สมาคมดาราศาสตร์ไทย

เฮล-บอปป์มี 3 หาง!

เฮล-บอปป์มี 3 หาง!

27 พ.ค. 2540
รายงานโดย: วิมุติ วสะหลาย (wimut@hotmail.com)
นักวิทยาศาสตร์ได้ค้นพบหางที่สามของดาวหางจากดาวหางเฮล-บอปป์ ซึ่งมีอะตอมของโซเดียมเป็นองค์ประกอบ ก่อนหน้านี้ได้เคยมีการค้นพบอะตอมของโซเดียมที่บริเวณใกล้ใจกลางของดาวหางดวงอื่น ๆ มาแล้ว แต่ครั้งนี้เป็นครั้งแรกที่มีการค้นพบโซเดียมในรูปของหางยาวถึงกว่า องศา หางนี้มีรูปร่างยาวเรียว แคบเพียง 10 ลิปดา ซึ่งขนาดในอวกาศคือ กว้าง 600,000 กิโลเมตร และยาว 50 ล้านกิโลเมตร

ทีมนักวิทยาศาสตร์ที่ค้นพบหางชนิดใหม่นี้คือ กาเบรียล ครีโมนีส  อลัน ฟิทซ์ซิมมอนส์ และดอน พอลลัคโช ด้วยกล้อง CoCam ของ Isaac Newton Group Of Telescopes ที่ลา ปาลมา บนเกาะคานารี โดยถ่ายภาพด้วยฟิลเตอร์โซเดียมแบนด์วิดท์แคบ

จากการวิเคราะห์สเปกตรัมพบว่าอะตอมโซเดียมในหางนี้พุ่งออกจากหัวด้วยความเร่งสูงมาก กระแสธารอะตอมโซเดียมนี้มีความเร็วพุ่งขึ้นสูงถึง 95 กิโลเมตรต่อวินาที ภายในระยะ 11 ล้านกิโลเมตรจากหัวดาวหาง

สาเหตุของการเกิดหางชนิดนี้นั้น นักวิทยาศาสตร์ไม่ทราบคำตอบที่แน่ชัด ขณะนี้ทีมนักสำรวจดาวหางเฮล-บอปป์ยุโรปกำลังศึกษาเกี่ยวกับหางที่สามของดาวหางนี้อย่างละเอียด โดยจะถ่ายภาพดาวหางในหลาย ๆ ย่านสเปกตรัมที่แตกต่างกัน นอกจากนี้ยังมีการวิเคราะห์สเปกตรัมของแต่ละส่วนของดาวหาง และทิศทางการเคลื่อนที่ของอนุภาคในหางของดาวหางอย่างละเอียดอีกด้วย




ภาพของหางโซเดียม ถ่ายเมื่อวันที่ 31 มีนาคม โดยดาวเทียม POLAR ของนาซา

ภาพของหางโซเดียม ถ่ายเมื่อวันที่ 31 มีนาคม โดยดาวเทียม POLAR ของนาซา

กล้อง CoCam เป็นกล้องหนึ่งในกลุ่ม Isaac Newton Group of Telescopes (ING) เป็นกล้องสำหรับสำรวจดาวหางเฮล-บอปป์โดยเฉพาะ มีมุมรับภาพกว้างถึง 20 องศา เลนส์ขนาดมาตรฐาน รับภาพด้วย CCD ที่มีความละเอียดถึง 1000 x 2000 จุด

กล้อง CoCam เป็นกล้องหนึ่งในกลุ่ม Isaac Newton Group of Telescopes (ING) เป็นกล้องสำหรับสำรวจดาวหางเฮล-บอปป์โดยเฉพาะ มีมุมรับภาพกว้างถึง 20 องศา เลนส์ขนาดมาตรฐาน รับภาพด้วย CCD ที่มีความละเอียดถึง 1000 x 2000 จุด

ภาพที่ค้นพบหางโซเดียมของดาวหางเฮล-บอปป์ <wbr>ถ่ายโดยกล้องอุปกรณ์ <wbr>CoCam <wbr>ภาพทางซ้ายจะเห็นหางโซเดียมเป็นเส้นยาวและเรียวมาก <wbr>ชี้ตรงไปทางซ้ายบนของภาพ <wbr>ส่วนภาพทางขวานั้นถ่ายก่อนหน้าที่จะพบหางโซเดียมเพียงไม่กี่นาที <wbr>มองเห็นเพียงหางฝุ่นและหางแก๊สเท่านั้น<br />

ภาพที่ค้นพบหางโซเดียมของดาวหางเฮล-บอปป์ ถ่ายโดยกล้องอุปกรณ์ CoCam ภาพทางซ้ายจะเห็นหางโซเดียมเป็นเส้นยาวและเรียวมาก ชี้ตรงไปทางซ้ายบนของภาพ ส่วนภาพทางขวานั้นถ่ายก่อนหน้าที่จะพบหางโซเดียมเพียงไม่กี่นาที มองเห็นเพียงหางฝุ่นและหางแก๊สเท่านั้น

ที่มา: