สมาคมดาราศาสตร์ไทย

พบจุดเป้าหมายของสมาร์ต-1

พบจุดเป้าหมายของสมาร์ต-1

8 ก.ย. 2561
รายงานโดย: วิมุติ วสะหลาย (wimut@hotmail.com)
เมื่อปี 2546 องค์การอีซา หรือองค์การอวกาศยุโรป ได้ส่งยานลำหนึ่งไปสำรวจดวงจันทร์ มีชื่อว่า สมาร์ต-1 (SMART-1 --Small Missions for Advanced Research in Technology-1) ภารกิจของยานลำนี้คือการถ่ายภาพพื้นผิวของดวงจันทร์และค้นหาหลักฐานของน้ำบนดวงจันทร์ ยานลำนี้ได้สร้างนวัตกรรมในการสำรวจอวกาศหลายอย่าง ที่สำคัญคือการใช้เครื่องยนต์พลังงานไฟฟ้าจากดวงอาทิตย์เป็นตัวขับเคลื่อน ยานได้ใช้เวลาเดินทาง 13 เดือนไปถึงดวงจันทร์ด้วยเชื้อเพลิงเพียง 82 กิโลกรัม ยานได้ปฏิบัติหน้าที่ได้อย่างสมบูรณ์ และปิดภารกิจลงด้วยการหันเหทิศทางเพื่อพุ่งเข้าชนดวงจันทร์ในวันที่ กันยายน 2549

ยานสมาร์ต-1 (Small Missions for Advanced Research in Technology-1 (SMART-1)) (จาก ESA)

การชนของยานสมาร์ต-1 ทำให้เกิดแสงวาบขึ้นซึ่งตรวจจับได้โดยกล้องแคนาดา-ฝรั่งเศส-ฮาวาย แต่ก็ไม่อาจระบุได้แน่ชัดว่าจุดที่ยานพุ่งชนนั้นอยู่ที่ใด ทราบได้เพียงตำแหน่งคร่าว ๆ เท่านั้น
 
แสงวาบที่เกิดจากการชนดวงจันทร์ของยานสมาร์ต-1 ถ่ายโดยกล้องแคนาดา-ฝรั่งเศส-ฮาวาย เมื่อวันที่ กันยายน 2549 (จาก ESA)

แต่แล้วในที่สุด นักดาราศาสตร์ก็พบรอยพุ่งชนของสมาร์ต-1 ได้ในที่สุดจากภาพที่ถ่ายโดยยานลูนาร์รีคอนเนสเซนส์ออร์บิเตอร์เมื่อปีที่แล้ว ตำแหน่งที่ชนอยู่ที่ละติจูด – 34.262 องศาใต้ ลองจิจูด 46.193 องศาตะวันตก

ภาพจากยานลูนาร์รีคอนเนสเซนซ์ออร์บิเตอร์กินมุมกว้าง 50 เมตร แสดงทิศทางการชนของยานสมาร์ต-1 ว่ามีทิศจากเหนือไปใต้ รอยชนมีลักษณะเป็นทางยาวมีความกว้าง เมตรและยาว 20 เมตร รอยนี้ยังตัดผ่านหลุมอุกกาบาตหลุมหนึ่งจนวัสดุสีขาวจากด้านข้างหลุมแผ่กระจายออกไปด้านข้าง

ภาพรอยพุ่งชนดวงจันทร์ของยานสมาร์ต-1 ภาพนี้มีมุมภาพกว้าง 50 เมตร 

สมาร์ต-1 เป็นภารกิจแรกขององค์การอีซาที่นำยานไปถึงพื้นผิวดวงจันทร์ได้ ในอนาคตอันใกล้ อีซามีแผนที่จะส่งมนุษย์ไปดวงจันทร์ มีแม้แต่การสร้างหมู่บ้านบนดวงจันทร์ซึ่งจะเป็นสถานีทดลองแห่งใหม่แทนที่สถานีอวกาศนานาชาติที่กำลังจะหมดอายุในไม่ช้า