สมาคมดาราศาสตร์ไทย

พบดาราจักรใหม่ อยู่ข้างบ้าน

พบดาราจักรใหม่ อยู่ข้างบ้าน

29 พ.ย. 2546
รายงานโดย: วิมุติ วสะหลาย (wimut@hotmail.com)
คณะนักดาราศาสตร์จากนานาชาติคณะหนึ่งที่ประกอบด้วยนักดาราศาสตร์จากฝรั่งเศส อิตาลี อังกฤษ และออสเตรเลีย ได้ค้นพบดาราจักรใหม่ดาราจักรหนึ่งเมื่อเร็ว ๆ นี้ ดาราจักรใหม่นี้ไม่ได้อยู่ไกลโพ้นจนเพิ่งมาพบด้วยกล้องรุ่นใหม่กำลังสูง แต่เป็นดาราจักรข้าง ๆ บ้านเรานี้เอง

นักดาราศาสตร์พบดาราจักรนี้จากการวิเคราะห์คลังข้อมูลจากโครงการทูแมส (2MASS--Two-Micron All Sky Survey) พบว่าดาราจักรนี้แอบอยู่ในม่านฝุ่นที่หนาทึบของจานส่วนนอกของทางช้างเผือก อยู่ห่างใจกลางทางช้างเผือกเพียง 42,000 ปีแสง ถือว่าใกล้ที่สุดในบรรดาดาราจักรทั้งหมด จนดาวในดาราจักรทั้งสองอยู่ปะปนกันจนเกือบจะเหมือนเป็นดาราจักรเดียว

เนื่องจากดาราจักรนี้อยู่ใกล้มาก จึงถูกแรงโน้มถ่วงของดาราจักรทางช้างเผือกฉีกออกและกลืนเข้าไป กระบวนการนี้เกิดขึ้นกับดาราจักรหลายดาราจักร เรียกว่ากระบวนการกลืนดาราจักร (galactic cannibalism) ในกรณีของดาราจักรแคระหมาใหญ่นี้ ได้ถูกทางช้างเผือกของเราได้กลืนเข้าจนเกือบหมดแล้ว

แม้ว่าดาราจักรนี้อยู่ใกล้มาก แต่กลับหลุดรอดสายตานักดาราศาสตร์มาเป็นเวลานานเนื่องจากถูกฝุ่นอันหนาทึบของทางช้างเผือกบดบัง แต่ในครั้งนี้นักสำรวจได้สำรวจโดยคัดกรองเอาเฉพาะแสงจากดาวฤกษ์ชนิดเอ็ม จึงสามารถมองทะลุม่านฝุ่นเหล่านั้นได้ ดาราจักรแคระหมีใหญ่เต็มไปด้วยดาวยักษ์ชนิดเอ็ม จึงแสดงตำแหน่งออกมาอย่างชัดเจน 

  

การค้นพบนี้ได้สร้างความประหลาดใจขึ้นมาอีกอย่างหนึ่ง ก่อนหน้านี้นักวิทยาศาสตร์เคยเชื่อว่าดาราจักรเล็กที่ถูกดาราจักรใหญ่กลืนจะเพิ่มขนาดของดาราจักรใหญ่ในส่วนขอบดาราจักรเท่านั้น แต่คณะของทูแมสพบว่าดาราจักรแคระหมาใหญ่ได้เข้ามาอยู่ในบริเวณชั้นในของดาราจักรจนเป็นส่วนหนึ่งของแกนดาราจักรทางช้างเผือกไปแล้ว นอกจากนี้ยังพบว่าดาวฤกษ์บางดวงจากดาราจักรแคระนี้ได้เคยผ่านเข้ามาใกล้ดวงอาทิตย์แล้วด้วย

แสดงว่าดาราจักรทางช้างเผือกของเรายังอยู่ใน "วัยกำลังโต" อยู่

ข่าวที่คล้ายกัน:

    ดาราจักรแคระหมาใหญ่ (สีชมพู) กำลังถูกดาราจักรทางช้างเผือกบดขยี้เป็นเสี่ยง จากการจำลองด้วยคอมพิวเตอร์พบว่า ภายในเวลา 2,000 ล้านปี ดาวจากดาราจักรแคระจะหลุดออกมาเป็นสายพันรอบดาราจักรทางช้างเผือก (สีฟ้า) ได้สามรอบ (ภาพจาก Nicolas Martin & Rodrigo Ibata/Strasbourg Observatory)

    ดาราจักรแคระหมาใหญ่ (สีชมพู) กำลังถูกดาราจักรทางช้างเผือกบดขยี้เป็นเสี่ยง จากการจำลองด้วยคอมพิวเตอร์พบว่า ภายในเวลา 2,000 ล้านปี ดาวจากดาราจักรแคระจะหลุดออกมาเป็นสายพันรอบดาราจักรทางช้างเผือก (สีฟ้า) ได้สามรอบ (ภาพจาก Nicolas Martin & Rodrigo Ibata/Strasbourg Observatory)

    ที่มา: