รายงาน/ภาพกิจกรรมเดือนสิงหาคม 2552

27 สิงหาคม 2552 รายงานโดย : พรชัย รังสีธนะไพศาล

เมื่อวันเสาร์ที่ 15 สิงหาคม 2552 ทางสมาคมดาราศาสตร์ไทยได้จัดมีการบรรยายพิเศษ "รวมพลคนรักดาว" ให้กับสมาชิกสมาคมฯ และผู้สนใจ ที่ชั้น 1 ลานหน้าสมาคมดาราศาสตร์ไทย อาคารศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษา ถนนสุขุมวิท เอกมัย คลองเตย กรุงเทพฯ ในหัวข้อเรื่อง "ดาวหฤหัสบดีถูกชน เมื่อวันที่ 19 กรกฎาคม 2552" "เล่าประสบการณ์ไปชมสุริยุปราคาเต็มดวงที่เซี่ยงไฮ้" "สรรพคราสเซี่ยงไฮ้" "ชมการแสดงเรื่อง สิ่งมหัศจรรย์แห่งจักรวาล ที่โดมฉายดาว อาคารท้องฟ้าจำลองกรุงเทพฯ" "ตอนค่ำส่องกล้องดูดาว ดูร่องรอยดาวพฤหัสบดีถูกชน" การบรรยายเริ่มตั้งแต่เวลา 16.00 น. ถึง 20.30 น.

เวลา 15.45 น. สมาชิกฯ และผู้สนใจทยอยกันมาลงทะเบียนกันมากขึ้น มีทั้งเด็กและผู้ใหญ่หลายวัย หรือมาทั้งครอบครัวก็มี สมาชิกฯ ที่เดินทางไปชมสุริยุปราคาเต็มดวงกับคณะสมาคมฯ ก็มาร่วมฟังบรรยายด้วย และมีทั้งท่านอาจารย์โรงเรียนต่าง ๆ ที่พาเด็กนักเรียนมาร่วมฟังบรรยายด้วย มีผู้เข้าร่วมกิจกรรมประมาณ 60 ท่าน

เมื่อถึงเวลา 16.00 น. วิทยากรท่านแรกที่มาบรรยายเรื่อง "ดาวพฤหัสบดีถูกชน" คือคุณปณัฐพงศ์ จันทรวัฒนาวณิช ได้นำภาพถ่ายของดาวพฤหัสบดีที่มีร่องรอยถูกชนเมื่อวันที่ 19 กรกฎาคม 2552 ที่ผ่านมา ว่ารอยที่ถูกชนนั้นดาราศาสตร์ยังหาข้อสรุปไม่ได้ว่า ถูกวัตถุอะไรชนดาวเคราะห์น้อย หรือดาวหางกันแน่ ขึ้นฉายโปรเจ็กเตอร์ และบรรยายลักษณะทางภูมิศาสตร์ แถบชั้นบรรยากาศ พายุหมุนบนดาวพฤหัสบดี เวลาต่อมาก็มีวิทยากรอีกท่านหนึ่งมาบรรยายเรื่อง "การแบ่งประเภทดาวเคราะห์ และ Opposition ของดาวเคราะห์" คือนายสมาพร ติญญนนท์ นักเรียนค่ายดาราศาสตร์โอลิมปิก ที่ไปสอบแข่งขันได้รางวัลเหรียญทอง IOAA ระหว่างประเทศ เป็นผู้บรรยาย และมีการสาธิต Opposition ของดาวเคราะห์ โดยขออาสาสมัครเป็นเด็ก 3 คน คนหนึ่งเป็นดวงอาทิตย์ (น้องเด็กผู้ชายคนเล็ก) คนหนึ่งเป็นดาวโลก (น้องผู้ชายอยู่ตรงกลาง) อีกคนหนึ่งเป็นดาวพฤหัสบดี (น้องเด็กผู้หญิง) โดยให้น้องคนกลางค่อย ๆ หมุน เมื่อหมุนมาเจอดวงอาทิตย์หรือโลกเป็นการเกิด Opposition

เวลา 16.45 น.เป็นการบรรยายเล่าประสบการณ์ที่ไปชมสุริยุปราคาเต็มดวงที่เซี่ยงไฮ้ สาธรณรัฐประชาชนจีน เมื่อวันที่ 19-23 กรกฎาคม 2552 ที่ผ่านมาโดยนายพรชัย รังษีธนะไพศาล กรรมการบริหารสมาคมฯ เป็นวิทยากรมาเล่าเรื่องโดยมีภาพประกอบฉายขึ้นโปรเจ็กเตอร์ตามสถานที่ท่องเที่ยวต่าง ๆ ที่คณะของเราเดินทางไปเที่ยวชม และบรรยากาศที่โรงแรม Jiaxing Olympic ของวันพุธที่ 22 กรกฎาคม 2552 เป็นวันที่เกิดสุริยุปราคาเต็มดวง เป็นสถานที่เราพักและสังเกตการณ์ชมสุริยุปราคาเต็มดวง แต่ว่าเป็นวันที่โชคไม่ดีเลยเมื่อถึงเวลาที่จะเกิดสุริยุปราคาเต็มดวง ท้องฟ้าก็มาปิดมีเมฆมาก (ตอนเช้าก็มีฝนตกลงมาด้วย) แต่คณะของเราทั้งหมดก็ได้สัมผัสกับบรรยากาศขณะที่ท้องฟ้าค่อย ๆ มืดลงทีละน้อยจนมองหน้ากันไม่เห็นเลยครับมืดสนิท ถนนหนทางเปิดไฟทางสว่าง บ้านเรือนที่อยู่ใกล้ ๆ ก็เปิดไฟกัน มืดกินเวลานาน 5 นาทีกว่า มองขึ้นไปบนท้องฟ้าก็ไม่เห็นดวงอาทิตย์เลยครับ แล้วท้องฟ้าก็ค่อย ๆ สว่างขึ้นมาทันที ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่น่าจดจำมากครับ ถึงแม้ว่าคณะของเราเดินทางมาไกลแสนไกล เพื่อที่จะมาชมสุริยุปราคาเต็มดวงแห่งศตวรรษที่ 21 ให้เป็นครั้งหนึ่งในชีวิตก็ไม่สมหวัง ไม่เห็นขณะที่เต็มดวง แต่ก็ได้ซึมซับบรรยากาศที่มืดสนิท และได้ฉายภาพ VDO บรรยากาศขณะที่ท้องฟ้ามืดมิด และค่อย ๆ สว่าง มาให้ดูด้วยครับ

วิทยากรอีกท่านหนึ่งที่มาบรรยายเล่าเหตุการณ์ที่เดินทางไปชมสุริยุปราคาเต็มดวงอีกคณะหนึ่งเดินทางไปดูที่เมือง หังโจว คือคุณวิษณุ เอื้อชูเกียรติ กรรมการวิชาการ ได้มาเล่าประสบการณ์และนำภาพที่เดินทางไปดูที่หังโจว ได้เห็นปรากฏการณ์สุริยุปราคาเต็มดวงตั้งแต่ต้นเริ่มเข้า เต็มดวง ปรากฏการณ์แหวนเพชร และเริ่มออกจากดวงอาทิตย์ ถือว่าเป็นคณะคนไทยคณะแรกที่ได้เห็นปรากฏการณ์สุริยุปราคาเต็มดวงแห่งศตวรรษที่ 21 ได้นำภาพถ่ายสุริยุปราคาเต็มดวงที่คุณวิษณุ เอื้อชูเกียรติ เป็นผู้ถ่ายได้มาให้ชมกันด้วย และนำภาพ VDO บรรยากาศขณะเกิดสุริยุปราคาเต็มดวงมาฉายให้ดูด้วยครับ

เวลา 17.15 น. เป็นการบรรยายพิเศษหัวข้อเรื่อง "สรรพคราสเซี่ยงไฮ้" โดยท่านวิทยากร อาจารย์อารี สวัสดี อุปนายกสมาคมฯ มาเล่าประสบการณ์ที่ตามเสด็จสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทอดพระเนตรสุริยุปราคาเต็มดวงแห่งศตวรรษที่ 21 ที่ Jinshan เมืองชายทะเล เซี่ยงไฮ้ สาธารณรัฐประชาชนจีน โดยโฟนอินทางโทรศัพท์ มีนายพรชัย อมรศรีจิราทร เป็นผู้สัมภาษณ์ผ่านทางโทรศัพท์ ซึ่งท่านอาจารย์อารี สวัสดี ติดภารกิจอยู่ที่จังหวัดสุพรรณบุรีเดินทางมาไม่ได้ โดยคุณพรชัย อมรศรีจิรทร สัมภาษณ์ไปเปิดภาพพระราชกรณียกิจทอดพระเนตรสุริยุปราคาไปพร้อมกันด้วย และเปิดภาพ VDO ขณะที่ท้องฟ้าค่อย ๆ มืดลง สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงตีถังแช่ดังกังวานเพื่อเป็นสิริมงคลกาล

เวลา 18.00 น. เป็นเวลาที่เราจะต้องเดินทางไปชมการแสดงเรื่อง "สิ่งมหัศจรรย์แห่งจักรวาล" ที่โดมฉายดาว อาคารท้องฟ้าจำลองกรุงเทพ ซึ่งเป็นการฉายดาวระบบใหม่ล่าสุดของท้องฟ้าจำลองกรุงเทพเป็นฟูลโดม เรื่องสิ่งมหัศจรรย์แห่งจักรวาล ในวาระที่ฉลองครบรอบ 400 ปี ที่กาลิเลโอใช้กล้องโทรทรรศน์สำรวจท้องฟ้า ซึ่งปี 2009 นี้ทางสหพันธ์ดาราศาสตร์สากลให้เป็น ปีดาราศาสตร์สากล 2009

เวลา 19.00 น. เป็นเวลาที่เราจะมาดูร่องรอยดาวพฤหัสบดีที่ถูกชนผ่านกล้องโทรทรรศน์กันให้เห็นกับตา แต่ปรากฏว่าท้องฟ้าไม่เป็นใจ ท้องฟ้าปิดมีเมฆมากไม่เห็นดาวสักดวงเลย เป็นอันว่าช่วงค่ำเราก็ไม่ได้ดูดาว และดาวพฤหัสบดีกันเลยครับ