สมาคมดาราศาสตร์ไทย

จันทร์กึ่งข้างขึ้น

จันทร์กึ่งข้างขึ้น

28 พฤศจิกายน 2549
ปรับปรุงครั้งล่าสุด 16 มิถุนายน 2565
โดย: วรเชษฐ์ บุญปลอด (worachateb@yahoo.com)

วันที่ 28 พฤศจิกายน 2549 ดวงจันทร์โคจรทำมุมฉากกับดวงอาทิตย์โดยอยู่ห่างดวงอาทิตย์ไปทางทิศตะวันออกหรือเทียบได้กับวันขึ้น ค่ำตามปฏิทินจันทรคติ เราจึงเห็นดวงจันทร์สว่างครึ่งดวง วันนี้ดวงจันทร์ขึ้นเหนือขอบฟ้าทางทิศตะวันออกตั้งแต่เวลาประมาณเที่ยงครึ่ง เคลื่อนสูงขึ้นไปถึงจุดสูงสุดบนท้องฟ้าในเวลาหัวค่ำ และตกลับขอบฟ้าทางทิศตะวันตกในเวลาประมาณเที่ยงคืนครึ่ง

คืนวันนี้ดวงจันทร์จะเข้าบังดาวยูเรนัส สามารถมองเห็นได้ทั่วประเทศ แต่สังเกตได้ยากเพราะดาวยูเรนัสมีความสว่างน้อย (โชติมาตร 5.8) และดวงจันทร์อยู่ใกล้ขอบฟ้าแล้วในขณะที่เริ่มบัง หากฟ้าและสถานที่อำนวยอาจลองพยายามสังเกตการณ์โดยใช้อุปกรณ์ช่วย เช่น กล้องโทรทรรศน์หรือกล้องสองตาที่มีฐานยึด ด้านมืดของดวงจันทร์จะเริ่มบังดาวยูเรนัสในเวลาประมาณ ทุ่มเศษ


ดวงจันทร์ไม่มีแสงสว่างในตัวเองแต่สะท้อนแสงจากดวงอาทิตย์ ทำให้เรามองเห็นดวงจันทร์มีรูปลักษณ์เปลี่ยนแปลงไปทุกวันตามมุมตกกระทบของแสงอาทิตย์ การเปลี่ยนแปลงนี้กลับมาซ้ำเดิมเป็นวัฏจักรเฉลี่ย 29.53 วัน อันเป็นที่มาของเดือนทางจันทรคติ