สมาคมดาราศาสตร์ไทย

ดาวแคระน้ำตาลนักสร้างดาวเคราะห์

ดาวแคระน้ำตาลนักสร้างดาวเคราะห์

21 พ.ย. 2548
รายงานโดย: วิมุติ วสะหลาย (wimut@hotmail.com)
ดาวแคระน้ำตาล เป็นวัตถุคล้ายดาวฤกษ์ชนิดหนึ่ง เปล่งแสงสว่างและแผ่ความร้อนได้แบบดาวฤกษ์ แต่กระบวนการกำเนิดพลังงานของดาวแคระน้ำตาลไม่ได้เกิดจากปฏิกิริยานิวเคลียร์เช่นในดาวฤกษ์ เนื่องจากมีมวลและอุณหภูมิที่ใจกลางต่ำเกินไปเกินกว่าจะจุดปฏิกิริยานิวเคลียร์ จึงไม่อาจเป็นดาวฤกษ์เต็มตัวได้ ได้แค่เกือบเป็นดาวฤกษ์เท่านั้น 

แต่บัดนี้นักดาราศาสตร์พบว่าแม้ดาวแคระน้ำตาลจะไม่ประสบความสำเร็จในการเป็นดาวฤกษ์ แต่ก็สามารถผลิตดาวเคราะห์สร้างครอบครัวของตัวเองได้เก่งไม่แพ้ดาวฤกษ์

คณะนักดาราศาสตร์จากยุโรปได้ใช้กล้องโทรทรรศน์อวกาศสปิตเซอร์ของนาซาได้สำรวจดาวแคระน้ำตาลอายุน้อยหลายดวงในกลุ่มดาวกิ้งก่าคะมีเลียนในย่านความถี่อินฟราเรด พบหลักฐานหลายอย่างที่บ่งบอกว่ามีการผลิตดาวเคราะห์อยู่รอบดาวแคระน้ำตาลเหล่านั้น 

ในจำนวนดาวแคระน้ำตาลหกดวงที่สำรวจนี้ มีถึงห้าดวงที่พบฝุ่นและผลึกที่โคจรรอบอยู่มีการเกาะกลุ่มกันเป็นก้อน ก้อนฝุ่นเหล่านี้ก็คือตัวอ่อนของดาวเคราะห์นั่นเอง ต่อไปจะค่อยสะสมฝุ่นให้ใหญ่ขึ้นจนกลายเป็นดาวเคราะห์ต่อไป เป็นกระบวนการให้กำเนิดดาวเคราะห์แบบเดียวกับที่เกิดขึ้นรอบดาวฤกษ์ นอกจากนี้ยังพบว่าฝุ่นรอบดาวแคระขาวบางดวงเริ่มจัดรูปกันเป็นจานบาง ๆ ซึ่งยิ่งเป็นหลักฐานว่ามีการสร้างดาวเคราะห์เกิดขึ้นแล้ว

การค้นพบครั้งนี้แสดงว่าดาวเคราะห์เกิดขึ้นได้ง่ายกว่าที่นักดาราศาสตร์เคยคาดคิดกันไว้ ในอนาคตคาดว่าดาวแคระน้ำตาลจะเป็นเป้าหมายสำคัญอีกชนิดหนึ่งในการค้นหาดาวเคราะห์ต่อไป

แม้จะเล็กกว่า เบากว่า และเย็นกว่า แต่ดาวแคระน้ำตาลก็อาจมีดาวเคราะห์ได้มากเหมือนดาวฤกษ์

แม้จะเล็กกว่า เบากว่า และเย็นกว่า แต่ดาวแคระน้ำตาลก็อาจมีดาวเคราะห์ได้มากเหมือนดาวฤกษ์

ที่มา: