การสังเกตดาวอังคารใกล้โลก โดยนักวิทยุสมัครเล่นเครือข่ายดาราศาสตร์ไทย

ปรากฏการณ์ดาราศาสตร์ครั้งสำคัญที่มนุษย์โลกได้เห็นเมื่อค่ำคืนวันที่ 27-28 สิงหาคม 2546 ที่นักดาราศาสตร์ทั่วโลกให้ความสนใจ เพราะดาวอังคารที่โคจรเข้าใกล้โลกครั้งนี้ นับเป็นครั้งแรกในรอบเกือบหกหมื่นปี ที่คนไทยเกือบทั้งประเทศได้เห็นดาวอังคารปรากฏในท้องฟ้าโดยที่เรารู้สึกว่าใกล้ใกล้ตัวเรามากที่สุดเท่าที่เคยได้เห็นมา เพราะในคืนวันที่ 27-28 สิงหาคม 2546 ทุกคนที่ดูต่างมีความรูสึกเช่นเดียวกันว่าดาวอังคารมีความสว่างไสว เจิดจ้า อย่างที่ไม่เคยเห็นมาก่อน

ที่จริงเรื่องดาวอังคารใกล้โลก เป็นเรื่องที่ อ.มรกต อารียะ ผู้ประสานงานนักวิทยุสมัครเล่นเครือข่ายดาราศาสตร์ไทยได้รับข้อมูลจากอาจารย์วรวิทย์ ตันวุฒิบัณฑิต กรรมการสมาคมดาราศาสตร์ไทยและเป็นเจ้าของหอดูดาวบัณฑิต อำเภอแปลงยาว จังหวัดฉะเชิงเทรา ซึ่งท่านเป็นที่ปรึกษาชมรมนักวิทยุสมัครเล่นเครือข่ายดาราศาสตร์ไทยมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2541 ตลอดเวลา 6 ปีที่ผ่านมาได้ติดต่อประสานพูดคุยกันโดยตลอด โดยเฉพาะในช่วงที่มีปรากฏการณ์ดาราศาสตร์ครั้งสำคัญเช่น ฝนดาวตก สุริยุปราคา ซึ่งได้รับคำแนะนำพร้อมข้อมูลต่างๆจากอาจารย์วรวิทย์ ตันวุฒิบัณฑิต รวมทั้งนักดาราศาสตร์ของสมาคมดาราศาสตร์ไทยเป็นอย่างดี ที่ได้พูดคุยทางโทรศัพท์และถ่ายทอดผ่านสถานีทวนสัญญาณเผยแพร่โดยตรงไปยังนักวิทยุสมัครเล่นในจังหวัดต่างๆ ทั่วเขตภาคเหนือ ตั้งแต่จังหวัดนครสวรรค์ถึงจังหวัดเชียงราย ทั้งนี้จำนวนนักวิทยุสมัครเล่นเครือข่ายดาราศาสตร์ไทยมีจำนวนเกือบ 400 คนทั่วประเทศ และเรื่อง "ดาวอังคารใกล้โลกในรอบ 59,540 ปี" ได้เผยแพร่ผ่านทางสถานีทวนสัญญาณสุโขทัย เพชรบูรณ์ พิษณุโลก มาตั้งแต่ต้นเดือนกรกฎาคม 2546 และมีการพูดคุยต่อเนื่องเรื่อยมา และเมื่อต้นเดือนสิงหาคมที่ผ่านมา นักวิทยุสมัครเล่นและผู้สนใจจำนวนไม่น้อยก็ได้เห็นดาวอังคารใกล้โลกมาแล้วครั้งหนึ่ง ซึ่งคราวนั้นดวงจันทร์กับดาวอังคารอยู่ใกล้กันมาก และหลายคนบอกว่าสวยงามมาก แต่ในคืน 27-28 สิงหาคมที่ผ่านมาเราเห็นเพียงดาวอังคารที่สุกสดใสเพียงดวงเดียว เพราะดวงจันทร์ลับขอบฟ้าไปตั้งแต่ช่วงหัวค่ำแล้ว แต่ภาพดาวอังคารในคืนนี้ก็สร้างความประทับใจให้กับนักวิทยุสมัครเล่นและคนที่ได้เห็นไปอีกนาน หรือจนกว่าจะถึงรอบที่ดาวอังคารจะโคจรเข้าใกล้โลกของเราอีก และในคืนที่เราดูดาวอังคารใกล้โลกมากที่สุดนั้น นักวิทยุสมัครเล่นเครือข่ายดาราศาสตร์ไทยได้ร่วมกันจัดกิจกรรมสังเกตดาวอังคารใกล้โลกและรายงานการสังเกตในคืนวันที่ 27-28 สิงหาคม 2546 ผ่านสถานีทวนสัญญาณสุโขทัยและสถานีทวนสัญญาณเพชรบูรณ์ มีนักวิทยุสมัครเล่นที่ร่วมสังเกตการณ์และรายงานมีดังนี้

คืนวันที่ 27 สิงหาคม 2546 ระหว่างเวลา 20.30-21.30 น. HS6JGO อ.เมืองสุโขทัย HS6TKP อ.ศรีสำโรง จ.สุโขทัย HS2VCC อ.ลานกระบือ จ.กำแพงเพชร HS6JLJ อ.เมืองสุโขทัย HS6SCH อ.วัดโบถส์ จ.พิษณุโลก HS6RKR อ.กงไกรลาศ จ.สุโขทัย HS5CWN อ.เมืองอุตรดิตถ์ HS6NSO อ.วังโป่ง จ.เพชรบูรณ์ HS6TEJ อ.เมืองพิษณุโลก HS6SXK อ.วังโป่ง จ.เพชรบูรณ์ HS6OSZ อ.ชาติตระการ จ.พิษณุโลก HS6TND อ.คิรีมาศ จ.สุโขทัย HS5PMK ขับรถผ่าน อ.หนองบัว จ.นครสวรรค์ HS6TMB อ.ศรีสำโรง จ.สุโขทัย HS5JWN อ.ลับแล จ.อุตรดิตถ์ HS6GDB จ.สุโขทัย HS6RBD อ.ลับแล จ.อุตรดิตถ์ HS5TNP HS5XLQ อ.เมืองอุตรดิตถ์

คืนวันที่ 28 สิงหาคม 2546 ระหว่างเวลา 20.30-21.30 น. HS5SJG อ.เมืองอุตรดิตถ์ HS6JNH อ.สวรรคโลก จ.สุโขทัย HS6RKR อ.กงไกรลาศ จ.สุโขทัย HS6ONL อ.ศรีสัชนาลัย จ.สุโขทัย HS5XTY อ.พิชัย จ.อุตรดิตถ์ HS6ISF อ.ไพศาลี จ.นครสวรรค์ HS6HVR อ.กงไกรลาศ จ.สุโขทัย HS6TKP อ.ศรีสำโรง จ.สุโขทัย HS5CWN อ.เมืองอุตรดิตถ์ HS6SCH อ.วัดโบสถ์ จ.วัดโบสถ์ HS6NSZ อ.พรานกระต่าย จ.กำแพงเพชร HS6RZV อ.พรมพิราม จ.สุโขทัย HS6HUL HS6XLK HS6IEN HS5OUL HS6PUO HS6MSE HS6RGQ HS6GDC อ.เมือง จ.พิษณุโลก HS5WBJ HS5TNP HS5CBD HS5XLQ อ.เมือง จ.อุตรดิตถ์ ในส่วนของนักวิทยุสมัครเล่นน้ำตกสัมพันธ์นำโดย HS5JWN ได้ตั้งสถานีรายงานดาวอังคารใกล้โลกที่โรงเรียนดอนแก้ว ต.แม่พูล อ.ลับแล จ.อุตรดิตถ์ ซึ่งนายบุญมี พุกเนตร อาจารย์ใหญ่ได้ตั้งกล้องดูดาว 3 ตัว ที่สนามฟุตบอลเชิงเขาของโรงเรียนปราฏว่าได้รับความสนใจอย่างมากจากคณะครู นักเรียนของโรงเรียนดอนแก้วและโรงเรียนใกล้เคียงรวมทั้งประชาชนผู้สนใจ และจากนี้ไป HS5CWN กล่าวว่ากิจกรรมดาราศาสตร์ที่นักวิทยุสมัครเล่นเครือข่ายดาราศาสตร์ไทยจะจัดคือการกิจกรรมต้อนรับ "ฝนดาวตกโอไรออนิดส์ 20-22 ต.ค. และฝนดาวตกเลโอนิดส์ 15-18 พ.ย. 46 ฝนดาวตกเจมินิดส์จากกลุ่มดาวคนคู่ 14-15 ธ.ค. 46" จึงขอเชิญนักวิทยุสมัครเล่นและผู้สนใจร่วมกิจกรรม DX รายงานเห็นฝนดาวตกกับนักวิทยุสมัครเล่นเครือข่ายดาราศาสตร์ไทย ที่ช่องสถานีทวนสัญญาณสุโขทัย ตั้งแต่เวลา 21.30-02.30 น. หรือโทร 0-1887-4375, 0-1046-6983, 0-5544-5125, ชมรมธุรกิจท่องเที่ยวอุตรดิตถ์ 0-5541-5046 และชมรมนักวิทยุน้ำตกสัมพันธ์ 0-5545-7112

ภาพดาวอังคารเอื้อเฟื้อโดย อ.วรวิทย์ ตันวุฒิบัณฑิต จากหอดูดาวบัณฑิต อ.แปลงยาว จ.ฉะเชิงเทรา