับ โลกจะเป็นอย่างไร? 5. ตัวอักษร M, NGC, IC หมายถึงอะไร? 6. อันดับความสว่างใดที่ตาเปล่ามองไม่เห็น? 7. กลุ่มดาวมีการเปลี่ยนรูปร่างหรือไม่? 8. จะเป็นสมาชิกในชมรมได้อย่างไร? 9. จะเข้าทำงานในสมาคมได้อย่างไร ขอบคุณครับ สวัสดีครับ ขอตอบเป็นข้อ ๆ ดังนี้ครับ1. เมอริเดียน หมายถึงแนวที่ลากตั้งแต่ทิศเหนือ ผ่านจุดกลางศีรษระ ไปจนถึงทิศใต้ครับ เมื่อวัตถุใดผ่านแนวเมอริเดียนก็หมายความว่า วัตถุนั้นอยู่ในตำแหน่งที่สูงจากขอบฟ้ามากที่สุดครับ 2. ดาวฤกษ์ดวงใหญ่ที่สุด จะเป็นดาวฤกษ์ที่อยู่ในช่วงเป็นดาวยักษ์แดงครับ เช่น ดาวบีเทลจุส ดาวปาริชาต เป็นต้น เรื่องขนาดของดาวเหล่านี้มักไม่แน่นอนครับ ตัวเลขจากแต่ละตำราแต่ละสำนักแตกต่างกันมาก 3. แกนโลกของเรามีการแกว่งตัวเป็นมุม 23.5 องศา ซึ่งจะแกว่งครบหนึ่งรอบทุก ๆ 26,000 ปี ดังนั้นดาวฤกษ์ดวงใดก็ตามที่อยู่ในแนวที่ขั้วเหนือจะพาดผ่าน ก็มีสิทธิเป็นดาวเหนือทั้งนั้น ดวงที่เด่น ๆ คือ ดาวทูบัน และดาววีก้าครับ 4. ข้อนี้ตอบได้หลายอย่างครับ เพราะไม่แน่นักว่า ตอนที่ดวงอาทิตย์ดับ จะยังมีโลกเหลืออยู่อีกหรือไม่ เนื่องจากก่อนหน้าที่ดวงอาทิตย์จะดับไปเป็นดาวแคระดำ ดวงอาทิตย์จะพองตัวใหญ่ขึ้นหลายร้อยเท่า น้ำบนโลกจะระเหยหมด สิ่งมีชีวิตบนโลก (ถ้ายังมีอยู่) ก็จะตายไม่เหลือ ดาวพุธกับดาวศุกร์ และอาจจะรวมถึงโลกด้วย จะถูกดวงอาทิตย์กลืนไป หรืออาจจะผลักโลกออกมาสู่ระบบสุริยะชั้นนอกก็ได้ ถ้าโลกถูกดวงอาทิตย์กลืนไป ก็น่าจะถือว่า โลกได้อวสานไปตั้งแต่ตอนนี้ หลังจากนั้นดวงอาทิตย์จะหดตัวลงไปเป็นดาวแคระขาวและหลังจากนั้นอีกหลายหมื่นล้านปีจึงจะดับลงอย่างสมบูรณ์เป็นดาวแคระดำ 5. ตัวย่อทั้ง M, NGC และ IC เป็นชื่อเรียกรายชื่อของวัตถุท้องฟ้าครับ มีการเรียกชื่อแบบเดียวกันคือ ใช้อักษรชื่อของรายชื่อตามด้วยเลขลำดับ เช่น M1, M5, NGC 5128, IC 433 เป็นต้น M คือแคตาล็อกเมสสิเยร์ เป็นเป็นแคตาล็อกที่ไม่ใช้ในทางวิชาการ แต่เป็นที่นิยมแพร่หลายที่สุด ส่วน NGC (New General Catalog) เป็นแคตาล็อกที่เรียบเรียงขึ้นโดยนักดาราศาสตร์ เจ.แอล.อี เดรเยอร์ และตีพิมพ์ครั้งแรกในปี ค.ศ.1888 วัตถุท้องฟ้าในแคตาล็อก NGC อาจซ้ำกับวัตถุในแคตาล็อกเมสสิเยร์ก็ได้ เช่น เนบิวลานายพราน มีชื่อว่า NGC 1976 หรือ M42 ต่อมาเดรเยอร์ได้เรียบเรียงรายชื่อวัตถุท้องฟ้าเพิ่มเติมขึ้นมาอีก โดยตั้งเป็นแคตาล็อกใหม่ในชื่อว่า IC (Index Catalog) ซึ่งวัตถุใน IC กับ NGC จะไม่ซ้ำกัน 6. โดยทั่วไป คนสายตาปกติจะมองเห็นดาวที่จางที่สุดที่อันดับความสว่าง 6 ครับ ดังนั้นดาวที่มีอันดับความสว่างมากกว่า 6 (จางกว่า) ก็จะมองไม่เห็น แต่จริง ๆ แล้วก็มีคนสายตาดีหลายคนที่สามารถมองเห็นดาวที่จางกว่าอันดับความสว่าง 6 ได้ 7. เนื่องจากดาวฤกษ์ทุกดวงมีการเคลื่อนที่ตลอดเวลา และแต่ละดวงก็มักจะเคลื่อนที่กันไปคนละทิศคนละทาง ดังนั้นเมื่อระยะเวลาผ่านไปนาน ๆ กลุ่มดาวจะมีการเปลี่ยนแปลงรูปร่างครับ แต่เนื่องจากการเปลี่ยนแปลงนี้ช้ามาก การจะสังเกตความเปลี่ยนแปลงอาจต้องใช้เวลานานนับหมื่นปีขึ้นไป ซึ่งไม่สามารถสังเกตได้ภายในชั่วอายุคน ดังนั้นในบางครั้งเราอาจถือว่ารูปร่างของกลุ่มดาวและตำแหน่งดาวไม่มีการเคลื่อนที่ได้เหมือนกัน 8. โปรดอ่านรายละเอียดเกี่ยวกับการสมัครเป็นสมาชิกสมาคมดาราศาสตร์ไทยได้ที่หน้า "สมาชิกสมาคมดาราศาสตร์ไทย" (https://thaiastro.nectec.or.th/member.html) ครับ 9. การเข้าทำงานในสมาคมดาราศาสตร์ไทย หากหมายถึงเป็นพนักงานประจำนั้น ขอเรียนให้ทราบว่าสมาคมดาราศาสตร์ไทยไม่มีพนักงานจำนวนมาก ๆ อย่างสำนักงานอื่น ๆ จริง ๆ แล้วสำนักงานของสมาคมฯ ดูไม่ค่อยเหมือนสำนักงานด้วยซ้ำไป ปัจจุบันนี้สมาคมฯ มีเจ้าหน้าที่ประจำเพียงหนึ่งคนเท่านั้น และขณะนี้ยังไม่มีการรับเพิ่มเติมครับ คนส่วนใหญ่ที่ทำงานให้กับสมาคมฯ จะเป็นการทำงานแบบอาสาสมัครครับ ซึงมีอยู่หลายรูปแบบ เช่น สมัครรับเลือกตั้งเป็นกรรมการสมาคมฯ เขียน/แปลบทความ หรือข่าว มายังวารสารทางช้างเผือก หรือโฮมเพจสมาคมฯ บางคนเริ่มต้นด้วยการสมัครเข้าร่วมโครงการดาราศาสตร์สัญจรหรือโครงการอื่น ฯ แล้วก็ช่วยเหลืองานต่าง ๆ จะช่วยด้วยความเวทนาที่เห็นว่าสมาคมขาดกำลังคนหรืออย่างไรก็แล้วแต่ แต่เมื่อช่วยทำงานแล้วเกิดความสุขและสนุกกับการทำงานเพื่อส่วนรวม จึงเข้าร่วมกิจกรรมอื่น ๆ ของสมาคมเรื่อยมาจนกระทั่งกลายมาเป็นหนึ่งในทีมงานในที่สุด คนที่เข้ามารูปแบบนี้มีหลายคน และมีบทบาทสำคัญไม่น้อยในความสำเร็จต่าง ๆ ของกิจกรรมที่ผ่านมาของสมาคมฯ ตัวผมเองก็เข้ามาทำงานให้กับสมาคมฯ ด้วยรูปแบบนี้ครับ วิมุติ วสะหลาย jarin thaikham (thaiufo@hotmail.com)อยากทราบ WEB SITE ต่างประเทศที่เสนอข่าวดาราศาสตร์ที่น่าเชื่อถือที่สุด ขอบคุณครับthaiufo@hotmail.com ถ้าเป็นข่าวดาราศาสตร์ ก็น่าจะเป็น NASA Science News (http://science.nasa.gov/) ครับ แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าเว็บอื่น ๆ ไม่น่าเชื่อถือนะครับ ส่วนใหญ่ที่เป็นเว็บของนาซาหรือเว็บของมหาวิทยาลัยก็ถือว่าน่าเชื่อถือและมีมาตรฐานอยู่แล้วครับ ข่าวดาราศาสตร์ที่อยู่ในโฮมเพจของสมาคมดาราศาสตร์ได้ มักจะแปลมาจาก www.spaceviews.com เป็นข่าวที่คัดมาจากหลายแหล่ง และเรียบเรียงมาไม่ยาวไม่สั้นจนเกินไปวิมุติ วสะหลาย u4001167@student2.mahidol.ac.thไม่ทราบว่า เมนูใด ที่จะหาข่าวดาราศาสตร์ปัจจุบัน หรือความคืบหน้าเกี่ยวกับดาราศาสตร์ ขอบคุณครับJEABSI@HOTMAIL.COM ถ้าหมายถึงข่าวในโฮมเพจสมาคมดาราศาสตร์ไทย ก็อยู่ที่ https://thaiastro.nectec.or.th/news/blletin.html ครับ มีลิงก์อยู่ที่หน้าหลักตรงที่ซ้ายบน สีน้ำเงินเห็นชัด ๆ ครับ แต่ถ้าหมายถึงข่าวจากต่างประเทศก็ลองดูลิงก์ที่อยู่ด้านล่างของหน้าข่าวนี้อีกทีครับวิมุติ วสะหลาย ทรงพลถามปัญหาดาราศาสตร์ว่าดวงอาทิตย์อยู่ห่างจากโลกกี่ปีแสง?ทรงพล 0.0000158 ปีแสง หรือ 8.3 นาทีแสงครับวิมุติ วสะหลาย weerapon sudchada (roadway2000@hotmail.com)สวัสดีครับคือผมมีความสนใจในดาราศาสตร์มาก ถ้าผมจะเป็นสมาชิกของสมาคมดาราศาสตร์ไทยต้องทำอย่างไรบ้างครับ Procion รายละเอียดอยู่ในหน้า "สมาชิก" (https://thaiastro.nectec.or.th/member.html) ครับวิมุติ วสะหลาย สุวรรณ นาคเกษม (nakkasam@thaimail.com)สวัสดีครับ ขอบคุณเป็นอย่างมากครับที่ตอบจดหมายผม ผมก็ต้องรบกวนพี่เป็นประจำ (ขออนุญาติเรียกพี่นะครับ) ผมติดตามเว็บ ขอทางสมาคมมานาน และผมก็ชอบเรื่องดาราศาสตร์มาก เห็นทางสมาคมบอกว่ามีการอบรมเรื่องทางดาราศาสตร์ ผมก็อยากไป แต่ผมอยู่ต่างจังหวัด ทั้งยังเรียนอยู่ครับ ขอบคุณอีกครั้งครับ
นับถือ วิมุติ วสะหลาย defaultuser@domain.comคือผมเคยเห็นทางสมาคมดาราศาสตร์ได้สอนการทำกล้องดูดาวอย่างง่ายที่ใช้ท่อพีวีซีน่ะครับ แต่ตอนนั้นไม่ได้จดไว้ ขอความกรุณาช่วยบอกแหล่งหรือวิธีทำแบบคร่าว ๆ หน่อยนะครับ
ขอบคุณครับ ผมเคยอธิบายหลักการการสร้างกล้องอย่างคร่าว ๆ ไปแล้วในจดหมายของคุณ pjew เมื่อเดือนมกราคม 2541 ลองดูที่หน้า "จดหมายถึง thaiastro" (https://thaiastro.nectec.or.th/letters/letters.html) นะครับ วิมุติ วสะหลาย SORNNARIN TOPPARAT (sornnarin@usa.net)สวัสดีครับ คุณวรเชษฐ์ตอนนี้เครื่องของผมได้ลง Netscape 4.51 ไว้นะครับ ผมเปิด page ของคุณวรเชษฐ์ดูแล้วพบว่า ที่คุณวรเชษฐ์ใส่ <WBR> ไว้มันใช้กับ Netscape 4.51 ไม่ได้ครับ การตัดคำถูกต้องแล้ว (ผมดูที่ source) แต่ Netscape แสดงผลผิดครับ ผมจึงใช้โปรแกรมของ Nectec ใส่ <WBR> อีกครั้งดู ผลปรากฎว่า เหมือนกันคือ Netscape ก็ยังแสดงผิดอยู่ดี เมื่อผมทดลองกับ IE 4 นั้นแสดงผลถูกต้องครับ ไม่ทราบว่า Netscape เวอร์ชันเก่ายังแสดงได้ถูกต้องหรือเปล่าครับผม ผมอยากทราบว่าเซิฟเวอร์ที่ thaiastro อยู่นี้อยู่บนระบบ Unix, Windows NT, หรือ Linux ครับ? บางทีผมอาจเขียน Webboard ให้ได้ครับ (เพิ่งเริ่มศึกษานะครับ) จะได้เป็นที่แลกเปลี่ยนข่าวสาร สำหรับสมาชิกได้เร็วขึ้นนะครับ
ศรนรินทร์ ตพรัตน์ เรื่องการใส่ <WBR> ผมไม่ทราบมาก่อนว่าการแสดงผลใน Netscape เวอร์ชันใหม่มีปัญหา แต่สำหรับเวอร์ชั่นเก่าที่ผมใช้ คือ Netscape 3.04 ไม่มีปัญหาครับ เรื่องเซิฟเวอร์ ผมขอส่งต่อให้คุณวิมุติ ตอบนะครับ เพราะผมไม่ใช่คนดูแลระบบ ส่วนเรื่อง webboard ถ้ามีก็น่าจะดีครับ ให้คุณวิมุติตอบ เรื่องนี้ด้วยก็แล้วกันครับ
วรเชษฐ์
วิมุติ วสะหลาย Dr.Kitti Kledmanee (kitti@bma.go.th)ทำไมตั้งแต่ต้นปีนี้เป็นต้นมา จึงไม่มีกิจกรรมประจำเดือนเลย ผมเคยไปรอที่ท้องฟ้าจำลองในบ่ายวันอาทิตย์ปลายเดือน ต้องไปถามคุณลุงที่ร้านขายของหน้าท้องฟ้าจำลอง ทราบว่าไม่มี กิจกรรมดาราศาสตร์สัญจรยังคงมีอยู่อีกหรือไม่ ผมเลยไม่มีโอกาสได้ต่อสมาชิกภาพกิตติ กิจกรรมบรรยายพิเศษจะเริ่มอีกครั้งหนึ่งในเดือนกรกฎาคมครับ ดาราศาสตร์สัญจรติดฝน จึงไม่มีกิจกรรม ครั้งหน้าจะมีออกไปดู ฝนดาวตกเพอเซอิดส์ ราว ๆ วันที่ 13 สิงหาคมผมขอขอบคุณคุณกิตติ ที่ติดตามกิจกรรมของสมาคมฯ มาตลอด และขออภัยที่สมาคมฯ ขาดการติดต่อกับสมาชิกไปนานมาก วิษณุ SORNNARIN TOPPARAT (sornnarin@usa.net)ขอบคุณมากครับที่ช่วยผมตรวจสอบเรื่อง WBR ให้ ผมคงต้องทดลองตรวจสอบจากที่อื่นบ้าง เนื่องจากปกติผมจะผ่าน Proxy ของ ม.เกษตรออกไปที่ www ต่าง ๆ แล้วผมจะทดลองให้ครับ ส่วนเรื่อง webboard นั้นยินดีช่วยเหลือครับ มือใหม่ครับ
ขอบคุณมากครับ maphrao ja (maphrao@yahoo.com)กล้องสองตาสำหรับนักดูดาวมือใหม่ ควรใช้กำลังขยายเท่าไรดีครับ? ตอบสั้น ๆ จากประสบการณ์ที่ใช้ ไม่ต้องมีข้อมูลวิชาการก็ได้ครับ (มีเยอะแล้วผมงง) แล้วก็ราคาโดยประมาณด้วยครับ
ขอบคุณครับ วิมุติ วสะหลาย ChulaBoy 6996 (chulaboy6996@hotmail.com)สวัสดีครับผมชนินทร์ ละลิ่ว คนที่เคยทักท้วงความหมายของคำว่า perihelion กับคำว่า aphelion ไงครับ หวังว่ายังคงจำผมได้นะครับ เมื่อกี้ผมเข้าไปเยี่ยมชมโฮมเพจของสมาคมดาราศาสตร์ไทยมาอีกรอบ ก็อยากจะแสดงความเห็นอะไรบางอย่างน่ะครับ คือ
๑. ในหน้า"ผู้ทรงคุณวุฒิ"
ด้วยความนับถือ เรื่องคำว่า quasar นั้น ผมเคยใชัคำว่า "ควอซาร์" มาก่อน แต่มาได้ยินฝรั่งสองสามคนพูดว่า "เควซาร์" จึงทำให้ผมชักไขว้เขวมาเขียนตามปากฝรั่งไปว่า "เควซาร์" ซึ่งในขณะที่เขียนคำนี้ก็รู้สึกแปลก ๆ ตาเหมือนกันครับ ผมหาโอกาสเปลี่ยนกลับมาเป็น "ควอซาร์" หลายครั้งแล้ว แต่ก็ลังเลและผลัดวันประกันพรุ่งเรื่อยมา พอดีคุณศรนรินทร์ท้วงมา ผมจึงถือโอกาสเปลี่ยนเป็น "ควอซาร์" เสียทันทีเลย คำว่า "อิวดารา" ของคุณชนินทร์ฟังดูเข้าท่ามากทีเดียว ตอนนี้สมาคมดาราศาสตร์ไทยกำลังจัดทำพจนานุกรมดาราศาสตร์ได้อยู่พอดี ผมจะเอาคำนี้ไปเสนอให้คณะกรรมการเรียบเรียงพิจารณาดูครับ เรื่องคำอธิบายของคำว่า "พสุสงกรานต์เหนือ/ใต้" นั้น มันควรจะเป็นอย่างที่คุณบอกมาจริง ๆ ขอยอมรับผิดครับ วิมุติ วสะหลาย ksplastic (ksplas@asiaaccess.net.th)หาพายุสุริยะไม่เจอ ช่วยบอกวิธีเข้า (ทุกขั้นตอน) ให้ด้วยค่ะ ขอบคุณมากคะคำถามสั้นจนไม่ค่อยเข้าใจว่าหมายถึงอะไร ถ้าผมเดาไม่ผิด คุณคงต้องการหานิยามของคำว่า "พายุสุริยะ" ในหน้า "ปทานุกรมดาราศาสตร์" แต่หาไม่พบใช่ไหมครับ คำนี้ไม่ได้ซ่อนอยู่ที่ไหน แต่อยู่ในรูปของคำอื่น คือคำว่า "ลมสุริยะ" ครับ ลองหาดูคำนี้ในปทานุกรมอีกครั้งนะครับ มีแน่ ๆ พายุสุริยะผมเพิ่งได้ยินมาในช่วงนี้เอง เขาหมายถึงลมสุริยะที่รุนแรงกว่าปกติครับ หากผมเดาคำถามของคุณผิด กรุณาเขียนมาบอกอีกทีนะครับ วิมุติ วสะหลาย KHEMATAT SUWANPAKDEE-HOHO (400090@ptt.or.th)เรียนคุณกฤษดากระผมใคร่ขอความกรุณาขอทราบข้อมูลเกี่ยวกับ เรื่องพายุสุริยะของดวงอาทิตย์ ไม่ทราบว่าจะหาอ่านได้ที่แหล่งข้อมูลไหน และ website ของท้องฟ้าจำลองมี URL อะไร ขอบคุณมากครับ
เขมธัช สุวรรณภักดี ในการหาข้อมูลเกี่ยวกับพายุสุริยะนี้สามารถหาได้ตาม web site ต่าง ๆ มากมาย เราสามารถหาโดยการ search ผ่าน search engine ต่าง ๆ เช่น infoseek.com หรือ yahoo.com ก็ได้ โดยใช้คำสำคัญว่า "solar wind" เพราะว่าพายุสุริยะก็คือ ลมสุริยะที่แรง ๆ นั้นเอง web site ที่หน้าสนใจเกี่ยวกับ solar wind ได้แก่ http://fusedweb.pppl.gov/CPEP/Chart_pages/5.Plasmas/SolarWind.html http://imagine.gsfc.nasa.gov/docs/science/know_l1/sun.html ส่วน web site ของท้องฟ้าจำลองอยู่ในโฮมเพจของศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษา ที่ http://www.sci-educ.nfe.go.th/homepage.htm ถ้ามีอะไรสงสัยอีกก็เขียน email มาอีกก็แล้วกันนะครับ กฤษดา |