การเลือกทำเลดูดาว ไม่ว่าจะเป็นเพื่อการศึกษาเชิงวิทยาศาสตร์ หรือดูเพื่อความบันเทิงแบบไม่จริงจัง มีหลักทั่วไปเหมือนกันสองสามข้อก็คือ ต้องมืด ไม่มีแสงรบกวน ห่างไกลจากแสงสว่างจากชุมชน ขอบฟ้าต้องกว้าง ไม่มีสิ่งบดบังมากนัก เพื่อให้มองท้องฟ้าได้กว้างไกลไร้สิ่งกีดขวาง สถานที่ดังกล่าวส่วนใหญ่มักเป็นพื้นที่ชนบท เช่นท้องไร่ท้องนา บนภูเขาสูงที่ไกลจากตัวเมือง หรือตามอุทยาน 

ดวงจันทร์ก็เป็นตัวแปรสำคัญ คุณต้องดูเรื่องของการขึ้นตกและดิถีของดวงจันทร์ให้ดี โดยทั่วไปนักดูดาวจะหลีกเลี่ยงดวงจันทร์ หรือจะเรียกว่ารังเกียจดวงจันทร์ก็ยังได้ เพราะดวงจันทร์สว่างกว่าดาวทั่วไปมาก หากมีดวงจันทร์อยู่ก็จะส่องแสงรบกวนท้องฟ้าจนมองแทบไม่เห็นดาวดวงอื่น ฉะนั้นถ้าจะดูดาวก็ต้องดูขณะที่ดวงจันทร์ยังไม่ขึ้นหรือไม่ก็ลับฟ้าไปแล้ว ยิ่งถ้าไม่โผล่มาเลยแบบคืนเดือนมืดก็ยิ่งดี 

นอกจากนี้ก็ยังมีรายละเอียดปลีกย่อยอีกที่ต้องพิจารณาด้วย เช่นความสะดวกในการเดินทาง สถานที่พัก ความปลอดภัยจากบุคคลไม่พึงประสงค์ อสรพิษและสัตว์รบกวนต่าง ๆ




แล้วริมเขื่อนล่ะ ดีไหม? 

พื้นที่ใดมีลักษณะพึงประสงค์ดังที่กล่าวมาอย่างครบถ้วน ย่อมถือเป็นทำเลดูดาวที่ดีได้ ริมเขื่อนหรือริมทะเลสาบทั่วไปมักมีขอบฟ้ากว้างอยู่แล้ว หากไม่มีแสงรบกวนจากบ้านเรือนได้ย่อมเป็นที่ดูดาวที่ดี 

อย่างไรก็ตาม มีข้อควรพิจารณาข้อหนึ่งที่คนส่วนใหญ่มักมองข้ามไป นั่นคือความปั่นป่วนของอากาศ บริเวณริมแหล่งน้ำขนาดใหญ่เช่นริมทะเลสาบ มักมีความปั่นป่วนของบรรยากาศชั้นล่างมาก เนื่องมีผืนน้ำขนาดใหญ่และผืนดินอยู่ใกล้กัน น้ำอมความร้อนได้ดีและคายความร้อนช้า ส่วนแผ่นดินอมความร้อนได้ไม่นาน คายความร้อนได้เร็ว เมื่อพื้นที่สองประเภทนี้อยู่ใกล้กัน มักมีความปั่นป่วนของบรรยากาศมากกว่าบริเวณอื่น ผลก็คือภาพดาวจะมีความพลิ้วไหวมาก หากเป็นการดูดาวเพื่อความบันเทิงก็อาจไม่มีผลเสีย ซ้ำอาจเป็นผลดีสำหรับคนที่อยากเห็นดาวกะพริบระยิบระยับเต็มฟ้า แต่สำหรับคนที่ต้องถ่ายภาพดาวผ่านกล้องโทรทรรศน์ด้วยกำลังขยายสูง เช่นถ่ายวัตถุอวกาศลึก หรือถ่ายภาพดาวเคราะห์ สถานที่แบบนี้อาจเป็นฝันร้ายก็ได้ เพราะจุดดาวที่มองผ่านกล้องโทรทรรศน์กำลังขยายสูงจะสั่นไหวจนดูพร่ามัวไปหมด

แต่หากคุณต้องการความสงบนิ่งของบรรยากาศ และไม่มีทางเลือกอื่นด้านสถานที่อื่นนอกจากริมเขื่อนจริง ๆ ก็ต้องให้เวลาเป็นตัวช่วย เมื่อเวลาล่วงไปจนถึงหลังเที่ยงคืน ความปั่นป่วนของบรรยากาศจะลดลงไปอย่างมากจนจุดดาวต่าง ๆ ส่องสว่างนิ่ง ความพลิ้วไหวเหลือเพียงน้อยนิดจวบจนแสงตะวันของวันใหม่เข้ามาแทนที่