สมาคมดาราศาสตร์ไทย

ดาวนิวตรอนที่ใกล้ที่สุด

ดาวนิวตรอนที่ใกล้ที่สุด

1 พ.ย. 2543
รายงานโดย: วิมุติ วสะหลาย (wimut@hotmail.com)
เมื่อต้นเดือนพฤจิกายนที่ผ่านมา นักดาราศาสตร์ได้รายงานการพบดาวนิวตรอนดวงหนึ่งที่เคลื่อนที่เร็วมาก และพบว่ามันเป็นดาวนิวตรอนที่อยู่ใกล้โลกที่สุด 

ดาวนิวตรอนดวงนี้ชื่อ RX J185635-3754 อยู่ในกลุ่มดาวมงกุฎใต้ห่างออกไปเพียง 200 ปีแสง เคลื่อนที่ด้วยอัตราเร็วกว่า 100 กิโลเมตรต่อวินาที มีความสว่าง 26 ตามเส้นทางการเคลื่อนที่นี้ ในอีก 300,000 ปีข้างหน้า มันจะเข้าใกล้เข้ามาอีกจนห่างเพียง 170 ปีแสง

จริงๆ แล้ววัตถุดวงนี้ถูกพบมาแล้วตั้งแต่ปี 2535 แต่เพิ่งทราบว่าเป็นดาวนิวตรอนเมื่อปี 2539 และเพิ่งมาทราบตำแหน่งและความเร็วจริงๆ เมื่อไม่นานมานี้จากข้อมูลของกล้องโทรทรรศน์อวกาศฮับเบิล เนื่องจากดาวนิวตรอนดวงนี้เป็นดาวนิวตรอนที่อยู่อย่างโดดเดี่ยว ไม่มีดาวฤกษ์ข้างเคียง จึงเป็นวัตถุที่มีความสำคัญสำหรับการศึกษาทางดาราศาสตร์มาก เพราะการที่ไม่มีดาวฤกษ์ข้างเคียงย่อมหมายถึงไม่มีแรงโน้มถ่วงมารบกวน

อย่างไรก็ตาม นักดาราศาสตร์ได้ตรวจสอบย้อนเส้นทางการเคลื่อนที่ของดาวนิวตรอนดวงนี้และพบว่า มันน่าจะเกิดจากซูเปอร์โนวาที่เกิดขึ้นเมื่อราว ล้านปีก่อน ซึ่งในขณะนั้นมันยังอยู่ในกลุ่มดาวแมงป่องและเป็นดาวสหายกับดาวซีตา คนแบกงู (Zeta Ophiuchi)

ภาพนี้เกิดจากการซ้อนภาพ 3 ภาพที่ได้จากกล้องโทรทรรศน์อวกาศฮับเบิลที่ถ่ายเอาไว้ตั้งแต่ปี 2539-2542 แสดงถึงการเคลื่อนที่ของดาวนิวตรอน RX J185635-3754 เทียบกับดาวที่ฉากหลังอย่างชัดเจน ภาพนี้มีความกว้าง 8.8 พิลิปดา หรือประมาณ 0.1 ปีแสงที่ระยะของดาวนิวตรอน (NASA, F. M. Walter)

ภาพนี้เกิดจากการซ้อนภาพ 3 ภาพที่ได้จากกล้องโทรทรรศน์อวกาศฮับเบิลที่ถ่ายเอาไว้ตั้งแต่ปี 2539-2542 แสดงถึงการเคลื่อนที่ของดาวนิวตรอน RX J185635-3754 เทียบกับดาวที่ฉากหลังอย่างชัดเจน ภาพนี้มีความกว้าง 8.8 พิลิปดา หรือประมาณ 0.1 ปีแสงที่ระยะของดาวนิวตรอน (NASA, F. M. Walter)

ที่มา: