ดาวอังคารใกล้โลก 2553

ฤดูหนาวนี้เป็นช่วงที่ดาวอังคารอยู่ตรงข้ามกับดวงอาทิตย์และใกล้โลกที่สุดในรอบ 2 ปี แม้ว่าครั้งนี้ดาวอังคารจะอยู่ไกลจากโลกมากกว่าครั้งก่อน ๆ เนื่องจากเป็นช่วงที่มันเคลื่อนมาอยู่บริเวณจุดไกลดวงอาทิตย์ที่สุด (aphelion) ในวงโคจรที่เป็นรูปวงรีรอบดวงอาทิตย์ แต่ข้อดีคืออยู่ในฤดูหนาวซึ่งอากาศแห้งและท้องฟ้าส่วนใหญ่ไม่ค่อยมีเมฆเป็นอุปสรรค

ด้วยขนาดของมันซึ่งเล็กกว่าโลกและการที่ดาวอังคารใช้เวลาส่วนมากอยู่ไกลจากโลก มันจึงมีขนาดปรากฏเล็กมากเมื่อส่องดูด้วยกล้องโทรทรรศน์ เล็กจนแทบไม่สามารถสังเกตเห็นร่องรอยใด ๆ บนพื้นผิว แต่เมื่อมันอยู่ที่ตำแหน่งตรงข้ามกับดวงอาทิตย์และใกล้โลกที่สุด ดาวอังคารจะมีขนาดใหญ่และสว่างขึ้นหลายเท่า


ดาวอังคารเข้าใกล้โลกเฉลี่ยทุก ๆ 2 ปี 2 เดือน ลักษณะวงโคจรที่มีความรีค่อนข้างชัดเจนทำให้ในการเข้าใกล้แต่ละครั้ง ดาวอังคารจะอยู่ห่างจากโลกไม่เท่ากัน ปีนี้ดาวอังคารเข้าใกล้โลกที่สุดในปลายเดือนมกราคม 2553 แต่ไม่ใกล้มากอย่างที่เกิดขึ้นเมื่อปี 2546

1-2 เดือน ก่อนที่ดาวอังคารจะเข้าใกล้โลกที่สุด ดาวอังคารขึ้นทางทิศตะวันออกหลังดวงอาทิตย์ตกลับขอบฟ้าไปแล้ว แต่เมื่อถึงช่วงที่ดาวอังคารอยู่ตรงข้ามกับดวงอาทิตย์และใกล้โลกมากที่สุด ดาวอังคารจะขึ้นในเวลาใกล้เคียงกับเวลาดวงอาทิตย์ตก จากนั้นเคลื่อนไปอยู่สูงเหนือศีรษะในเวลาประมาณเที่ยงคืน และตกลับขอบฟ้าทางทิศตะวันตกในเวลาใกล้เคียงกับเวลาดวงอาทิตย์ขึ้น เราจึงสามารถสังเกตดาวอังคารได้นานหลายชั่วโมงตลอดทั้งคืน

ต้นเดือนธันวาคม 2552 ดาวอังคารเคลื่อนที่เดินหน้าไปทางทิศตะวันออกขณะอยู่บริเวณรอยต่อระหว่างกลุ่มดาวปูกับกลุ่มดาวสิงโต สว่างด้วยโชติมาตร -0.1 ขึ้นเหนือขอบฟ้าเวลาเกือบ 5 ทุ่ม จากนั้นเมื่อถึงปลายเดือนธันวาคม ดาวอังคารเริ่มเคลื่อนที่ถอยหลังไปทางทิศตะวันตก ขณะนั้นความสว่างเพิ่มขึ้นโดยสว่างกว่าโชติมาตร -0.5 และขึ้นเหนือขอบฟ้าในเวลาประมาณ 3 ทุ่มครึ่ง

ดาวอังคารถอยหลังเข้าสู่กลุ่มดาวปูในต้นเดือนมกราคม 2553 หลังจากนั้นมันจะเข้าใกล้โลกที่สุดในเวลาตี 2 ของเช้าวันที่ 28 มกราคม 2553 ขณะมีโชติมาตร -1.3 เส้นผ่านศูนย์กลางเชิงมุม 14.1 พิลิปดา นับเป็นเวลา 2 วันก่อนที่ดาวอังคารจะอยู่ตรงข้ามกับดวงอาทิตย์ ทำให้ดาวอังคารขึ้นเหนือขอบฟ้าเกือบพร้อมกับดวงอาทิตย์ตกและเริ่มปรากฏบนฟ้านับตั้งแต่ที่ท้องฟ้าเริ่มมืดจนเห็นดาวได้


ดาวอังคารเคลื่อนผ่านทางเหนือของกระจุกดาวรังผึ้งในต้นเดือนกุมภาพันธ์ หลังจากนั้นมันจะเริ่มเคลื่อนที่ไปข้างหน้าอีกครั้งในราวกลางเดือนมีนาคมขณะที่ความสว่างลดลงไปอยู่ที่โชติมาตร -0.3 ช่วงหลังสงกรานต์ดาวอังคารจะผ่านใกล้กระจุกดาวรังผึ้งอีกครั้ง และย้ายเข้าสู่กลุ่มดาวสิงโตในกลางเดือนพฤษภาคม ส่วนความสว่างลดลงไปที่โชติมาตร +0.9

หลังจากปีนี้ดาวอังคารจะเข้าใกล้โลกอีกครั้งในต้นเดือนมีนาคม 2555 โดยอยู่ไกลและจางกว่าครั้งนี้เล็กน้อย เพราะเป็นช่วงที่ดาวอังคารเพิ่งจะผ่านตำแหน่งไกลดวงอาทิตย์ที่สุดมาไม่ถึง 3 สัปดาห์


หมายเหตุ : * 1 หน่วยดาราศาสตร์ (1 AU) ใกล้เคียงกับระยะทางเฉลี่ยระหว่างโลกกับดวงอาทิตย์ มีค่าประมาณ 149.6 ล้านกิโลเมตร

ดูเพิ่ม

● ดาวเคราะห์เดือนนี้
● ดาวอังคารใกล้โลก 2550
● ดาวอังคารใกล้โลก 2548
● ดาวอังคารใกล้โลก 2546
● ดาวเคราะห์ในปี 2553
● ระวัง! ข่าวลือเรื่องดาวอังคาร