รายงาน/ภาพกิจกรรมเดือนเมษายน 2556

วันเสาร์ที่ 27 เมษายน 2556 เวลา 11.00 น. มีสมาชิกฯ และผู้สนใจที่เดินทางมาร่วมกิจกรรมบรรยายพิเศษ เรื่อง ดวงอาทิตย์ วัฏจักรจุดมืดดวงอาทิตย์ Sunspot Cycle 2013, 27 เมษายน เวลาเที่ยงวัน กรุงเทพฯ ไร้เงา ดาวเคราะห์ชุมนุม 2013 เป็นจำนวนมาก ก่อนที่จะบรรยาย อาจารย์อารี สวัสดี นายกสมาคมดาราศาสตร์ไทย กล่าวต้อนรับสมาชิกฯ และเปิดกิจกรรม ได้แนะนำทีมวิทยากรสมาคมดาราศาสตร์ไทย อาจารย์อารี สวัสดี ได้นำสมาชิกฯ ไปพิสูจน์ว่า กรุงเทพฯ ไร้เงา ที่ลานด้านข้างอาคารศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษา มีอุปกรณ์มาตั้งให้ดูเช่น นาฬิกาแดดแบบโบราณ เป็นต้น

ก่อนถึงเวลา 12.00 น. อาจารย์อารี สวัสดี ได้ทำเป็นตัวอย่างการสถาปนาฟ้าให้ดูก่อน แล้วให้สมาชิกที่มาร่วมกิจกรรมทำการสถาปนาฟ้าพร้อมกัน เมื่อถึงเวลา 12.00 น. อาจารย์อารี สวัสดี ได้ให้ทุกคนทำการสถาปนาให้พร้อมกันและคอยสังเกตว่าเงาของเรามีหรือไม่ ผลปรากฏว่า ทุกคนทำพร้อมกันและดูเงาของตัวเองว่าไม่มี คือเงาสั้นที่สุด ไม่เห็นศีรษะของตัวเอง มันเป็นปรากฏการณ์ที่ดวงอาทิตย์เมื่อผ่านกลางศีรษะของผู้สังเกตจะตั้งฉากพอดี จึงทำให้ตัวเรา วัตถุ สิ่งปลูกสร้างในกรุงเทพฯ ไม่มีเงา เมื่อเวลาผ่านไปประมาณ 20 นาที จะเห็นว่าเงาของเราเริ่มเอียงไปเล็กน้อย ระหว่างที่เราทำการทดสอบอยู่นั้น ทางสมาคมฯ ได้นำกล้องโทรทรรศน์ 4 กล้อง ที่มีอุปกรณ์แผ่นกรองแสงดวงอาทิตย์โดยเฉพาะ มาให้ดูจุดมืดดวงอาทิตย์ (Sunspot) ซึ่งดวงอาทิตย์วันนี้มีจุดมืดเป็นจำนวนมาก บางจุดมีขนาดใหญ่มาก และสมาคมฯ ได้นำแว่นดูดวงอาทิตย์ที่มีขนาดใหญ่มาก (ใหญ่ที่สุดในโลก) ซึ่งสามารถดูดวงอาทิตย์พร้อมกันได้หลายคนทีเดียว

เมื่อถึงเวลา 13.30 น. ก็ถึงช่วงเข้าสู่การบรรยาย เรื่อง "27 เมษายน เวลาเที่ยงวัน กรุงเทพฯ ไร้เงา และดาวเคราะห์ชุมนุม 2013" โดยอาจารย์อารี สวัสดี นายกสมาคมดาราศาสตร์ไทย อาจารย์อารี กล่าวว่า ประเทศไทยตั้งอยู่ในเขตร้อน ในช่วงฤดูร้อนของประเทศไทยจะมีอากาศร้อนมากที่สุดในช่วงเดือนเมษายน เพราะดวงอาทิตย์เคลื่อนผ่านใกล้จุดเหนือศีรษะในเวลาเที่ยงวัน โดยที่ทำมุมตั้งฉากกับพื้นดินพอดี ทำให้ได้รับรังสีความร้อนจากดวงอาทิตย์เต็มที่

บนพื้นที่โลกที่ตั้งอยูในเขตร้อนมีพื้นที่ระหว่างเส้นสำคัญทางภูมิศาสตร์ 2 เส้น ได้แก่ เส้นทรอปิกออฟแคนเซอร์ (Tropic of Cancer) อยู่ในแนวละติจูด 23.5 องศาเหนือ และเส้น ทรอปิกออฟแคปริคอร์น (Tropic of Capricorn) อยู่ในแนวละติจูด 23.5 องศาใต้ ในแต่ละปีประเทศที่อยู่ในเขตร้อนวันที่ดวงอาทิตย์จะเคลื่อนผ่านใกล้จุดกลางศีรษะมากที่สุดมี 2 วัน คือ วันที่ 27 เมษายน และ วันที่ 16 สิงหาคม จะเห็นได้ว่าในเดือนเมษายน กรุงเทพจะมีอากาศร้อนที่สุด ส่วนเดือนสิงหาคมที่ดวงอาทิตย์จะผ่านจุดกลางศีรษะมากที่สุดแต่กับไม่ร้อนเป็นเพราะเป็นเดือนที่อยู่ในฤดูฝน มีฝนตกชุก สิ่งที่เราได้ทำการทดสอบเมื่อเวลา 12.00 น. ไปแล้วนั้นจะเห็นได้ว่า ตัวเราเมื่อเรายืนตัวตรงทำท่าสถาปนาฟ้าตัวเราจะไม่มีเงาจริงๆ

บรรยายเรื่องต่อไปเรื่อง "ดาวเคราะห์ชุมนุม 2013" ในปี 2556 จะมีปรากฏการณ์ดาวเคราะห์ชุมนุมครั้งเดียว ในเดือนพฤษภาคม คือวันที่ 26 และ 27 พฤษภาคม 2556 จะมีดาวศุกร์ ดาวพฤหัสบดี และดาวพุธ เป็นดาวเคราะห์ชุมนุมแบบ 3 ดวง ที่เรียกว่า Planetary trio ให้เริ่มสังเกตตั้งแต่วันที่ 22-31 พฤษภาคม 2556 เป็นต้นไปทางทิศตะวันตก หลังดวงอาทิตย์ตกไปแล้ว 30 นาที (แนะนำหาสถานที่สูง เช่นอาคารสูง)

เวลา 14.30 น. บรรยายเรื่อง " ดวงอาทิตย์ วัฏจักรจุดมืดดวงอาทิตย์ Sunspot Cycle 2013" วิทยากรโดย นายปณัฐพงษ์ จันทรวัฒนาวณิช

เวลา 16.00 น. เป็นกิจกรรมประกอบโมเดล โลก

เวลา 18.00 น. จะเป็นการดูดาวเสาร์ผ่านกล้องโทรทรรศน์ แต่ปรากฏว่า ท้องฟ้าปิด มองไม่เห็นดาวเสาร์ จึงยกเลิกปิดกิจกรรม