สารพันคำถามดาราศาสตร์

กล้องที่มีเลนส์มุมกว้างหรือเลนส์ 50 มม. การเปิดหน้ากล้องประมาณ 1 หรือ 2 นาที โดยตั้งกล้องอยู่กับที่บนขาตั้ง ดาวยังเป็นขีดไม่มากนัก หากดาวหางสว่างพอก็จะสามารถบันทึกภาพได้แล้ว แต่ถ้าใช้เลนส์เทเลโฟโต้ขนาด 135 มม. เปิดหน้ากล้องเพียงไม่กี่วินาที ขีดดาวจะถูกขยายให้เห็นได้ชัดทีเดียว วิธีแก้ไขเพื่อไม่ให้ดาวเป็นขีดก็คือ ใช้ขาตั้งกล้องที่มีระบบตามการเคลื่อนที่ของดาว

อย่างที่เราทราบกันดีว่าโลกของเราไม่เคยหยุดหมุน ขณะที่เราตั้งกล้องนิ่งอยู่บนโลก กล้องก็จะหมุนไปตามโลก ซึ่งทำให้เราเห็นดาวบนท้องฟ้า (ซึ่งความจริงหยุดนิ่ง) เคลื่อนที่สวนกับการเคลื่อนที่ของโลก เพื่อทำให้ภาพดาวหยุดนิ่ง จึงต้องหาระบบขาตั้งที่มีแกนหมุนตามการเคลื่อนที่ของดาวจึงจะสามารถถ่ายรูปดาวได้ไม่เป็นขีด

วิธีการที่นักถ่ายรูปใช้กันอยู่ในปัจจุบันก็คือ การนำกล้องถ่ายรูปไปขี่อยู่บนกล้องดูดาวที่มีระบบตามการเคลื่อนที่ของดวงดาว และใช้กล้องดูดาวเป็นกล้องเล็งไปในตัวเลย วิธีนี้ดวงดาวจะนิ่งเหมือนถูกจับตรึงอยู่กับที่

แต่ถ้ามีทุนทรัพย์น้อย ก็สามารถสร้างระบบตามการเคลื่อนที่ของดาวขึ้นมาเองได้ โดยอาศัยหลักการที่ว่า ดาวทุกดวงจะเคลื่อนที่รอบดาวเหนือ ซึ่งทำมุมกับประเทศไทยประมาณ 14 องศาจากพื้น ก็ให้สร้างแกนขาตั้งที่แกนทำมุมกับพื้น 14 องศาชี้ตรงไปยังดาวเหนือ และทำแท่นตั้งกล้องถ่ายรูปให้หมุนรอบแกนชี้ทิศทางเหนือ โดยใช้การหมุนตามดาวด้วยฟันเฟืองและควบคุมด้วยมอเตอร์ หรือจะใช้มือหมุนตามก็ได้ แน่นอนคุณภาพของขีดดาวอาจไม่นิ่งนัก ก็อยู่ที่ฝีมือการประดิษฐ์และการเล็งเป้าดวงดาวที่ต้องการถ่าย