(21 ก.ค. 47) ช่วงเวลา 400 ล้านปีที่ผ่านมา สนามแม่เหล็กโลกเคยสลับขั้วมาแล้วนับร้อยครั้ง และอ่อนกำลังลงราว 5 เปอร์เซ็นต์ต่อศตวรรษ การสลับขั้วได้ว่างเว้นมานานมากแล้ว ครั้งล่าสุดเกิดขึ้นเมื่อราว 73,000 ปีที่แล้วซึ่งนับเป็นการเว้นช่วงที่ยาวนานที่สุด บางทีอาจโลกอาจใกล้ถึงเวลาสลับขั้วอีกครั้งในเร็ว ๆ นี้
...
(13 ก.ค. 47) ดวงดาวบนฟากฟ้าล้วนหมุนเวียนไปในแต่ละวัน ขึ้นทางขอบฟ้าด้านตะวันออกและตกทางขอบฟ้าด้านตะวันตกตามการหมุนของวัน แต่มีดาวอยู่ดวงหนึ่งดูเหมือนไม่เคยขึ้นหรือตกเลยเพราะอยู่ที่ขั้วฟ้าเหนือ ไม่ว่าจะวันไหนเวลาไหนดาวเหนือก็อยู่ที่ตำแหน่งเดิมตลอด จนถือได้ว่าเป็นตัวแทนแห่งความคงที่ไม่เปลี่ยนแปลง แม้ตำแหน่งจะดูไม่เคยเปลี่ยนแปลง แต่มีสิ่งหนึ่งในดาวเหนือที่มีการเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา และเป็นการเปลี่ยนแปลงที่สร้าง
...
(8 ก.ค. 47) เมื่อไม่นานมานี้ นักดาราศาสตร์จากยุโรปได้สำรวจดาวดวงนี้ด้วยกล้องสกูบา ซึ่งเป็นกล้องถ่ายภาพในย่านความยาวคลื่นต่ำกว่ามิลลิเมตรที่ความไวสูงที่สุดในโลก สร้างขึ้นโดยหอดูดาวหลวงแห่งเอดินบะระ ภาพจากกล้องสกูบาพบว่า
...
(30 มิ.ย. 47) ปรากฏการณ์ดาวศุกร์ผ่านหน้าดวงอาทิตย์เมื่อต้นเดือนมิถุนายนที่ผ่านมา อาจยังติดตาตรึงใจหลาย ๆ คน เป็นปรากฏการณ์ที่ชวนให้มองย้อนอดีตไปสมัยที่เจมส์ คุก ออกเดินทางไกลสังเกตปรากฏการณ์นี้เพื่อค้นหาขนาดของระบบสุริยะ ปัจจุบัน แม้การผ่านหน้าดวงอาทิตย์ของดาวเคราะห์ไม่ว่าจะเป็นดาวพุธหรือดาวศุกร์จะเหลือความสำคัญเพียงด้านทางประวัติศาสตร์ แต่ปรากฏการณ์แบบเดียวกันนี้ กำลังจะเป็น
...
(24 มิ.ย. 47) สำหรับคนทั่วไป ดวงอาทิตย์ที่เราเห็นอยู่ทุกวันก็คือดาวฤกษ์ที่กลมเกลี้ยงร้อนแรงเหมือนกันทุกวัน แต่สำหรับนักดาราศาสตร์ ดวงอาทิตย์มีการเปลี่ยนแปลงอยู่เสมอ ดวงอาทิตย์มีกัมมันตภาพ (activity) เช่น จุดมืด การลุกจ้า พายุสุริยะ เกิดขึ้นอยู่ทุกวัน และมีการเปลี่ยนแปลงทั้งในด้านความถี่ของการเกิด
...
(16 มิ.ย. 47) จากอุบัติเหตุที่เกิดกับยานขนส่งอวกาศโคลัมเบียเมื่อต้นปีที่แล้ว ทำให้องค์การนาซายังไม่กล้าส่งมนุษย์อวกาศขึ้นไปปฏิบัติหน้าที่กับยานขนส่งอวกาศในช่วงนี้และอีกหลายปีต่อจากนี้ ภาวะชะงักงันเช่นนี้ย่อมก่อผลเสียในการสำรวจอวกาศ หนึ่งในภารกิจสำคัญที่ยานขนส่งอวกาศเคยทำมาก็คือ การ
...
(9 มิ.ย. 47) เมื่อราวสี่ร้อยปีก่อน กาลิเลโอ กาลิเลอี เกิดความสงสัยในความเชื่อบางอย่างของคนในยุคนั้น จึงได้ทำการทดลองอันลือลั่นด้วยการหย่อนสิ่งของหลายชิ้นลงมาจากหอเอนแห่งเมืองปีซา ผลคือ ของทุกชิ้นไม่ว่าจะหนักหรือเบาตกลงด้วยความเร็วเท่ากัน การค้นพบนี้ขัดแย้งกับความเชื่อในยุคนั้น และเป็นที่มาของหลักสมมูลย์ (Equivalence Principle) อันเป็นการเปิดประตูสู่ยุคใหม่ของวิทยาศาสตร์ และเป็นรากฐานของทฤษฎีต่าง ๆ ในปัจจุบัน แม้แต่ทฤษฎีสัมพัทธภาพทั่ว
...
(2 มิ.ย. 47) นักวิทยาศาสตร์เชื่อว่า นับแต่ที่มีสิ่งมีชีวิตเกิดขึ้นมาเมื่อหลายล้านปีมาแล้ว โลกได้เคยประสบเหตุการณ์สูญพันธุ์ครั้งใหญ่มาแล้ว 5 ครั้ง เหตุการณ์เหล่านี้อาจเกิดจากภัยธรรมชาติหรือเหตุอื่น ๆ การสูญพันธุ์ครั้งใหญ่ที่รู้จักทั่วไปและยอมรับกันมากที่สุดก็คือ เหตุการณ์ชิกซูลุบ ซึ่งเกิดจากอุกกาบาตขนาดใหญ่พุ่งเข้าชนโลกที่บริเวณคาบสมุทรยูคาตัน ประเทศเม็กซิโกเมื่อ 65 ล้านปีก่อน เป็นผลทำให้ไดโนเสาร์เกือบทั้ง
...
(26 พ.ค. 47) นักดาราศาสตร์จากโครงการวิจัยดาวเคราะห์น้อยใกล้โลกลินคอร์นหรือลีเนียร์ ได้ค้นพบวัตถุที่มีวงโคจรใกล้โลกอีกดวงหนึ่งแล้ว ความน่าสนใจของวัตถุนี้ไม่ใช่เพราะกำลังจะชนหรือเฉี่ยวโลกแต่อย่างใด แต่เพราะมีวงโคจรที่สัมพันธ์กับโลกมากจนจัดเป็นประเภทวัตถุคล้าย
...
(19 พ.ค. 47) การค้นหาดาวเคราะห์ในระบสุริยะอื่น ได้กลายมาเป็นการค้นหาที่ท้าทายที่สุดประเภทหนึ่งสำหรับนักดาราศาสตร์นับตั้งแต่มีการค้นพบดาวเคราะห์ในระบบสุริยะอื่นเป็นครั้งแรกเมื่อทศวรรษที่แล้ว กลางเดือนเมษายนที่ผ่านมา ที่หอดูดาวลาปาลมาในหมู่เกาะคะเนรี ได้มีการเปิดใช้งานอุปกรณ์ใหม่สำหรับค้นหาดาวเคราะห์จากแดนไกลโดยเฉพาะ หากให้นึกภาพ
...
(10 พ.ค. 47) การศึกษาดาวหางไม่ได้มีข้อจำกัดเพียงภายในระบบสุริยะของเราอีกต่อไป ขณะนี้นักดาราศาสตร์เริ่มขยายขอบเขตการศึกษาออกไปถึงดาวหางของดาวฤกษ์ดวงอื่นกันแล้วเมื่อไม่นานมานี้ นักดาราศาสตร์จากมหาวิทยาลัยเพนน์สเตตใช้กล้องโทรทรรศน์ฮอบบี-เอเบอร์ลีขนาด 9.2 เมตรของหอดูดาวแมกดอนัลด์ในเทกซัสเฝ้า
...
(4 พ.ค. 47) เมื่อปีที่แล้ว นักดาราศาสตร์พบดาราจักรใหม่ 6 ดาราจักรในกระจุกดาราจักรเตาหลอม ดาราจักรทั้งหกนี้มีลักษณะเฉพาะตัว คือมีขนาดเล็กมาก จึงได้รับการจัดประเภทเป็นชนิดใหม่ เรียกกันว่าดาราจักรแคระแน่นยวดยิ่ง หรือยูซีดี (UCD--Ultra-Compact Dwarf)
...
(26 เม.ย. 47) เครื่องมือของนักดาราศาสตร์ไม่ได้มีแค่กล้องโทรทรรศน์หรือกล้องดูดาวเท่านั้น บางครั้งก็มีแว่นขยายด้วย เมื่อเร็ว ๆ นี้นักดาราศาสตร์ใช้แว่นขยายค้นพบดาวเคราะห์ที่อยู่นอกระบบสุริยะของเราอยู่ไกลออกไปนับหมื่นปีแสง การค้นพบครั้งนี้เป็นการร่วมมือกันระหว่างนักสำรวจสองคณะคือ คณะสำรวจไมโครเลนซิงทางดาราศาสตร์ (Moa-Microlensing Observations in Astrophysics) และคณะสำรวจเลนส์ความโน้มถ่วงเชิงแสง (Ogle-Optical Gravitational Lensing Experiment) ร่วมกับ
...
(25 เม.ย. 47) สตราดีวารี เป็นชื่อที่นักดนตรีรู้จักกันดีว่าเป็นชื่อยี่ห้อไวโอลินที่ดีที่สุดในโลก เริ่มสร้างโดยอันโตนีโอ สตราดีวารี ซึ่งมีชีวิตอยู่ในช่วง 1644-1737 แม้จะผ่านมาเป็นเวลาหลายร้อยปี แต่เคล็ดลับในการสร้างเครื่องดนตรีที่ให้เสียงสุดยอดของสตราดีวารียังเป็นปริศนาจนถึงปัจจุบัน มีทฤษฎีเกิดขึ้นหลายทฤษฎีเพื่อพยายามไขความลับนี้ บ้างก็แสนพิลึกกึกกือ
...
(21 เม.ย. 47) ข่าวการค้นพบทางดาราศาสตร์ที่ดังที่สุดในช่วงหลายเดือนที่ผ่านมาเห็นจะไม่มีข่าวใดเกินข่าวการค้นพบดาวเซดนา ความน่าสนใจของเซดนาอยู่ที่ความแปลกหลายอย่างตั้งแต่ขนาด สี และวงโคจร นอกจากนี้ในวันที่ประกาศการค้นพบบริวารดวงอาทิตย์ดวงใหม่นี้เมื่อวันที่ 15 มีนาคมที่ผ่านมา ไมค์ บราวน์จากสถาบันเทคโนโลยี
...
(7 เม.ย. 47) ได้เวลามาถกเถียงเรื่องสิ่งมีชีวิตบนดาวอังคารอีกครั้งหนึ่งแล้ว เมื่อนักดาราศาสตร์พบมีเทน (CH4) บนบรรยากาศอันเบาบางของดาวอังคารเป็นครั้งแรก เมื่อเดือนกันยายนปีที่แล้ว นักดาราศาสตร์คณะหนึ่งนำโดย ไมเคิล เจ. มัมมา จากนาซา/ศูนย์การบินอวกาศกอดดาร์ด ได้ใช้กล้องไอทีเอฟของนาซาที่ตั้งอยู่ในฮาวายร่วมกับกล้องโทรทรรศน์เจมิไนใต้ในชิลีที่มีขนา 8.1 เมตรและพบสเปกตรัมของมีเทนในบรรยากาศดาวอังคารเป็นครั้งแรก นอกจากนี้
...
(30 มี.ค. 47) บางครั้งดาราศาสตร์ก็ดูเหมือนการแข่งกรีฑา ที่มีข่าวการสร้างสถิติใหม่ออกมาอยู่เนือง ๆ เช่น ใหญ่ที่สุด ใกล้ที่สุด หนักที่สุด คราวนี้เป็นเรื่องของดาราจักรที่อยู่ไกลที่สุด เมื่อปี 2538 และ 2543 กล้องโทรทรรศน์อวกาศฮับเบิลได้ถ่ายภาพกระจุกดาราจักรเอเบลล์ 2218 ในกลุ่มดาวมังกร ซึ่งอยู่ห่างจากโลก 13 พันล้านปีแสง พบดาราจักรจำนวนมาก นอกจากดาราจักรแล้วยังมีเส้นโค้งหลายเส้นกระจัดกระจายอยู่ภายในกระจุก เส้นโค้ง
...
(29 มี.ค. 47) เมื่อวันที่ 19 มีนาคมที่ผ่านมา ได้มีดาวเคราะห์น้อยดวงหนึ่งเฉียดโลกไป เป็นดาวเคราะห์น้อยที่เฉียดโลกใกล้ที่สุดเท่าที่เคยบันทึกมา ดาวเคราะห์น้อยดวงนี้มีชื่อว่า 2004 FH ค้นพบโดยโครงการวิจัยดาวเคราะห์น้อยใกล้โลกหรือลีเนียร์ (LINEAR--Lincorn Near-Earth Asteroid Research) ของเอ็มไอทีเมื่อวันที่ 16 มีนาคม โดยใช้กล้องค้นหาอัตโนมัติในนิวเม็กซิโก หลังจาก
...
(26 มี.ค. 47) นักดาราศาสตร์กลุ่มหนึ่ง นำโดย ดร. ไมค์ บราวน์ จากสถาบันเทคโนโลยีแคลิฟอร์เนีย ร่วมกับ ดร.ชาด ทรูจิลโล จากหอดูดาวเจมิไนในฮาวาย และเดวิด ราบิโนวิตซ์ จากมหาวิทยาลัยเยล พบวัตถุที่โคจรรอบดวงอาทิตย์ดวงใหม่ดวงหนึ่งเมื่อวันที่ 14 พฤศจิกายน 2546 ด้วยกล้อง
...
(14 มี.ค. 47) เมื่อวันที่ 11 มีนาคม คณะทำงานของยานโรเซตตาได้ตัดสินใจเลือกเป้าหมายการสำรวจของยานเป็นที่แน่นอนแล้ว โรเซตตาเป็นยานสำรวจดาวหางขององค์การอวกาศยุโรปหรืออีซา เป้าหมายหลักที่กำหนดไว้คือ ดาวหางชูรูย์มอฟ-เกราซีเมนโค ยานนี้ได้รับการออกแบบมาให้สำรวจดาวเคราะห์น้อยบางดวงระหว่างการเดินทางได้ด้วย แต่การเลือกเป้าหมายของแถมนี้จะกระทำได้หลังจากที่ยานได้ขึ้น
...
(3 มี.ค. 47) นักวิทยาศาสตร์จากห้องปฏิบัติการวิจัยนาวีสหรัฐอเมริกา ได้ค้นพบว่าบรรยากาศโลกชั้นบนสุดของโลกกำลังเย็นลงและหดลง อันเป็นผลมาจากระดับของแก๊สเรือนกระจกในบรรยากาศเพิ่มมากขึ้น ส่งผลทั้งดีและเสียต่อดาวเทียมและการบินอวกาศ รายงานฉบับนี้กล่าวว่า ความหนาแน่นเฉลี่ยของบรรยากาศโลกชั้นบนสุดเหนือพื้นโลก 90 กิโลเมตรขึ้นไปที่เรียกว่า เทอร์มอส
...
(27 ก.พ. 47) พลังงานเป็นปัจจัยสำคัญของความสำเร็จของยานอวกาศสำรวจระบบสุริยะ และการหาแหล่งพลังงานเป็นปัญหาใหญ่ของภารกิจสำรวจระบบสุริยะชั้นนอก โดยเฉพาะดาวเคราะห์วงนอก เนื่องจากที่ระยะห่างมาก ๆ แสงอาทิตย์จะอ่อนลงไปมาก ทำให้การใช้แผงเซลล์สุริยะไม่ได้ผล ยานอวกาศในช่วงสามทศวรรษที่ผ่านมาใช้พลังงานจากเครื่องอาร์ทีจี หรือเครื่องกำหนดไฟฟ้าพลังความร้อนจากไอโซโทป
...
(26 ก.พ. 47) การศึกษาระบบสุริยะอื่นนอกเหนือจากระบบสุริยะของเราได้ก้าวหน้าไปอีกขั้นหนึ่งแล้ว ล่าสุดนักดาราศาสตร์จากมหาวิทยาลัยบริติชโคลัมเบียและสภาวิจัยแห่งชาติแคนาดา สามารถตรวจพบสนามแม่เหล็กของดาวเคราะห์ในระบบสุริยะอื่นได้เป็นครั้งแรก การค้นพบนี้เกิดจากการใช้กล้องโทรทรรศน์แคนาดา-ฝรั่งเศส-ฮาวาย ขนาด 3.6 เมตรใน
...