ท้องฟ้ารายสัปดาห์
19-26 มกราคม 2563 จันทร์เสี้ยวผ่านใกล้ดาวอังคารและดาวพฤหัสบดีก่อนจันทร์ดับในวันเสาร์
19 มกราคม 2563
โดย: วรเชษฐ์ บุญปลอด
19-25 มกราคม 2563
☽︎
♂ อังคาร, 21 มกราคม เวลาเช้ามืด ดวงจันทร์อยู่ใกล้ดาวอังคารที่ระยะ 3°
☽︎ ♃ พฤหัสบดี, 23 มกราคม เวลาเช้ามืด ดวงจันทร์อยู่ใกล้ดาวพฤหัสบดีที่ระยะ 1°
ดวงจันทร์เคลื่อนที่รอบโลก เราจึงมีโอกาสเห็นดวงจันทร์ผ่านใกล้ดาวเคราะห์แต่ละดวงได้ประมาณเดือนละครั้ง บางครั้งใกล้จนสามารถเกิดการบังกันได้ ดวงจันทร์บังดาวอังคารที่เห็นได้ในประเทศไทยบนท้องฟ้าเวลากลางคืนครั้งล่าสุดเกิดขึ้นเมื่อวันที่ 10 พฤษภาคม 2551 ครั้งถัดไปจะเกิดในวันที่ 17 เมษายน 2564 ส่วนดวงจันทร์บังดาวพฤหัสบดีที่เห็นได้ในประเทศไทยบนท้องฟ้าเวลากลางคืนครั้งล่าสุดเกิดขึ้นเมื่อวันที่ 12 สิงหาคม 2555 ครั้งถัดไปจะเกิดในวันที่ 3 พฤศจิกายน 2569 โดยเห็นได้เฉพาะภาคใต้
จันทร์เสี้ยวอยู่ใกล้ดาวศุกร์เมื่อวันที่
2 มกราคม 2560 (จาก กมล แย้มอุทัย)
● เสาร์, 25 มกราคม จันทร์ดับ (04:42 น.)
จันทร์ดับหรือเดือนดับ เป็นวันที่ไม่เห็นดวงจันทร์อยู่บนท้องฟ้าเวลากลางคืน เนื่องจากดวงจันทร์เคลื่อนไปอยู่ในแนวระหว่างโลกกับดวงอาทิตย์ ใกล้เคียงกับวันแรม 14-15 ค่ำ ตามปฏิทินจันทรคติ
26 มกราคม - 1 กุมภาพันธ์ 2563
♀ ♆ จันทร์, 27 มกราคม เวลาหัวค่ำ ดาวศุกร์อยู่ใกล้ดาวเนปจูนที่ระยะ 0.4°
☽︎ ♀ อังคาร, 28 มกราคม เวลาหัวค่ำ ดวงจันทร์อยู่ใกล้ดาวศุกร์ที่ระยะ 4°
☽︎ พฤหัสบดี, 30 มกราคม ดวงจันทร์ไกลโลกที่สุด (4 น. ระยะห่าง 405,393 กม.)
ดาวเคราะห์และดวงจันทร์ (มกราคม 2563)
เดือนมกราคม 2563 ดาวศุกร์ ♀ (โชติมาตร –4.0 ถึง –4.1) เป็นดาวประจำเมืองสว่างโดดเด่นอยู่บนท้องฟ้าด้านทิศตะวันตก ช่วงแรกดาวศุกร์อยู่ในกลุ่มดาวแพะทะเล จากนั้นเข้าสู่กลุ่มดาวคนแบกหม้อน้ำ ค่ำวันที่ 27 มกราคม ดาวศุกร์ผ่านใกล้ดาวเนปจูน ♆ ที่ระยะ 0.4°
หลังจากดาวพุธ ☿ อยู่ร่วมทิศกับดวงอาทิตย์ในวันที่ 10 มกราคม ดาวพุธจะทำมุมห่างจากดวงอาทิตย์มากขึ้น ปลายเดือนอาจเริ่มสังเกตเห็นได้ในเวลาพลบค่ำทิศเดียวกับดาวศุกร์ อยู่ในกลุ่มดาวแพะทะเล ค่อนไปทางด้านที่ติดกับกลุ่มดาวคนแบกหม้อน้ำ แต่ดาวพุธจะยังอยู่ใกล้ขอบฟ้า มีเวลาสังเกตได้ไม่นาน สว่างที่โชติมาตร –1.0
ดาวอังคาร ♂ (โชติมาตร +1.6 ถึง +1.4) อยู่บนท้องฟ้าเวลาเช้ามืด ต้นเดือนอยู่ในกลุ่มดาวคันชั่ง จากนั้นผ่านกลุ่มดาวแมงป่องและคนแบกงู ต้นเดือนดาวอังคารขึ้นเหนือขอบฟ้าราวตี 3 ครึ่ง ปลายเดือนเร็วขึ้นอีกเล็กน้อย เดือนนี้เป็นช่วงที่ดีสำหรับการสังเกตสีที่ใกล้เคียงกันระหว่างดาวอังคารกับดาวแอนทาเรสหรือดาวปาริชาตในกลุ่มดาวแมงป่อง โดยดาวอังคารสว่างน้อยกว่า
กลางเดือน ดาวพฤหัสบดี ♃ (โชติมาตร –1.8 ถึง –1.9) ทำมุมห่างจากดวงอาทิตย์มากขึ้นจนเริ่มเห็นได้ในเวลาเช้ามืดในกลุ่มดาวคนยิงธนู ใกล้สิ้นเดือน ดาวเสาร์ ♄ (โชติมาตร +0.5 ถึง +0.6) ซึ่งอยู่ร่วมทิศกับดวงอาทิตย์ในกลางเดือนมกราคม ก็จะเริ่มปรากฏบนท้องฟ้าเวลาเช้ามืด แต่ยังคงอยู่ใกล้ขอบฟ้าในกลุ่มดาวคนยิงธนู เยื้องไปทางซ้ายมือด้านล่างของดาวพฤหัสบดีเมื่อเทียบกับระนาบขอบฟ้า
สองสัปดาห์แรกของเดือนเป็นข้างขึ้น ดวงจันทร์ ☽︎ อยู่บนท้องฟ้าเวลาหัวค่ำ สว่างครึ่งดวงในวันที่ 3 มกราคม และเต็มดวงในคืนวันที่ 10 มกราคม เข้าสู่วันที่ 11 มกราคม เกิดจันทรุปราคาเงามัว เห็นได้ในประเทศไทย หลังจากนั้นเข้าสู่ข้างแรม พื้นที่ด้านสว่างบนดวงจันทร์ลดลงทุกวัน เหลือครึ่งดวงในวันที่ 17 มกราคม จันทร์เสี้ยวอยู่ใกล้ดาวอังคารในวันที่ 21 มกราคม และใกล้ดาวพฤหัสบดีในวันที่ 23 มกราคม ก่อนจันทร์ดับในวันที่ 25 มกราคม
ภาพจำลองดาวเคราะห์ แสดงให้เห็นส่วนสว่างของดาวเคราะห์ และขนาดปรากฏเปรียบเทียบ (ดัดแปลงจาก Solar System Simulator/NASA)
ดวงอาทิตย์และดาวเคราะห์ (00:00 น. ตามเวลาประเทศไทย) | วันที่ | ไรต์แอสเซนชัน | เดคลิเนชัน | มุมห่าง | โชติมาตร | ขนาดปรากฏ | ส่วนสว่าง | ระยะห่าง |
|---|
ดวงอาทิตย์ | 1 | 18h 41.1m | -23° 06′ | - | -26.8 | 32′ 32″ | - | 0.9833 |
| 11 | 19h 24.9m | -22° 00′ | - | -26.8 | 32′ 32″ | - | 0.9833 |
| 21 | 20h 07.9m | -20° 11′ | - | -26.8 | 32′ 31″ | - | 0.9840 |
| 31 | 20h 49.7m | -17° 45′ | - | -26.8 | 32′ 28″ | - | 0.9850 |
ดาวพุธ | 1 | 18h 16.0m | -24° 38′ | 6° เช้ามืด | -0.9 | 4.7″ | 99% | 1.4333 |
| 11 | 19h 26.3m | -23° 54′ | 2° หัวค่ำ | -1.4 | 4.7″ | 100% | 1.4301 |
| 21 | 20h 37.3m | -20° 41′ | 7° หัวค่ำ | -1.2 | 4.9″ | 98% | 1.3650 |
| 31 | 21h 45.3m | -14° 58′ | 14° หัวค่ำ | -1.0 | 5.5″ | 87% | 1.2181 |
ดาวศุกร์ | 1 | 21h 07.2m | -18° 27′ | 34° หัวค่ำ | -4.0 | 13.0″ | 82% | 1.2797 |
| 11 | 21h 55.3m | -14° 27′ | 36° หัวค่ำ | -4.0 | 13.7″ | 80% | 1.2220 |
| 21 | 22h 41.1m | -9° 49′ | 38° หัวค่ำ | -4.0 | 14.4″ | 77% | 1.1615 |
| 31 | 23h 25.1m | -4° 47′ | 40° หัวค่ำ | -4.1 | 15.2″ | 74% | 1.0980 |
ดาวอังคาร | 1 | 15h 42.9m | -19° 20′ | 42° เช้ามืด | +1.6 | 4.3″ | 96% | 2.1865 |
| 11 | 16h 11.0m | -20° 48′ | 45° เช้ามืด | +1.5 | 4.4″ | 95% | 2.1132 |
| 21 | 16h 39.6m | -21° 60′ | 48° เช้ามืด | +1.4 | 4.6″ | 94% | 2.0370 |
| 31 | 17h 08.8m | -22° 53′ | 52° เช้ามืด | +1.4 | 4.8″ | 93% | 1.9584 |
ดาวพฤหัสบดี | 1 | 18h 27.5m | -23° 12′ | 3° เช้ามืด | -1.8 | 31.8″ | 100% | 6.2093 |
| 11 | 18h 37.5m | -23° 05′ | 11° เช้ามืด | -1.8 | 31.9″ | 100% | 6.1859 |
| 21 | 18h 47.3m | -22° 56′ | 19° เช้ามืด | -1.9 | 32.1″ | 100% | 6.1415 |
| 31 | 18h 56.9m | -22° 45′ | 27° เช้ามืด | -1.9 | 32.4″ | 100% | 6.0764 |
ดาวเสาร์ | 1 | 19h 31.1m | -21° 44′ | 12° หัวค่ำ | +0.5 | 15.1″ | 100% | 10.9954 |
| 11 | 19h 36.1m | -21° 33′ | 3° หัวค่ำ | +0.5 | 15.1″ | 100% | 11.0155 |
| 21 | 19h 41.2m | -21° 22′ | 6° เช้ามืด | +0.5 | 15.1″ | 100% | 11.0096 |
| 31 | 19h 46.1m | -21° 11′ | 15° เช้ามืด | +0.6 | 15.1″ | 100% | 10.9777 |
ดาวยูเรนัส | 1 | 2h 01.6m | +11° 51′ | 113° หัวค่ำ | +5.7 | 3.6″ | 100% | 19.4141 |
| 11 | 2h 01.4m | +11° 50′ | 103° หัวค่ำ | +5.8 | 3.6″ | 100% | 19.5774 |
| 21 | 2h 01.6m | +11° 51′ | 93° หัวค่ำ | +5.8 | 3.6″ | 100% | 19.7472 |
| 31 | 2h 02.0m | +11° 54′ | 83° หัวค่ำ | +5.8 | 3.5″ | 100% | 19.9185 |
ดาวเนปจูน | 1 | 23h 10.0m | -6° 29′ | 67° หัวค่ำ | +7.9 | 2.3″ | 100% | 30.3106 |
| 11 | 23h 10.8m | -6° 23′ | 57° หัวค่ำ | +7.9 | 2.2″ | 100% | 30.4631 |
| 21 | 23h 11.7m | -6° 17′ | 47° หัวค่ำ | +7.9 | 2.2″ | 100% | 30.5994 |
| 31 | 23h 12.9m | -6° 10′ | 37° หัวค่ำ | +7.9 | 2.2″ | 100% | 30.7155 |
ดูเพิ่ม
● ดาวเคราะห์ในปี 2563
● ฝนดาวตกในปี 2563
● สุริยุปราคาและจันทรุปราคาในปี 2563
● เวลาดวงอาทิตย์และดวงจันทร์ขึ้น-ตก
● เวลาเกิดแสงสนธยาและเวลาดวงอาทิตย์ขึ้น-ตก
● คาดหมายการเห็นจันทร์เสี้ยว
● สารพันคำถามดาราศาสตร์
