วันพุธที่ 9 พฤษภาคม 2561 เป็นอีกวันหนึ่งที่จะมีปรากฏการณ์ทางดาราศาสตร์บนท้องฟ้า "ดาวพฤหัสบดีเพ็ญใกล้โลกในรอบปี 2561" คำว่า พฤหัสบดีเพ็ญ หมายถึง ดาวพฤหัสบดีมีความสว่างสุกใส ดวงโต ที่อยู่ตำแหน่งตรงข้ามกับดวงอาทิตย์


การที่ดาวพฤัสบดีโคจรมาอยู่ที่ตำแหน่งตรงข้ามกับดวงอาทิตย์ (Jupiter Opposition) หมายถึง ดวงอาทตย์ โลก และดาวพฤหัสบดี ที่มีโลกอยู่ตรงกลาง โคจรมาอยู่ในระนาบเรียงเป็นเส้นตรง จึงเป็นตำแหน่งใกล้โลกมากในรอบปีนี้ด้วย การที่ดาวพฤหัสบดีตรงข้ามกับดวงอาทิตย์ นั่นหมายถึง เมื่อดวงอาทิตย์ตกลับขอบฟ้าทางทิศตะวันตกแล้ว ดาวพฤหัสบดีก็จะขึ้นมาจากขอบฟ้าทางทิศตะวันออก และดาวพฤหัสบดีจะปรากฏอยู่บนท้องฟ้าเป็นเวลายาวนานให้เราเห็นได้ตลอดทั้งคืน จนถึงรุ่งเช้าของวันใหม่ถัดไป

ดาวพฤหัสบดีเพ็ญใกล้โลกครั้งนี้ จะเกิดขึ้นช่วงเช้าวันพุธที่ 9 พฤษภาคม 2561 เวลาประมาณ 07:10 น. (ตามเวลาประเทศไทย) ดาวพฤหัสบดีอยู่ห่างจากโลกที่ระยะทางประมาณ 658 ล้านกิโลเมตร หรือ ระยะทาง 4.40 หน่วยดาราศาสตร์ เราจะเห็นดาวพฤหัสบดีได้ตั้งแต่ดวงอาทิตย์ตกดินทางทิศตะวันตก มองเห็นได้ตลอดทั้งคืนจนถึงรุ่งเช้าของวันใหม่ มีความสว่างสุกใส ด้วยความสว่างปรากฏ -2.5 สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่าทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ (สว่างกว่าดาวซิริอัสที่มีความสว่างปรากฏ -1.4) 

ดาวพฤหัสบดีคืนวันที่ 9 พฤษภาคม 2561 ปรากฏอยู่ในกลุ่มดาวคันชั่ง (Libra) เป็นกลุ่มดาวจักรราศี 1 ใน 12 จักรราศี เราสามารถเห็นดาวพฤหัสบดีได้ด้วยตาเปล่าอย่างชัดเจน ได้ทุกพื้นที่ของประเทศไทย หากเรามีกล้องโทรทรรศน์ขนาดเล็กหน้ากล้อง 3 นิ้ว กำลังขยาย 50 เท่า หรือกล้องโทรทรรศน์ที่มีหน้ากล้องตั้งแต่ 8 นิ้วขึ้นไป (ต้องมีฐานกล้องระบบตามดาว) จะเห็นดวงจันทร์บริวารของดาวพฤหัสบดีที่มีขนาดใหญ่ 4 ดวง ที่เรียกว่า ดวงจันทร์กาลิเลียน (Galilean Moons) ตั้งชื่อเพื่อเป็นเกียรติแด่ Galileo Galilei ผู้ส่องกล้องโทรทรรศน์พบดวงจันทร์ทั้ง 4 ของดาวพฤหัสบดีเป็นคนแรก ได้แก่ 1. ดวงจันทร์ไอโอ (Io)  2. ดวงจันทร์ยูโรปา (Europa)  3. ดวงจันทร์แกนีมีด (Ganymede)  4. ดวงจันทร์คัลสิสโต (Callisto) และยังเห็นแถบเมฆบนดาวพฤหัสบดี หรืออาจมองเห็นจุดแดงใหญ่บนดาวพฤหัสบดี (Great Red Spot) เป็นพายุหมุนขนาดใหญ่บนดาวพฤหัสบดีได้อีกด้วย

ในวันพุธที่ 9 พฤษภาคม 2561 หลังดวงอาทิตย์ตกลับขอบฟ้าทางทิศตะวันตกไป นอกจากเราจะได้เห็นดาวพฤหัสบดีขึ้นทางทิศตะวันออกเฉียงใต้แล้ว ยังมองเห็นดาวศุกร์ (ใกล้เพ็ญ) อีกด้วยทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ หรือที่เรียกว่า "ดาวประจำเมือง" จะปรากฏให้เห็นได้ประมาณ 1 ชั่วโมง ตั้งแต่เวลาประมาณ 18:30 น. - 19:30 น.  

เป็นวันที่ดาวพฤหัสบดีเพ็ญใกล้โลกในรอบปี และดาวศุกร์ใกล้เพ็ญที่มาให้ยลโฉมด้วย ยังมีปรากฏการณ์ที่น้อยคนจะได้เห็นกับตา คือ จะได้เห็นจุดแดงใหญ่บนดาวพฤหัสบดี (Great Red Spot) และเกิดปรากฏการณ์อุปราคาบนดาวพฤหัสบดี

ในวันดังกล่าวจุดแดงใหญ่บนดาวพฤหัสบดี (Great Red Spot) จะปรากฏให้เห็นตั้งแต่เวลาประมาณ 22:50 น. - 02:20 น. ของวันที่ 10 พฤษภาคม 2561 
และมีปรากฏการณ์หนึ่งที่อยากให้ติดตามชมให้เห็นกับตาคือ  เกิดปรากฏการณ์อุปราคาบนดาวพฤหัสบดีด้วย ที่ดวงจันทร์ยูโรปา (Europa) โคจรผ่านหน้าดาวพฤหัสบดี เกิดเป็นอุปราคาบนดาวพฤหัสบดี (เป็นสุริยุปราคาที่ไม่สามารถบังดาวพฤหัสบดีได้เพราะดวงจันทร์ยูโรปาเล็กกว่าดาวพฤหัสบดี) ในช่วงเวลาประมาณ 18:30 น. (ไม่สามารถมองเห็นได้เพราะอยู่ใกล้ขอบฟ้า) - 20:20 น. ( ณ ตำแหน่งสังเกตการณ์ที่กรุงเทพฯ)

ครั้งที่ดาวพฤหัสบดีเพ็ญใกล้โลกมากที่สุด เมื่อวันที่ 21 กันยายน ค.ศ. 2010 (พ.ศ. 2554) ระยะทางห่างจากโลก 591 ล้านกิโลเมตร มีความสว่างปรากฏ - 2.9

ครั้งนี้วันที่ 9 พฤษภาคม ค.ศ. 2018 (พ.ศ. 2561) ระยะทางห่างจากโลก 658 ล้านกิโลเมตร มีความสว่างปรากฏ - 2.5 

ครั้งต่อไปดาวพฤหัสบดีเพ็ญใกล้โลกที่สุด วันจันทร์ที่ 10 มิถุนายน ค.ศ. 2019 (พ.ศ. 2562) ระยะทางห่างจากโลก 640 ล้านกิโลเมตร มีความสว่างปรากฏ -2.6

สมาคมดาราศาสตร์ไทย ขอเชิญชวนสมาชิก ออเจ้าทั้งหลาย และออเจ้าผู้สนใจ มาร่วมกิจกรรม "ชวนชม  ดาวพฤหัสบดีเพ็ญใกล้โลกในรอบปี 2561"  JUPITER  OPPOSITION  9 MAY  2018  
วันพุธที่ 9 พฤษภาคม 2561 ตั้งแต่เวลา 18:00 น. - 21:00 น.  ณ สนามข้างอาคารศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษา (บริเวณท้องฟ้าจำลองกรุงเทพ) ถ. สุขุมวิท แขวงพระโขนง เขตคลองเตย กรุงเทพฯ 

กำหนดการ

วันที่ 9 พฤษภาคม 2561

18:00 น. -  ลงทะเบียนที่หน้างาน
18:30 น. -  ชมดาวศุกร์ผ่านกล้องโทรทรรศน์
                  ชมดาวพฤหัสบดีเพ็ญใกล้โลก ที่สุกสว่าง เห็นได้ด้วยตาเปล่า มองผ่านกล้องโทรรศน์ ชมแถบเมฆบนดาวพฤหัสบดี ชมอุปราคาบนดาวพฤหัสบดี ขณะที่ดวงจันทร์ยูโรปา (Europa) โคจรผ่านหน้าดาวพฤหัสบดี สังเกตเห็นเงาจุดดำของดวงจันทร์ยูโรปาบนดาวพฤหัสบดี และจุดแดงใหญ่บนดาวพฤหัสบดี (Great Red Spot)

ทางสมาคมดาราศาสตร์ไทย จะติดตั้งกล้องโทรทรรศน์เพื่อทำการถ่ายทอดภาพสดของดาวพฤหัสบดีขึ้นจอรับภาพ ให้เห็นรายละเอียดของดาวพฤหัสบดี เช่น แถบเมฆบนดาวพฤหัสบดี ,  อุปราคาบนดาวพฤหัสบดีของดวงจันทร์ยูโรปาเกิดเงาของดวงจันทร์ยูโรปาบนดาวพฤหัสบดี ,  จุดแดงใหญ่บนดาวพฤหัสบดี (Great Red Spot)

บริการให้ออเจ้าทั้งหลาย เก็บภาพดาวพฤหัสบดีโดยถ่ายภาพผ่านกล้องโทรทรรศน์เพื่อเป็นที่ระลึก มีวิทยากรสมาคมฯ ให้คำแนะนำการถ่ายภาพผ่านกล้องโทรทรรศน์

มีวิทยากรสมาคมมาบรรยายให้ความรู้ ระหว่างการชมดาวพฤหัสบดี

21:00 น. - ปิดกิจกรรม

บริการตั้งกล้องโทรทรรศน์ให้ชม ฟรี  ไม่มีค่าใช้จ่าย

นับเป็นกิจกรรมสังเกตปรากฏการณ์ทางดาราศาสตร์ที่น่าสนใจน่าติดตามยิ่ง ที่เปิดโอกาสให้ประชาชน เด็กๆ เยาวชน นักเรียน นักศึกษา หรือผู้ปกครองพาบุตรหลานมาเรียนรู้ดาราศาสตร์ มาได้เห็นกับตา จะเกิดความประทับใจเพื่อต่อยอดต่อไปเป็นนักดาราศาสตร์อนาคต

แล้วพบกันใหม่ในครั้งต่อไปเดือนมิถุนายน 2561 กับกิจกรรม
"ดาวเสาร์เพ็ญใกล้โลกที่สุดในรอบปี 2561"
วันพุธที่ 27 มิถุนายน 2561
คอยติดตามกันนะขอรับ

หมายเหตุ : กำหนดการกิจกรรมครั้งนี้ อาจมีการเปลี่ยงแปลงได้ตามความเหมาะสมตามสภาพอากาศและท้องฟ้า 

ติดต่อสอบถามได้ที่ สมาคมดาราศาสตร์ไทย
อาคารศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษา
(บริเวณท้องฟ้าจำลองกรุงเทพ) ถ. สุขุมวิท พระโขนง  คลองเตย  กรุงเทพฯ  โทร : 02-3817409 - 10
คุณสุกัญญา  พึ่งผลงาม (เจ้าหน้าที่สมาคมดาราศาสตร์ไทย)
มือถือ : 086-8891672