14-20 กรกฎาคม 2562

●อาทิตย์, 14 กรกฎาคม พลูโตอยู่ตรงข้ามกับดวงอาทิตย์ (โชติมาตร 14.2)
●อังคาร, 16 กรกฎาคม เวลาหัวค่ำ ดวงจันทร์อยู่ใกล้ดาวเสาร์ที่ระยะ 3°
●พุธ, 17 กรกฎาคม จันทร์เพ็ญ (04:38 น.) เกิดจันทรุปราคาบางส่วน เห็นได้ในประเทศไทย

21-27 กรกฎาคม 2562

●อาทิตย์, 21 กรกฎาคม ดาวพุธผ่านตำแหน่งร่วมทิศแนววงใน / ดวงจันทร์ไกลโลกที่สุด (7 น. ระยะห่าง 405,481 กม.)
●พฤหัสบดี, 25 กรกฎาคม จันทร์กึ่งข้างแรม (08:18 น.)

28 กรกฎาคม - 3 สิงหาคม 2562

●พฤหัสบดี, 1 สิงหาคม จันทร์ดับ (10:12 น.)
●ศุกร์, 2 สิงหาคม ดวงจันทร์ใกล้โลกที่สุด (14 น. ระยะห่าง 359,398 กม.)

ดาวเคราะห์และดวงจันทร์ (กรกฎาคม 2562)

เดือนกรกฎาคม 2562 ดาวอังคาร (โชติมาตร +1.8) อยู่ในกลุ่มดาวปู เข้าสู่กลุ่มดาวสิงโตในวันท้าย ๆ ของเดือน เดือนกรกฎาคมนี้เป็นช่วงสุดท้ายที่จะเห็นดาวอังคารอยู่บนท้องฟ้าทางทิศตะวันตกในเวลาหัวค่ำ หลังจากนั้นดาวอังคารจะอยู่ใกล้ดวงอาทิตย์จนสังเกตได้ยาก ห่างไปทางซ้ายมือของดาวอังคารไม่ไกลนักจะเห็นดาวพุธ มีโอกาสเห็นได้เฉพาะช่วงสองสัปดาห์แรกของเดือน หลังจากนั้นดาวพุธจะเคลื่อนเข้าใกล้ดวงอาทิตย์พร้อมกับความสว่างที่ลดลง โดยวันที่ 1-13 กรกฎาคม ดาวพุธจางลงจากโชติมาตร +1.1 ไปที่ +3.3

ดาวพฤหัสบดี (โชติมาตร –2.6 ถึง –2.4) อยู่ในกลุ่มดาวคนแบกงู ระหว่างกลุ่มดาวแมงป่องกับคนยิงธนู ดาวพฤหัสบดีเพิ่งจะผ่านตำแหน่งตรงข้ามกับดวงอาทิตย์และใกล้โลกที่สุดเมื่อเดือนมิถุนายน จึงยังคงมีขนาดใหญ่เมื่อสังเกตด้วยกล้องโทรทรรศน์กำลังขยายสูง โดยเห็นได้ตั้งแต่พลบค่ำเป็นต้นไป ตกลับขอบฟ้าทางทิศตะวันตกในเวลาเช้ามืด ดาวเสาร์ (โชติมาตร +0.1) อยู่ในกลุ่มดาวคนยิงธนู เดือนนี้ดาวเสาร์ผ่านตำแหน่งตรงข้ามกับดวงอาทิตย์และใกล้โลกที่สุดในคืนวันที่ 9 ถึงเช้ามืดวันที่ 10 กรกฎาคม

ดาวศุกร์ (โชติมาตร –3.9) อยู่ใกล้ขอบฟ้าทิศตะวันออกในเวลาเช้ามืด วันแรก ๆ ของเดือนอยู่ในกลุ่มดาววัว จากนั้นเข้าสู่กลุ่มดาวคนคู่ หากท้องฟ้าเปิด ไม่มีเมฆหมอกบดบัง อาจสังเกตเห็นดาวศุกร์ได้ถึงราวสัปดาห์ที่สองของเดือน ก่อนที่ดาวศุกร์จะอยู่ใกล้ดวงอาทิตย์จนสังเกตได้ยาก วันท้าย ๆ ของเดือน ดาวพุธจะทำมุมห่างจากดวงอาทิตย์จนเริ่มเห็นได้บนท้องฟ้าเวลาเช้ามืด สว่างที่โชติมาตร +2 ถึง +3 โดยอยู่ในกลุ่มดาวคนคู่

ต้นเดือนกรกฎาคมเป็นปลายข้างแรม จันทร์เสี้ยวอยู่บนท้องฟ้าเวลาเช้ามืด วันที่ 2 กรกฎาคม ดวงจันทร์อยู่ใกล้ดาวศุกร์ จันทร์ดับในวันที่ 3 กรกฎาคม เกิดสุริยุปราคาเต็มดวง เห็นได้ในชิลีและอาร์เจนตินา ไม่สามารถเห็นได้ในประเทศไทย เมื่อเข้าสู่ข้างขึ้น ดวงจันทร์ย้ายไปอยู่บนท้องฟ้าเวลาหัวค่ำ วันที่ 4 กรกฎาคม จันทร์เสี้ยวอยู่ใกล้ดาวพุธและดาวอังคาร จากนั้นสว่างครึ่งดวงในวันที่ 9 กรกฎาคม

วันที่ 13 กรกฎาคม ดวงจันทร์ผ่านใกล้ดาวพฤหัสบดี วันที่ 16 กรกฎาคม เคลื่อนไปอยู่ใกล้ดาวเสาร์ เช้ามืดวันที่ 17 กรกฎาคม ดวงจันทร์เพ็ญ เกิดจันทรุปราคาบางส่วนระหว่างเวลา 03:02-06:00 น. บังเต็มที่เวลา 04:31 น. โดยดวงจันทร์ถูกเงามืดของโลกบังเป็นสัดส่วนประมาณ 2/3 วัดตามแนวเส้นผ่านศูนย์กลางของดวงจันทร์ เมื่อเข้าสู่ข้างแรม ดวงจันทร์มีส่วนสว่างลดลงทุกวัน เหลือครึ่งดวงในวันที่ 25 กรกฎาคม จากนั้นเช้ามืดวันที่ 31 กรกฎาคม จันทร์เสี้ยวบาง ๆ ปรากฏอยู่ทางซ้ายมือของดาวพุธ

ศัพท์ดาราศาสตร์

● การร่วมทิศ (conjunction) - การที่วัตถุท้องฟ้า 2 วัตถุ ปรากฏอยู่ในแนวเดียวกันหรือทิศทางเดียวกัน มักเป็นช่วงที่อยู่ใกล้กัน
● ดาวคู่ (double star) - ดาวสองดวงปรากฏอยู่ใกล้กัน อาจโคจรรอบกันและกัน หรือไม่เกี่ยวข้องกันแต่เรียงอยู่ในแนวเดียวกันเมื่อมองจากโลก
● ดาวแปรแสง (variable star) - ดาวที่มีความส่องสว่างเปลี่ยนแปลงไปตามเวลา
● ตำแหน่งตรงข้าม (opposition) - การอยู่ตรงข้ามกันบนท้องฟ้าของสองวัตถุ ปรกติใช้เมื่อวัตถุหนึ่งคือดวงอาทิตย์
● โชติมาตร (magnitude) - มาตราบอกความส่องสว่างของวัตถุท้องฟ้า ตัวเลขยิ่งมีค่าน้อยยิ่งสว่าง ดาวจางที่สุดที่ตาเปล่าของคนสายตาปรกติจะมองเห็นได้ในเวลากลางคืนภายใต้ท้องฟ้ามืดสนิทมีโชติมาตรประมาณ 6.5 ตัวอย่างโชติมาตรของดาว เช่น ดาวเหนือมีโชติมาตร 2 ดาวศุกร์มีโชติมาตรประมาณ -4 ดวงจันทร์เพ็ญมีโชติมาตรประมาณ -12.7
● มุมห่าง (elongation) - ระยะเชิงมุมระหว่างดวงอาทิตย์กับวัตถุท้องฟ้า
● ระยะเชิงมุม (angular distance) และขนาดเชิงมุม - การบอกระยะห่างและขนาดปรากฏของวัตถุท้องฟ้าใช้หน่วยของมุม พบบ่อยคือองศา ซึ่งแบ่งย่อยได้เป็นลิปดาและพิลิปดา (สัญลักษณ์ °,′ และ ′′ ตามลำดับ) โดย 1° = 60′ และ 1′ = 60′′
● เวลาสากล (Universal Time) - ระบบเวลาที่ใช้เป็นมาตรฐานสากลทางดาราศาสตร์ เวลาประเทศไทยเร็วกว่าเวลาสากล 7 ชั่วโมง
● สุริยวิถี (ecliptic) - แนวเส้นทางการเคลื่อนที่ของดวงอาทิตย์บนท้องฟ้า ซึ่งผ่านกลุ่มดาวจักรราศี โดยดาวเคราะห์และดวงจันทร์เคลื่อนอยู่ใกล้แนวนี้
● หน่วยดาราศาสตร์ (astronomical unit) - หน่วยบอกระยะทาง เท่ากับระยะห่างเฉลี่ยระหว่างโลกกับดวงอาทิตย์ ซึ่งมีค่าประมาณ 149.6 ล้านกิโลเมตร

ดูเพิ่ม

● ดาวเคราะห์ในปี 2561
● ฝนดาวตกในปี 2562
● สุริยุปราคาและจันทรุปราคาในปี 2561
● เวลาดวงอาทิตย์และดวงจันทร์ขึ้น-ตก
● เวลาเกิดแสงสนธยาและเวลาดวงอาทิตย์ขึ้น-ตก
● คาดหมายการเห็นจันทร์เสี้ยว
● สารพันคำถามเกี่ยวกับระบบสุริยะ
● สารพันคำถามเกี่ยวกับดวงจันทร์