ข่าวดาราศาสตร์

(29 พ.ค. 50) เป็นครั้งแรกที่นักดาราศาสตร์สามารถวัดสนามแม่เหล็กของดาวฤกษ์ที่มีดาวเคราะห์แบบ "พฤหัสร้อน" อยู่ด้วย คณะนักวิทยาศาสตร์นำโดย โคลด คาตาลา จากหอดูดาวปารีสได้สำรวจดาวเทาคนเลี้ยงสัตว์ (Tau Bootis) ด้วยกล้องแคนาดา-ฝรั่งเศส-ฮาวายที่ตั้งอยู่บนเขามานาเคอา ฮาวาย ดาวดวงนี้มีมวลราวหนึ่งเท่าครึ่งของดวงอาทิตย์ อยู่ห่างจากโลกราว 50 ปีแสง มีสนามแม่เหล็กเข้มกว่า ...

---

ดาราจักรแคระสร้างดาราจักรใหญ่ จริงหรือ?

(11 พ.ค. 50) นักเอกภพวิทยาส่วนใหญ่เชื่อว่า ดาราจักรในเอกภพมีการกำเนิดแบบปลาใหญ่กินปลาเล็ก นั่นคือ ดาราจักรรุ่นแรกเป็นดาราจักรขนาดเล็ก ต่อมาดาราจักรน้อยเหล่านั้นมีการรวมกันเป็นดาราจักรที่ใหญ่ขึ้นทีละน้อยจนมีขนาดใหญ่ดังเช่นปัจจุบัน แต่สำหรับดาราจักร 
...

---

หลุมดำผู้ให้กำเนิด

(8 พ.ค. 50) หลุมดำ เป็นวัตถุที่มีแรงโน้มถ่วงมหาศาล ดึงดูดได้ทุกสิ่งแม้แต่แสงก็ยังหนีไม่พ้น วัตถุใดที่ถูกหลุมดำดูดเข้าไปแล้วจะไม่มีวันหลุดออกมาได้อีกเลย หลุมดำจึงเกี่ยวข้องกับจุดสิ้นสุดและจุดจบของสิ่งต่าง ๆ เสมอ แต่การวิจัยใหม่ได้แสดงว่า หลุมดำไม่ได้รับบทเป็นผู้ทำลายล้างเพียงอย่างเดียว แต่ยังมี 
...

---

ฮับเบิลครบ 17 ขวบ

(3 พ.ค. 50) คนเรา เมื่อถึงวันเกิด ก็จะมีคนมาอวยพรและให้ของขวัญ จัดงานเลี้ยงเล็กใหญ่ตามฐานะ แต่สำหรับกล้องโทรทรรศน์อวกาศฮับเบิล เมื่อถึงวันเกิด จะต้องเป็นฝ่ายให้ของขวัญเสียเอง ด้วยการเผยแพร่ภาพถ่ายจากห้วงอวกาศที่งามหยดดุจสวรรค์สร้างให้ชาวโลกได้ชื่นชม ปีนี้ก็เช่นกัน ของขวัญที่ฮับเบิล 
...

---

พบดาวเคราะห์แบบโลกรอบดาวฤกษ์ดวงอื่น

(1 พ.ค. 50) นักดาราศาสตร์ได้ค้นพบดาวเคราะห์ของระบบสุริยะอื่นดวงใหม่อีกดวงหนึ่ง เป็นดาวเคราะห์ที่ลักษณะใกล้เคียงโลกมากที่สุดในจำนวนดาวเคราะห์ของระบบสุริยะอื่นเท่าที่เคยพบมา คณะนักดาราศาสตร์ชาวสวิส ฝรั่งเศส และโปรตุเกส ได้ใช้กล้องอีเอสโอ 3.6 เมตรสำรวจดาว กลีส 581 (Gliese 581) และได้ค้นพบดาวเคราะห์ที่มีมวลประมาณ 5 เท่าของโลกดวงหนึ่ง ดาวเคราะห์ดวงนี้มี ...

---

ถ้ำบนดาวอังคาร

(30 เม.ย. 50) ยานมาร์สโอดิสซีย์ของนาซาได้ถ่ายภาพพื้นผิวของดาวอังคารที่เปิดเผยสิ่งที่อาจเป็นถ้ำบนดาวอังคาร และไม่ได้มีเพียงแห่งเดียว แต่มีถึงเจ็ดแห่ง "ถ้าบนดาวอังคารมีสิ่งมีชิวิตจริง ที่ที่น่าไปค้นหาที่สุดก็คือในถ้ำนี่แหละ" จัต ไวนน์ จากมหาวิทยาลัยนอร์เทิร์นแอริโซนาในสาขาชีววิทยาและหัวหน้าโครงการค้นหาถ้ำบนดาวอังคารและโลกของโครงการสำรวจทางธรณีวิทยาของสหรัฐอเมริกากล่าว ...

---

สนามแม่เหล็กโลก ภัยที่ไม่อาจมองข้ามสำหรับนักสำรวจดวงจันทร์

(21 เม.ย. 50) ดวงจันทร์โคจรรอบโลกครบรอบทุกเดือน แต่ละเดือนจะมีอยู่ประมาณสี่วันที่ดวงจันทร์จะเคลื่อนที่ผ่านสนามแม่เหล็กของโลก ช่วงเวลานี้จะมีพื้นผิวบางส่วนของดวงจันทร์จะถูกประจุไฟฟ้าสถิต ดร.ไมค์ แฮปกูด จากห้องทดลองรัตเทอร์ฟอร์ดแอปเพิลตันจะแสดงแบบจำลองของปรากฏการณ์นี้ในที่ประชุมของดาราศาสตร์แห่งชาติของสมาคมดาราศาสตร์หลวงที่เพรสตัน แบบจำลองนี้จะแสดงให้เห็นว่า ...

---

ดาวเคราะห์น้อยคู่แอนทีโอปี

(19 เม.ย. 50) จากการใช้ข้อมูลจากกล้องวีแอลทีของอีโซร่วมกับที่ได้จากเครือข่ายกล้องโทรทรรศน์อื่นที่เล็กกว่า ในที่สุด นักดาราศาสตร์ก็ได้ภาพของดาวเคราะห์น้อยแอนตีโอปีออกมา แม้ภาพดาวเคราะห์น้อยที่ได้จะคมชัดอย่างที่ไม่เคยปรากฏมาก่อน แต่ต้นกำเนิดของวัตถุนี้ยังคงรางเลือน ดาวเคราะห์น้อย (90) แอนตีโอปี ค้นพบเมื่อ ...

---

ทะเลสาบแห่งใหม่บนไททัน

(19 เม.ย. 50) เรดาร์ของแคสซีนี ซึ่งได้เฉียดผ่านดวงจันทร์ไททันเมื่อวันที่ 22 กุมภาพันธ์ที่ผ่านมา ได้เปิดเผยภาพของทะเลสาบแห่งใหม่บนดวงจันทร์ดวงนี้ที่มีขนาดใหญ่กว่าทุกแห่งที่เคยพบมา ไททัน ดวงจันทร์บริวารที่ใหญ่ที่สุดของดาวเสาร์ เป็นดินแดนลึกลับของนักวิทยาศาสตร์มานานหลายสิบปีนับจากถูกค้นพบเป็นครั้งแรก เนื่องจากบริวารดวงนี้มีบรรยากาศที่ ...

---

วิ่งมาราธอนในอวกาศ

(30 มี.ค. 50) นักบินอวกาศของนาซา ซูนี วิลเลียมส์ จะแข่งขันวิ่งในรายการบอสตันมาราธอนกลางเดือนเมษายนนี้ด้วยความเร็วสูงสุดยิ่งกว่านักวิ่งมาราธอนคนใดในโลก บอสตันมาราธอนเป็นรายการวิ่งมาราธอนที่ยิ่งใหญ่ที่สุดรายการหนึ่งของโลก จัดขึ้นเป็นประจำทุกปีมาเป็นเวลา 110 ปีแล้ว ซูนี วิลเลียมส์ ได้สมัครร่วม ...

---

อีซาเดินหน้าภารกิจเบพิโคลอมโบ

(16 มี.ค. 50) ยานเบพิโคลอมโบ ภารกิจสำรวจดาวพุธขององค์การอีซาได้รับไฟเขียวให้เริ่มดำเนินการได้เมื่อวันที่ 24 กุมภาพันธ์ที่ผ่านมา ขณะนี้การก่อสร้างยานได้เริ่มขึ้นแล้ว และมีกำหนดการจะปล่อยสู่อวกาศในเดือนสิงหาคมปี 2556 ดาวพุธเคยมียานไปสำรวจเพียงลำเดียวเท่านั้น คือ ยานมาริเนอร์ 10 ของนาซา ซึ่งไปสำรวจตั้งแต่ปลายทศวรรษ 1970 และหลังจากนั้น ...

---

ชำระทฤษฎีแสงวาบรังสีแกมมา

(10 มี.ค. 50) แสงวาบรังสีแกมมา เป็นการระเบิดที่รุนแรงที่สุดในเอกภพ ค้นพบครั้งแรกในราวทศวรรษที่ 1970 การหาว่าสาเหตุของการระเบิดชนิดนี้คืออะไรเป็นปัญหาหนักอกที่ท้าทายนักวิทยาศาสตร์มาเป็นเวลานาน สาเหตุหนึ่งเนื่องจากมักเกิดขึ้นที่ขอบเอกภพที่มองเห็น และเป็น ...

---

จานสายอากาศสำหรับภารกิจฉางเอ๋อ 1 ของจีน พร้อมแล้ว

(9 มี.ค. 50) ในเดือนเมษายนปีนี้ จีนจะส่งยานชื่อฉางเอ๋อ 1 ขึ้นสู่อวกาศและมุ่งหน้าสู่ดวงจันทร์ นับเป็นยานสำรวจดวงจันทร์ลำแรกของประเทศ หากทำสำเร็จ จีนก็จะเป็นชาติที่สี่ในโลกที่ส่งยานไปสำรวจดวงจันทร์ได้ ต่อจากสหภาพโซเวียต สหรัฐอเมริกา ญี่ปุ่น และยุโรป แม้ก่อนหน้านี้จีนจะมีเครือข่ายติดตามด้านอวกาศใช้ในโครงการเฉินโจวอยู่แล้ว แต่จานสายอากาศ ...

---

บรรยากาศบนดาวเคราะห์ระบบสุริยะอื่น

(8 มี.ค. 50) การศึกษาดาวเคราะห์ในระบบสุริยะอื่นได้ก้าวหน้าขึ้นไปอีกขั้นหนึ่งแล้ว เมื่อนักดาราศาสตร์สามารถตรวจหาองค์ประกอบของบรรยากาศบนดาวเคราะห์ได้ แต่ก็ต้องประหลาดใจกับสิ่งที่พบ คณะนักดาราศาสตร์ที่นำโดย คาร์ล กริลล์แมร์ จากศูนย์วิทยาศาสตร์สปิตเซอร์และ เดวิด ชาบงโน จากศูนย์ฟิสิกส์ดาราศาสตร์ฮาร์วาร์ด-สมิทโซเนียน รายงานว่า ...

---

ดาวอังคารรอด

(18 ม.ค. 50) จากการติดตามสำรวจดาวเคราะห์น้อย 2007 ดับเบิลยูดี 5 ซึ่งจะเฉียดใกล้ดาวอังคารที่สุดในวันที่ 30 มกราคม 2551 นี้ พบว่า โอกาสที่ดาวเคราะห์น้อยดวงนี้จะพุ่งชนดาวอังคารได้ลดลงไปอย่างมากจนเหลือเพียง 0.01 เปอร์เซ็นต์ หรือ 1 ใน 10,000 เท่านั้น ...

---

ภาพแอบถ่ายจากดาวอังคาร

(19 ธ.ค. 49) เมื่อสองเดือนก่อน ยานมาร์สรีคอนเนสเซนซ์ออร์บิเตอร์ถ่ายภาพวัตถุสำคัญบนพื้นผิวดาวอังคารได้ วัตถุนี้ไม่ใช่หลุมอุกกาบาต ภูเขาไฟ และไม่ใช่มนุษย์ต่างดาว แต่เป็นภาพของยานสปิริต ยานออปพอร์ทูนิตีและยานไวกิงที่ปฏิบัติหน้าที่อยู่บนภาคพื้นดิน ...

---

ดวงจันทร์เผยแผลสด

(17 ธ.ค. 49) การศึกษาหนึ่งที่ตีพิมพ์ในวารสารเนเจอร์โดยปีเตอร์ ชูลซ์ และ คาร์ล ไพเตอร์ส จากมหาวิทยาลัยบราวน์ และ แมตทิว สเตด จากสถาบันวิทยาศาสตร์ดาวเคราะห์ได้อ้างถึงหลักฐานจากสามแหล่งต่างกันที่สนับสนุนว่าภูเขาไฟบนดวงจันทร์ได้คายแก๊สออกมาในช่วงหนึ่งถึงสิบล้านปีก่อนเท่านั้น ซึ่งถือว่าเป็นเวลาแค่ชั่วพริบตาในทางดาราศาสตร์ เป้าหมายในการ ...

---

บริวารดาวศุกร์หายไปไหน

(17 ธ.ค. 49) ดาวเคราะห์ในระบบสุริยะเกือบทุกดวงมีดวงจันทร์ประดับบารมีกันทั้งนั้น แต่เคยสงสัยไหม ทำไมดาวศุกร์จึงไม่มีดวงจันทร์กับเขา อเลกซ์ อเลมี และ เดวิด สตีเฟนสัน นักวิทยาศาสตร์จากคาลเทค ได้เสนอทฤษฎีใหม่ต่อที่ประชุมสมาคมดาราศาสตร์อเมริกันเมื่อเดือนตุลาคมที่ ...

---

การลุกจ้าบนดาว 2 ม้าบิน

(13 ธ.ค. 49) ดาวเทียมสวิฟต์ของนาซาตรวจพบการลุกจ้า (flare) ที่รุนแรงมากบนดาวใกล้เคียงดวงหนึ่ง ความรุนแรงระดับนี้หากเกิดขึ้นบนดวงอาทิตย์ จะถึงขั้นทำให้สิ่งมีชีวิตบนโลกต้องสูญพันธุ์ครั้งใหญ่อีกครั้ง คาดว่าการลุกจ้านี้อาจเป็นการระเบิดที่เกิดจากพลังแม่เหล็กที่รุนแรงที่สุดเท่าที่เคยพบมา ...

---

เพื่อนบ้านใหม่ดวงอาทิตย์

(21 พ.ย. 49) ยิ่งกล้องโทรทรรศน์พัฒนาไปมากขึ้นเพียงใด ก็ยิ่งค้นพบดาวใหม่มากขึ้นเท่านั้น เมื่อไม่นานมานี้นักดาราศาสตร์ได้ค้นพบระบบดาวหลายดวงเพิ่มขึ้นอีก 20 แห่ง ดาวที่พบใหม่นี้ไม่ใช่ดาวที่อยู่ไกลโพ้น แต่เป็นดาวเพื่อนบ้านของดวงทิตย์นี้เอง เหตุที่เพิ่งค้นพบเนื่องจากเป็นดาวที่แสงจางมากจนไม่เคยมีใครเห็นมาก่อน ...

---

ดาวเล็กให้กำเนิดฝุ่นมากกว่าดาวใหญ่

(18 พ.ย. 49) เป็นที่เชื่อกันมาอย่างนมนานว่า ดวงอาทิตย์ โลก สิ่งมีชีวิตบนโลกรวมถึงเนื้อหนังของเราทั้งหมด ล้วนเกิดมาจากเถ้าธุลีที่หลงเหลือจากการระเบิดซูเปอร์โนวา แต่การค้นพบโดยกล้องโทรทรรศน์อวกาศสปิตเซอร์เมื่อไม่นานมานี้กลับพบว่า ซูเปอร์โนวาไม่ใช่แหล่งกำเนิดฝุ่นส่วนใหญ่ในเอกภพ หากแต่เป็นดาวดวงเล็กที่มีจุด ...

---

นาซาส่งสเตอริโอขึ้นสู่อวกาศ

(15 พ.ย. 49) เปล่า นาซาไม่ได้ส่งเครื่องเสียงไปให้ใครฟังเพลงในอวกาศ สเตอริโอในที่นี้คือยานอวกาศแฝดคู่ของนาซา ชื่อสเตอริโอ (STEREO) ย่อมาจาก Solar Terrestrial Relations Observatory ดาวเทียมคู่นี้ทำหน้าที่ศึกษาการปะทุบนดวงอาทิตย์โดยเฉพาะ นักดาราศาสตร์เรียกการปะทุบนดวงอาทิตย์ว่า การลุกจ้า (flare) เป็นการระเบิดพลังมหาศาล สามารถอัดมวลสารของ ...

---

พบดาวแคระน้ำตาลร่วมอยู่ในครอบครัวดาวเคราะห์

(15 พ.ย. 49) นักวิทยาศาสตร์นำโดย เควิน ลูห์แมน จากมหาวิทยาลัยเพนน์สเตต ได้ค้นพบระบบสุริยะใหม่อีกแห่งหนึ่งแล้ว เป็นระบบสุริยะที่แปลกไม่เคยเห็นที่ไหนมาก่อน ระบบนี้ มีดาวแม่เป็นดาวฤกษ์แบบดวงอาทิตย์ มีบริวารเป็นดาวเคราะห์กับ ...

---

ดาวเคราะห์ชนิดใหม่ ใหญ่แต่เบา

(10 ต.ค. 49) นักดาราศาสตร์ค้นพบดาวเคราะห์ในระบบสุริยะอื่นอีกแล้ว แต่ดาวเคราะห์ที่พบใหม่นี้ไม่เหมือนกับดาวเคราะห์ดวงไหน ๆ ที่เคยค้นพบมาก่อน อาจต้องจัดไว้เป็นดาวเคราะห์ประเภทใหม่เลยทีเดียว ดาวเคราะห์ดวงนี้เป็นบริวารของดาว เอดีเอส 16402 บี (ADS 16402B) ซึ่งเป็นสมาชิกของระบบดาวคู่คู่หนึ่งชื่อว่า เอดีเอส 16402 ในกลุ่มดาวกิ้งก่า อยู่ห่างจากโลก 450 ปีแสง มองเห็นได้ด้วยกล้องสองตา ดาวทั้งสองดวงอยู่. ...

---

พบต้นกำเนิดซูเปอร์โนวาปี ค.ศ. 185

(7 ต.ค. 49) หอดูดาวเอกซ์เอ็มเอ็ม-นิวตันขององค์การอวกาศยุโรปและหอดูดาวจันทราของนาซา พบหลักฐานที่ช่วยชี้ต้นกำเนิดของดาวระเบิดที่เก่าแก่ที่สุดที่มนุษย์เคยบันทึกไว้ได้ ...

---

ไขปริศนาแมงมุมดำบนดาวอังคาร

(20 ก.ย. 49) บนโลก เมื่อถึงฤดูใบไม้ผลิ ยอดอ่อนของต้นไม้ในป่าผลัดใบจะบานสะพรั่ง แต่ที่ดาวอังคาร เมื่อถึงฤดูใบไม้ผลิ รอยกระดำกระด่างรูปร่างแปลกผุดสะพรั่งขึ้นบริเวณขั้วใต้แทน นักวิทยาศาสตร์สังเกตเห็นรอยจุดคล้ำร่างแปลกนี้มานานแล้ว แต่ก็ยังไม่ทราบว่าเป็นรอยอะไร รอยคล้ำนี้ บางจุดรูปร่างเหมือนพัด ...

---

ซีนาได้ชื่อใหม่

(16 ก.ย. 49) ในที่สุด วัตถุที่นำมาซึ่งปัญหาและความขัดแย้ง ก็ได้ชื่อสามัญอย่างเป็นทางการแล้ว และเป็นชื่อที่ดูจะเหมาะสมแก่บทบาทของตนที่สุด อีริส ชื่อของเทพีแห่งความขัดแย้งของกรีก ได้รับการนำมาตั้งเป็นชื่อสามัญของ 2003 ยูบี 313 (2003 UB313) วัตถุดวงนี้ค้นพบเมื่อเดือนมกราคม 2548 โดยไมเคิล บราวน์, ชาด ทรูจิลโล, และเดวิด แอล. ราบิโนวิตซ์ จาก ...

---

สมาร์ต-1 พุ่งชนดวงจันทร์

(16 ก.ย. 49) เมื่อเช้ามืดของวันที่ 3 กันยายนที่ผ่านมา ยานสมาร์ต-1 ขององค์การอีซา ได้พุ่งเข้าชนดวงจันทร์ แรงปะทะส่งแสงวาบขึ้น เป็นการจุดพลุฉลองปิดภารกิจที่สมบูรณ์แบบที่ยาวนานมาถึงหนึ่งปีครึ่งอย่างสวยงาม การชนเกิดขึ้นเมื่อเวลา 12:42:22 ตามเวลาประเทศไทย เมื่อสัญญาณจากยานที่ส่งมายังศูนย์ปฏิบัติการอวกาศยุโรปของอีซา ...

---

ดาวพลูโต ซีรีส คารอน และซีนา เป็นดาวเคราะห์?

(21 ส.ค. 49) ดาวพลูโตจะถือเป็นดาวเคราะห์ได้หรือไม่ หรือจะถูกลดชั้นไปเป็นวัตถุไคเปอร์ ข้อถกเถียงที่ดำเนินมาอย่างยาวนานนี้กำลังจะได้ข้อยุติในอีกไม่กี่วันข้างหน้านี้ เมื่อกำลังจะมีการให้คำจำกัดความของคำว่าดาวเคราะห์กันใหม่ การกำหนดคำจำกัดความของคำว่าดาวเคราะห์เริ่มเป็นประเด็นร้อนในวงการดาราศาสตร์มาอย่างต่อเนื่องหลายปี เดิมทีก่อนที่จะมีการค้นพบ ...

---