เปล่า นาซาไม่ได้ส่งเครื่องเสียงไปให้ใครฟังเพลงในอวกาศ สเตอริโอในที่นี้คือยานอวกาศแฝดคู่ของนาซา ชื่อสเตอริโอ (STEREO) ย่อมาจาก Solar Terrestrial Relations Observatory  ดาวเทียมคู่นี้ทำหน้าที่ศึกษาการปะทุบนดวงอาทิตย์โดยเฉพาะ

นักดาราศาสตร์เรียกการปะทุบนดวงอาทิตย์ว่า การลุกจ้า (flare) เป็นการระเบิดพลังมหาศาล สามารถอัดมวลสารของบรรยากาศของดวงอาทิตย์นับพันล้านตันให้กระเด็นออกสู่อวกาศด้วยความเร็ว 1.6 ล้านกิโลเมตรต่อชั่วโมง ปรากฏการณ์นี้เป็นตัวการสำคัญที่ทำให้เกิดแสงเหนือใต้ ซึ่งเป็นแสงเรืองสว่างสีสวยบนท้องฟ้าที่มองเห็นบริเวณใกล้ขั้วโลก การลุกจ้าไม่ได้นำความสวยงามมาอย่างเดียว แต่ยังมีด้านอันตรายอยู่ด้วย รังสีพลังงานสูงจากการปะทุสามารถทำลายดาวเทียม รบกวนระบบอิเล็กทรอนิกส์และการสื่อสารบนโลก และทำอันตรายต่อนักบินอวกาศที่กำลังปฏิบัติการย่ำอวกาศได้

ยิ่งนาซามีแผนจะส่งมนุษย์ขึ้นไปเยือนดวงจันทร์อีกครั้ง และรวมถึงดาวอังคารภายในอีกไม่กี่ทศวรรษข้างหน้านี้ ซึ่งเป็นภารกิจที่นักบินอวกาศมีโอกาสรับรังสีจากดวงอาทิตย์เป็นเวลานาน การทำความเข้าใจกับการลุกจ้าของดวงอาทิตย์จึงยิ่งมีความสำคัญอย่างยิ่ง

หอสังเกตการณ์ลอยฟ้าทั้งคู่จะทำหน้าที่ร่วมกันเหมือนตาสองข้างของมนุษย์ จึงให้ภาพของดวงอาทิตย์แบบสามมิติ เป็นครั้งแรกที่มีการสำรวจดวงอาทิตย์ในลักษณะนี้ นักวิทยาศาสตร์คาดว่าภายในระยะเวลา 2 ปีของภารกิจมูลค่า 550 ล้านดอลลาร์นี้จะช่วยให้เข้าใจการลุกจ้าได้ดียิ่งขึ้น เช่นการปะทุเหล่านี้เกิดขึ้นได้อย่างไร มีทิศทางการเคลื่อนที่อย่างไร

สิ่งน่าสนุกสำหรับประชาชนทั่วไปก็คือ ตอนนี้นักวิทยาศาสตร์มีความคิดจะนำภาพสามมิติของดวงอาทิตย์จากสเตอริโอมาสร้างเป็นภาพยนต์เผยแพร่ให้สาธารณชนได้ดูกัน แค่ใส่แว่นสามมิติก็ได้สนุกที่บ้านแบบสามมิติกันแล้ว

อ่านข้อมูลเพิ่มเติมและติดตามข่าวสารได้ที่โฮมเพจของสเตอริโอที่ http://stereo.gsfc.nasa.gov/