สมาคมดาราศาสตร์ไทย

ดาวเคราะห์เรียงลำดับ (ธันวาคม 2547)

ดาวเคราะห์เรียงลำดับ (ธันวาคม 2547)

1 ธันวาคม 2547
ปรับปรุงครั้งล่าสุด 22 มิถุนายน 2565
โดย: วรเชษฐ์ บุญปลอด (worachateb@yahoo.com)
ปลายเดือนธันวาคมนี้ ดาวเคราะห์สว่าง ดวง คือ ดาวพุธ ดาวศุกร์ ดาวอังคาร ดาวพฤหัสบดี และดาวเสาร์ จะปรากฏพร้อมกันบนท้องฟ้าเวลาเช้ามืด สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า ปรากฏการณ์เช่นนี้เกิดขึ้นได้ไม่ยากนัก แต่ที่พิเศษกว่านั้น คือ ดาวเคราะห์ทั้งห้า เรียงลำดับตามระยะห่างจากดวงอาทิตย์ นับจากดาวพุธที่อยู่ใกล้ดวงอาทิตย์มากที่สุดไปจนถึงดาวเสาร์ที่อยู่ไกลดวงอาทิตย์ที่สุด เราสามารถมองเห็นดาวเคราะห์ ดวง เรียงลำดับกันมานับตั้งแต่วันที่ดาวพุธเริ่มโผล่พ้นแสงจ้าของดวงอาทิตย์เมื่อประมาณวันที่ 21 ธันวาคม และจะเห็นได้ต่อไปจนถึงวันที่ 28 ธันวาคม ก่อนที่ดาวพุธกับดาวศุกร์จะสลับตำแหน่งกัน

การเรียงลำดับของดาวเคราะห์สว่าง ดวง แม้จะไม่ใช่ปรากฏการณ์ที่สำคัญนัก แต่ก็เกิดขึ้นได้ยาก ครั้งล่าสุดเกิดขึ้นเมื่อเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2509 ครั้งต่อไปจะเกิดในเดือนมิถุนายน พ.ศ. 2565

ดาวเคราะห์สว่าง ดวง ปรากฏบนท้องฟ้าพร้อมกันในเวลาเช้ามืด (แทนดาวเคราะห์ด้วยสีเหลือง) 

นอกจากการเรียงลำดับของดาวเคราะห์สว่าง ดวง วันที่ 11-13 ธันวาคม ที่ผ่านมา ยังได้เกิดการเรียงลำดับของดาวเคราะห์ทั้ง ดวง คือ ดาวพุธ ดาวศุกร์ ดาวอังคาร ดาวพฤหัสบดี ดาวเสาร์ ดาวยูเรนัส ดาวเนปจูน และดาวพลูโต บนท้องฟ้า แต่ไม่สามารถมองเห็นดาวพุธ ดาวยูเรนัส ดาวเนปจูน และดาวพลูโต ด้วยตาเปล่าได้ ปรากฏการณ์แบบนี้เกิดได้ยากกว่า เคยเกิดขึ้นเมื่อ 203 ปีที่แล้ว ครั้งต่อไปจะเกิดในอีก 329 ปี ปรากฏการณ์การเรียงลำดับกันของดาวเคราะห์ไม่มีผลกระทบใด ๆ ต่อโลก เป็นเพียงความบังเอิญตามธรรมชาติเท่านั้น