สมาคมดาราศาสตร์ไทย

พบลูนาร์โมดูลของอะพอลโล 10

พบลูนาร์โมดูลของอะพอลโล 10

21 มิ.ย. 2562
รายงานโดย: วิมุติ วสะหลาย (wimut@hotmail.com)
อะพอลโล 11 เป็นภารกิจแรกของโลกที่นำมนุษย์ไปเดินบนดวงจันทร์ได้สำเร็จ ความสำเร็จของอะพอลโล 11 เป็นผลจากการกรุยทางของภารกิจก่อนหน้าหลายภารกิจหลายโครงการ หนึ่งในนั้นคือ ภารกิจอะพอลโล 10 

อะพอลโล 10 เป็นภารกิจก่อนหน้าอะพอลโล 11 เพียงขั้นเดียว ถือว่าเป็นภารกิจ "ซ้อมเสมือนจริง" ของอะพอลโล 11 จึงมีรายละเอียดขั้นตอนต่าง ๆ เกือบเหมือนกัน เพียงแต่ไม่มีการลงไปจอดบนดวงจันทร์จริง ๆ เท่านั้น แม้จะไม่มีการลงจอดบนดวงจันทร์ แต่อะพอลโล 10 ก็มียานลูนาร์โมดูลไปด้วย ขณะอยู่ในวงโคจร ลูนาร์โมดูลซึ่งในภารกิจนี้มีชื่อเรียกขานว่า "สนูปี" ตามชื่อของตัวการ์ตูนชื่อดังได้ปลดตัวเองออกจากยานสั่งการและพาลูกเรือสองคนในยานลดระดับลงไปจนใกล้พื้นผิวดวงจันทร์ โดย ณ จุดที่ใกล้ที่สุดอยู่เหนือพื้นผิวเพียง 15 กิโลเมตรเท่านั้น หลังจากนั้นก็กลับขึ้นมาเชื่อมต่อกับโมดูลสั่งการ ลูกเรือทั้งสองก็ย้ายจากสนูปีเข้ามายังโมดูลสั่งการ แล้วปล่อยสนูปีออกไปให้โคจรรอบดวงอาทิตย์ สนูปีหมดหน้าที่นับจากนั้น 

ยานสั่งการของอะพอลโล 10 (ชาลีบราวน์) ถ่ายจากยานลูนาร์โมดูล (สนูปี)  (จาก NASA)


ด้วยเหตุนี้สนูปีจึงเป็นลูนาร์โมดูลเพียงลำเดียวที่ยังอยู่ในวงโคจรถึงปัจจุบัน ส่วนลำอื่นถูกทิ้งใส่ดวงจันทร์ทั้งหมด

ในปี 2554 นักดาราศาสตร์สมัครเล่นในสหราชอาณาจักรกลุ่มหนึ่งนำทีมโดย นิก ฮาวเวส ได้ริเริ่มโครงการหนึ่งที่มีภารกิจท้าทายมาก นั่นคือ ค้นหาสนูปี 

การค้นหาสนูปีบนท้องฟ้าแทบไม่ต่างจากการงมเข็มในอวกาศ ด้วยเหตุที่พื้นที่การค้นหากว้างใหญ่มหาศาลและข้อมูลด้านวงโคจรของอะพอลโล 10 ก็มีอย่างจำกัด ในช่วงเริ่มต้นฮาวเวสประเมินเอาไว้ว่าเขามีโอกาสพบสนูปีเพียงหนึ่งใน 235 ล้านเท่านั้น

ทอมัส สแตฟฟอร์ด ผู้บังคับการภารกิจอะพอลโล 10 สัมผัสกับตุ๊กตาสนูปีขณะเดินทางไปขึ้นยานอะพอลโล 10  (จาก NASA)


แต่หลังจากความพยายามนาน ปี ฮาวเวสก็ออกมาประกาศว่า พบสนูปีแล้ว 

"วงโคจรก็ใช่ ขนาดก็ใช่ ลักษณะของวัตถุก็ดูเป็นวัตถุที่มนุษย์สร้าง" ฮาวเวสกล่าว "เรามั่นใจถึง 98 เปอร์เซ็นต์"

อีกสองเปอร์เซ็นต์ที่เหลือ ฮาวเวสอธิบายว่า ยังต้องการสำรวจเพิ่มเติมอีกจึงจะมั่นใจได้ร้อยเปอร์เซ็นต์ แต่ขณะนี้ตำแหน่งของมันยังอยู่ไกลจากโลกมาก เราหวังว่าจะมีโอกาสที่จะไปเข้าใกล้วัตถุดวงนี้เพื่อสำรวจด้วยเรดาร์  เมื่อนั้นจึงจะแน่ใจได้ว่าเป็นสนูปีจริง

นับเป็นโอกาสที่ดีที่การค้นพบนี้มาเกิดขึ้นในปีที่ครบรอบ 50 ปีของการพิชิตดวงจันทร์ของอะพอลโล 11 และภารกิจอะพอลโล 10 ด้วย 

ขณะนี้ ฮาวเวสมองไปถึงโอกาสในการเก็บกู้วัตถุที่มีคุณค่าทางประวัติศาสตร์ดวงนี้กลับมาด้วย ซึ่งแน่นอนว่าภารกิจเช่นนั้นจะต้องใช้ทุนมหาศาล

"บางที อีลอน มัสก์ อาจจะสนใจ" ฮาวเวสหยอดทิ้งท้าย