สมาคมดาราศาสตร์ไทย

ดาวเคราะห์ในปี 2564

ดาวเคราะห์ในปี 2564

4 มกราคม 2564
ปรับปรุงครั้งล่าสุด 27 มกราคม 2564
โดย: วรเชษฐ์ บุญปลอด
ดาวเคราะห์สว่างที่เห็นได้ง่ายด้วยตาเปล่าจากโลกมี ดวง ได้แก่ ดาวพุธ ดาวศุกร์ ดาวอังคาร ดาวพฤหัสบดี และดาวเสาร์ ส่วนดาวยูเรนัสและเนปจูน ต้องอาศัยกล้องสองตาหรือกล้องโทรทรรศน์ นอกจากดาวเคราะห์แล้ว ยังสามารถส่องเห็นดาวบริวารได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ดาวบริวารของดาวพฤหัสบดีและดาวเสาร์


แผนภาพแสดงตำแหน่งดาวเคราะห์ตามมุมห่างจากดวงอาทิตย์ตลอดปี 2564 ช่วยให้เห็นภาพรวมคร่าว ๆ ของการปรากฏของดาวเคราะห์ในแต่ละวัน เส้นตรงกลางในแนวดิ่งคือตำแหน่งดวงอาทิตย์ แถบที่แผ่ออกไปสองข้างจากแนวกลางเป็นส่วนที่มีแสงอาทิตย์รบกวน แกนนอนบอกมุมห่างจากดวงอาทิตย์ แกนตั้งบอกวันในแต่ละเดือน แถบที่พาดในแนวเฉียงบอกขอบเขตของกลุ่มดาวจักรราศี เมื่อดาวเคราะห์อยู่ห่างจากดวงอาทิตย์ไปทางตะวันตก (ขวามือ) แสดงว่ามองเห็นได้ดีในเวลาเช้ามืด เมื่อดาวเคราะห์อยู่ห่างจากดวงอาทิตย์ไปทางตะวันออก (ซ้ายมือ) แสดงว่ามองเห็นได้ดีในเวลาหัวค่ำ ดาวเคราะห์วงนอกจะอยู่ตรงข้ามกับดวงอาทิตย์เมื่อทำมุม 180° แสดงว่าเป็นช่วงเวลาที่ดาวเคราะห์ดวงนั้นสว่างและใกล้โลกที่สุดในรอบปี

ดาวพุธ


ดาวพุธเป็นดาวเคราะห์วงใน อยู่ใกล้ดวงอาทิตย์ที่สุดและเคลื่อนที่เร็วที่สุดในระบบสุริยะ ด้วยมุมห่างจากดวงอาทิตย์ที่จำกัด คนบนโลกจึงมีโอกาสสังเกตดาวพุธได้เฉพาะในเวลาที่ท้องฟ้าไม่มืดสนิท ประเทศไทยเห็นดาวพุธได้เฉพาะในเวลาหัวค่ำหรือเช้ามืดเท่านั้น

ปี 2564 มีช่วงที่สังเกตดาวพุธได้ดีในเวลาเช้ามืดอยู่ ช่วง ช่วงแรกตั้งแต่กลางเดือนกุมภาพันธ์ถึงปลายเดือนมีนาคม โดยดาวพุธจะอยู่ใกล้ดาวพฤหัสบดีและดาวเสาร์ ช่วงที่ เริ่มตั้งแต่ปลายเดือนมิถุนายนถึงกลางเดือนกรกฎาคม และช่วงสุดท้ายเริ่มในกลางเดือนตุลาคมไปจนถึงกลางเดือนพฤศจิกายน ดาวพุธจะผ่านใกล้ดาวอังคารในช่วงท้าย ๆ โดยขึ้นเหนือขอบฟ้าขณะท้องฟ้าเริ่มสว่างแล้ว

ช่วงเวลาที่สังเกตดาวพุธได้ดีในเวลาหัวค่ำของปีนี้มี ช่วง ช่วงแรกเริ่มตั้งแต่ต้นเดือนมกราคมถึงต้นเดือนกุมภาพันธ์ โดยดาวพุธจะอยู่ใกล้ดาวพฤหัสบดีและดาวเสาร์ ช่วงที่ คือปลายเดือนเมษายนถึงต้นเดือนมิถุนายน ดาวพุธจะผ่านใกล้ดาวศุกร์และกระจุกดาวลูกไก่ ช่วงที่ เริ่มตั้งแต่กลางเดือนสิงหาคมถึงปลายเดือนกันยายน โดยดาวพุธจะผ่านใกล้ดาวอังคาร ช่วงสุดท้ายเริ่มในกลางเดือนธันวาคม แล้วไปสิ้นสุดในกลางเดือนมกราคม 2565 โดยเป็นช่วงที่ดาวพุธจะผ่านใกล้ดาวศุกร์และดาวเสาร์

ดาวศุกร์


ดาวศุกร์เป็นดาวประกายพรึกอยู่บนท้องฟ้าด้านทิศตะวันออกในเวลาเช้ามืดต่อเนื่องมาจากปี 2563 ต้นเดือนมกราคมอยู่ในกลุ่มดาวคนแบกงู จากนั้นเข้าสู่กลุ่มดาวคนยิงธนู มีตำแหน่งอยู่ใกล้ขอบฟ้าในช่วงที่ท้องฟ้าเริ่มสว่าง ดาวศุกร์กำลังทำมุมเข้าใกล้ดวงอาทิตย์มากขึ้น คาดว่าจะสังเกตดาวศุกร์ในเวลาเช้ามืดได้ต่อไปจนถึงกลางเดือนกุมภาพันธ์ ซึ่งเป็นช่วงที่ดาวศุกร์เคลื่อนเข้าสู่กลุ่มดาวแพะทะเลและผ่านใกล้ดาวเสาร์กับดาวพฤหัสบดี หลังจากนั้นดาวศุกร์จะอยู่ใกล้ดวงอาทิตย์มากจนเริ่มสังเกตได้ยาก

ปลายเดือนมีนาคม ดาวศุกร์ผ่านตำแหน่งร่วมทิศแนววงนอก (ดวงอาทิตย์อยู่ระหว่างโลกกับดาวศุกร์) คาดว่าปลายเดือนเมษายน ดาวศุกร์จะเริ่มปรากฏเป็นดาวประจำเมืองบนท้องฟ้าเวลาหัวค่ำทางทิศตะวันตกในกลุ่มดาวแกะ ดาวพุธมาอยู่ใกล้ดาวศุกร์ในคืนวันที่ 25 เมษายน แต่อยู่ใกล้ขอบฟ้ามาก สังเกตได้ก็ต่อเมื่อขอบฟ้าด้านทิศตะวันตกเปิดโล่งและไม่มีเมฆบัง

หลายเดือนนับจากนี้ ดาวศุกร์จะทำมุมห่างดวงอาทิตย์มากขึ้นเรื่อย ๆ ต้นเดือนพฤษภาคมเข้าสู่กลุ่มดาววัวและอยู่ทางซ้ายมือของกระจุกดาวลูกไก่ คืนวันที่ 29 พฤษภาคม ดาวพุธผ่านมาใกล้ดาวศุกร์อีกครั้ง ต้นเดือนมิถุนายน ดาวศุกร์เข้าสู่กลุ่มดาวคนคู่ ปลายเดือนย้ายเข้าสู่กลุ่มดาวปู โดยคืนวันที่ กรกฎาคม ดาวศุกร์จะปรากฏอยู่ท่ามกลางดาวฤกษ์ในกระจุกดาวรังผึ้ง

กลางเดือนกรกฎาคม เป็นช่วงที่ดาวศุกร์เข้าสู่กลุ่มดาวสิงโตและผ่านใกล้ดาวอังคาร คืนวันที่ 12 กรกฎาคม จันทร์เสี้ยวจะมาอยู่ใกล้ดาวเคราะห์ทั้งสอง ก่อนที่ดาวศุกร์กับดาวอังคารจะใกล้กันที่สุดในคืนวันถัดไปที่ระยะเชิงมุม 0.5° ดาวศุกร์ทำมุมห่างดวงอาทิตย์มากขึ้นเรื่อย ๆ จนห่างที่สุดในวันที่ 30 ตุลาคม ตลอดช่วง เดือนนี้ ดาวศุกร์เคลื่อนผ่านกลุ่มดาวสิงโต หญิงสาว คันชั่ง แมงป่อง และคนแบกงู โดยผ่านใกล้ดาวหัวใจสิงห์ในวันที่ 22 กรกฎาคม ดาวรวงข้าวในวันที่ กันยายน และดาวแอนทาเรสหรือดาวปาริชาตในวันที่ 16 ตุลาคม

ต้นเดือนพฤศจิกายน ดาวศุกร์ย้ายเข้าสู่กลุ่มดาวคนยิงธนู ครึ่งหลังของเดือนธันวาคมจะสังเกตได้ว่าดาวศุกร์ทำมุมเข้าใกล้ดวงอาทิตย์มากขึ้นอย่างรวดเร็ว ปลายเดือนดาวพุธจะมาปรากฏอยู่ทางซ้ายมือของดาวศุกร์ มีโอกาสสังเกตดาวศุกร์ได้จนถึงต้นเดือนมกราคม 2565 หลังจากนั้นดาวศุกร์จะเข้าใกล้ดวงอาทิตย์มากจนสังเกตได้ยาก

ภาพวาดแสดงให้เห็นส่วนสว่างของดาวเคราะห์และขนาดปรากฏเปรียบเทียบ 

ดาวอังคาร


ดาวอังคารมีวงโคจรอยู่ถัดไปจากโลกตามระยะห่างจากดวงอาทิตย์ ช่วงที่สังเกตดาวอังคารได้ดีที่สุดคือขณะที่ดาวอังคารอยู่ใกล้โลก ตรงกับช่วงที่ดาวอังคารอยู่ที่ตำแหน่งตรงข้ามกับดวงอาทิตย์ เกิดขึ้นเฉลี่ยทุก ปี เดือน วงโคจรของดาวอังคารที่เป็นวงรี ทำให้ดาวอังคารอยู่ห่างโลกไม่เท่ากันในการเข้าใกล้แต่ละครั้ง หากวันที่ดาวอังคารอยู่ตรงข้ามกับดวงอาทิตย์ใกล้เคียงกับวันที่ผ่านจุดใกล้ดวงอาทิตย์ที่สุด ดาวอังคารจะมีขนาดใหญ่และสว่างมากเป็นพิเศษ ส่วนใหญ่ดาวอังคารที่ปรากฏในกล้องโทรทรรศน์จะมีขนาดเล็ก ไม่สามารถสังเกตเห็นร่องรอยบนพื้นผิวได้ มีเวลาไม่กี่เดือนเท่านั้นที่ดาวอังคารจะใกล้โลกจนใหญ่พอสำหรับการสังเกตรายละเอียดบนพื้นผิว

พ.ศ. 2564 เป็นปีที่ดาวอังคารไม่ได้ผ่านจุดตรงข้ามกับดวงอาทิตย์ ทำให้มีความสว่างน้อยและมีขนาดเล็กเมื่อดูผ่านกล้องโทรทรรศน์กำลังขยายสูง ช่วงแรกของปี ดาวอังคารอยู่บนท้องฟ้าเวลาหัวค่ำโดยอยู่สูงเหนือศีรษะในเวลาพลบค่ำ วันที่ มกราคม ดาวอังคารออกจากกลุ่มดาวปลาเข้าสู่กลุ่มดาวแกะ คืนวันที่ 20 มกราคม ดาวอังคารจะอยู่ใกล้ดาวยูเรนัสที่ระยะห่าง 1.6° สังเกตได้ดีในกล้องสองตาและกล้องโทรทรรศน์ โดยดาวยูเรนัสอยู่ทางทิศใต้ของดาวอังคาร

ปลายเดือนกุมภาพันธ์ ดาวอังคารเข้าสู่กลุ่มดาววัว คืนวันที่ มีนาคม ผ่านใกล้กระจุกดาวลูกไก่ที่ระยะ องศา ค่ำวันที่ 17 เมษายน จันทร์เสี้ยวจะบังดาวอังคารให้สังเกตได้ทั่วประเทศ ปลายเดือนดาวอังคารย้ายเข้าสู่กลุ่มดาวคนคู่ และเข้าสู่กลุ่มดาวปูในเดือนมิถุนายน คืนวันที่ 23 และ 24 มิถุนายน จะสังเกตเห็นดาวอังคารอยู่ในกระจุกดาวรังผึ้ง

ก่อนจะถึงกลางเดือนกรกฎาคม ดาวอังคารเข้าสู่กลุ่มดาวสิงโต ดาวศุกร์มาอยู่ใกล้ที่สุดในคืนวันที่ 13 กรกฎาคม โดยมองเห็นอยู่บนท้องฟ้าทิศตะวันตกในเวลาหัวค่ำ ปลายเดือนดาวอังคารผ่านใกล้ดาวหัวใจสิงห์ ใกล้ที่สุดในคืนวันที่ 29 และ 30 กรกฎาคม ที่ระยะห่าง 0.7° เราจะมีเวลาสังเกตดาวอังคารได้น้อยลงเรื่อย ๆ เนื่องจากดาวอังคารทำมุมเข้าใกล้ดวงอาทิตย์มากขึ้น อาจสังเกตดาวอังคารได้จนถึงปลายเดือนสิงหาคม โดยวันที่ 18 และ 19 สิงหาคม ดาวพุธจะมาอยู่ใกล้ดาวอังคาร

ปลายเดือนสิงหาคมเป็นต้นไป ดาวอังคารจะหายไปจากท้องฟ้าเวลากลางคืน อยู่ร่วมทิศกับดวงอาทิตย์ในวันที่ ตุลาคม ต้นเดือนพฤศจิกายน ดาวอังคารทำมุมห่างจากดวงอาทิตย์มากพอให้สังเกตได้อีกครั้งบนท้องฟ้าทิศตะวันออกในเวลาเช้ามืด แต่ยังอยู่ใกล้ขอบฟ้าเมื่อท้องฟ้าเริ่มสว่าง ขณะนั้นดาวอังคารอยู่ในกลุ่มดาวหญิงสาว เช้ามืดวันที่ 11 พฤศจิกายน ดาวพุธซึ่งสว่างกว่าจะปรากฏทางซ้ายมือของดาวอังคาร วันถัดไปดาวอังคารเข้าสู่กลุ่มดาวคันชั่ง ทำมุมห่างดวงอาทิตย์มากขึ้นอย่างช้า ๆ เช้ามืดวันที่ ธันวาคม จันทร์เสี้ยวบาง ๆ อยู่ใกล้ดาวอังคารที่ระยะห่างเพียง 1° กลางเดือนธันวาคม ดาวอังคารเข้าสู่กลุ่มดาวแมงป่อง และย้ายเข้าสู่กลุ่มดาวคนแบกงูเมื่อใกล้สิ้นเดือน

ดาวอังคารขณะอยู่ตรงข้ามกับดวงอาทิตย์ในปีต่าง ๆ (เวลาประเทศไทย) ตัวเลขที่ระบุไว้ข้างเส้นซึ่งเชื่อมระหว่างโลกกับดาวอังคารคือระยะห่างขณะใกล้กันที่สุด มีหน่วยเป็นล้านกิโลเมตร ในวงเล็บคือวันที่ใกล้กันที่สุด ซึ่งมักไม่ตรงกับวันที่ดาวอังคารทำมุม 180° กับดวงอาทิตย์ 

ดาวพฤหัสบดี


ต้นปียังคงสามารถสังเกตดาวพฤหัสบดีและดาวเสาร์อยู่ใกล้กันได้ โดยทั้งคู่ปรากฏเหนือขอบฟ้าทิศตะวันตกในเวลาพลบค่ำและอยู่ในทิศทางของกลุ่มดาวแพะทะเล ดาวเคราะห์ขนาดใหญ่ทั้งสองดวงปรากฏใกล้กันมากที่สุดเมื่อปลายเดือนธันวาคม 2563 ปีนี้จึงห่างกันมากขึ้นทุกวัน อาจสังเกตในเวลาหัวค่ำต่อไปได้ถึงราวกลางเดือนมกราคม 2564 หลังจากนั้นจะอยู่ใกล้ดวงอาทิตย์มากจนเริ่มสังเกตได้ยาก

ก่อนที่ดาวพฤหัสบดีและดาวเสาร์จะหายลับไปจากท้องฟ้าเวลาหัวค่ำ คืนวันที่ 9-12 มกราคม ดาวพุธจะผ่านมาอยู่ใกล้ ๆ อาจต้องใช้กล้องสองตาและท้องฟ้าด้านทิศตะวันตกที่เปิดโล่ง ไม่มีสิ่งใดบดบัง จึงจะสังเกตเห็นได้

ดาวพฤหัสบดีอยู่ร่วมทิศกับดวงอาทิตย์ในวันที่ 29 มกราคม หลังจากนั้น ราวกลางเดือนกุมภาพันธ์ ดาวพฤหัสบดีมีมุมห่างจากดวงอาทิตย์มากพอจนเริ่มปรากฏใกล้ขอบฟ้าในเวลาเช้ามืดทางทิศตะวันออก เยื้องไปทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ เช้ามืดวันที่ 11 และ 12 กุมภาพันธ์ ดาวศุกร์กับดาวพฤหัสบดีจะอยู่ใกล้กัน แต่มีตำแหน่งใกล้ขอบฟ้า ดาวพุธที่เริ่มปรากฏในเวลาเช้ามืดก็มาอยู่ใกล้กันด้วย โดยผ่านใกล้ดาวพฤหัสบดีสองครั้ง ครั้งแรกในวันที่ 15 กุมภาพันธ์ ครั้งที่ ในวันที่ มีนาคม ครั้งแรกอยู่ห่างกันและสังเกตได้ยากกว่า เนื่องจากดาวพุธยังไม่สว่างนัก

ปลายเดือนเมษายน ดาวพฤหัสบดีจะออกจากกลุ่มดาวแพะทะเลแล้วเคลื่อนเข้าสู่กลุ่มดาวคนแบกหม้อน้ำ กลางเดือนพฤษภาคม ดาวพฤหัสบดีทำมุม 90° โดยอยู่ห่างไปทางทิศตะวันตกของดวงอาทิตย์ จึงเห็นดาวพฤหัสบดีอยู่สูงที่สุดบนท้องฟ้าทิศใต้ขณะดวงอาทิตย์ขึ้น กลางเดือนมิถุนายน ดาวพฤหัสบดีเริ่มหยุดนิ่งแล้วเคลื่อนที่ถอยหลังในมุมมองจากโลก

วันที่ 20 สิงหาคม 2564 ดาวพฤหัสบดีผ่านตำแหน่งตรงข้ามกับดวงอาทิตย์และใกล้โลกที่สุดในรอบปี สว่างที่โชติมาตร –2.9 เป็นช่วงที่ดาวพฤหัสบดีถอยไปอยู่ในกลุ่มดาวแพะทะเล เมื่อดาวเคราะห์วงนอกอยู่ตรงข้ามกับดวงอาทิตย์จะสามารถสังเกตได้ตลอดทั้งคืน กลางเดือนตุลาคม ดาวพฤหัสบดีเริ่มหยุดนิ่งแล้วเคลื่อนที่เดินหน้าในมุมมองจากโลก

กลางเดือนพฤศจิกายน ดาวพฤหัสบดีทำมุม 90° โดยห่างไปทางทิศตะวันออกของดวงอาทิตย์ จึงเห็นดาวพฤหัสบดีอยู่สูงบนท้องฟ้าทิศใต้ในเวลาหัวค่ำ กลางเดือนธันวาคม ดาวพฤหัสบดีย้ายเข้าสู่กลุ่มดาวคนแบกหม้อน้ำ มองเห็นอยู่บนท้องฟ้าทิศตะวันตกต่อเนื่องทุกวันไปจนถึงเดือนกุมภาพันธ์ 2565

บรรยากาศของดาวพฤหัสบดีแบ่งได้เป็นหลายส่วนตามริ้วที่พาดในแนวขนานกับเส้นศูนย์สูตร ริ้วคล้ำเรียกว่าแถบ (belt) ริ้วสว่างเรียกว่าเขต (zone) ซ้อนกับบริเวณต่าง ๆ ได้แก่ เขตศูนย์สูตร (equatorial) เขตร้อน (tropical) เขตอบอุ่น (temperate) และเขตขั้วดาว (polar) ทั้งซีกเหนือและใต้ 

วันที่ดาวเคราะห์อยู่ตรงข้ามกับดวงอาทิตย์ในปี 2564
ดาวเคราะห์ วันที่ โชติมาตร (อันดับความสว่าง)
ดาวเสาร์ สิงหาคม +0.2
ดาวพฤหัสบดี 20 สิงหาคม -2.9
ดาวเนปจูน 14 กันยายน +7.8
ดาวยูเรนัส พฤศจิกายน +5.7
ดาวอังคาร --


ดาวเสาร์


ดาวเสาร์อยู่ในกลุ่มดาวแพะทะเลตลอดปี 2564 ต้นเดือนมกราคมยังพอจะสังเกตได้ในเวลาหัวค่ำโดยอยู่ใกล้ดาวพฤหัสบดี หลังจากนั้นเข้าใกล้ดวงอาทิตย์จนสังเกตได้ยาก และจะผ่านตำแหน่งร่วมทิศกับดวงอาทิตย์ในวันที่ 24 มกราคม เมื่อถึงต้นเดือนกุมภาพันธ์ ดาวเสาร์ทำมุมห่างจากดวงอาทิตย์มากพอจนเริ่มปรากฏบนท้องฟ้าทิศตะวันออกในเวลาเช้ามืด ผ่านใกล้ดาวศุกร์ในวันที่ 6-7 กุมภาพันธ์ โดยอยู่ใกล้ขอบฟ้าท่ามกลางแสงอรุณ

ปลายเดือนกุมภาพันธ์ถึงต้นเดือนมีนาคม ซึ่งเป็นช่วงที่ดาวพุธ ดาวพฤหัสบดี และดาวเสาร์ เกาะกลุ่มอยู่ใกล้กัน ดาวเสาร์จะอยู่สูงเหนือขอบฟ้ามากกว่าดาวพุธและดาวพฤหัสบดี ต้นเดือนพฤษภาคม ดาวเสาร์ทำมุม 90° โดยอยู่ห่างไปทางทิศตะวันตกของดวงอาทิตย์ จึงเห็นอยู่สูงบนท้องฟ้าทิศใต้ในเวลารุ่งสาง

วันที่ สิงหาคม 2564 ดาวเสาร์อยู่ตรงข้ามกับดวงอาทิตย์และใกล้โลกที่สุดในรอบปี สว่างที่โชติมาตร +0.2 ปลายเดือนตุลาคม ดาวเสาร์ทำมุมตั้งฉากโดยห่างไปทางทิศตะวันออกของดวงอาทิตย์ จึงเห็นดาวเสาร์อยู่สูงบนท้องฟ้าทิศใต้ในเวลาพลบค่ำ เดือนธันวาคม ดาวศุกร์ ดาวพฤหัสบดี และดาวเสาร์ เรียงกันเกือบอยู่ในแนวเส้นตรง โดยมีดาวเสาร์อยู่ตรงกลาง สามารถสังเกตดาวเสาร์ได้ต่อเนื่องไปจนถึงปลายเดือนมกราคม 2565 ก่อนที่ดาวเสาร์จะเข้าใกล้ดวงอาทิตย์

กราฟความสว่างของดาวเคราะห์ที่มองเห็นได้ด้วยตาเปล่า ดวง 

ดาวยูเรนัส


ตลอดปีนี้ดาวยูเรนัสอยู่ในกลุ่มดาวแกะ สังเกตได้บนท้องฟ้าเวลาหัวค่ำตลอดช่วง เดือนแรกของปี ห่างดวงอาทิตย์เป็นมุม 90° ในปลายเดือนมกราคม และมีดาวอังคารผ่านมาอยู่ใกล้ในวันที่ 20 มกราคม เมื่อถึงต้นเดือนเมษายน ดาวยูเรนัสเคลื่อนเข้าใกล้ดวงอาทิตย์มากขึ้นจนเริ่มสังเกตได้ยาก โดยอยู่ร่วมทิศกับดวงอาทิตย์ในวันที่ พฤษภาคม

ปลายเดือนพฤษภาคมหรือต้นเดือนมิถุนายน ดาวยูเรนัสทำมุมห่างจากดวงอาทิตย์มากพอให้เริ่มสังเกตได้บนท้องฟ้าเวลาเช้ามืด มุมห่างจากดวงอาทิตย์เพิ่มขึ้นจนกระทั่งตั้งฉากกับดวงอาทิตย์ในต้นเดือนสิงหาคม และอยู่ตรงข้ามกับดวงอาทิตย์ในวันที่ พฤศจิกายน 2564 สว่างที่โชติมาตร +5.7 มีขนาดเชิงมุมตามแนวศูนย์สูตร 3.8 พิลิปดา

ดาวเนปจูน


ดาวเนปจูนยังคงอยู่ในกลุ่มดาวคนแบกหม้อน้ำ ใกล้กับแนวเส้นแบ่งระหว่างพื้นที่ของกลุ่มดาวคนแบกหม้อน้ำกับกลุ่มดาวแพะทะเล ดาวเนปจูนมีความสว่างน้อย จึงจำเป็นต้องสังเกตด้วยกล้องโทรทรรศน์ สองเดือนแรกของปี ดาวเนปจูนอยู่บนท้องฟ้าเวลาหัวค่ำทางทิศตะวันตก หลังจากนั้นเข้าใกล้ดวงอาทิตย์มากขึ้นจนเริ่มสังเกตได้ยาก ดาวเนปจูนอยู่ร่วมทิศกับดวงอาทิตย์ในวันที่ 11 มีนาคม เริ่มสังเกตได้อีกครั้งบนท้องฟ้าเวลาเช้ามืดในราวกลางเดือนเมษายน มุมห่างจากดวงอาทิตย์เพิ่มขึ้นจนตั้งฉากกับดวงอาทิตย์ในกลางเดือนมิถุนายน

ปีนี้ดาวเนปจูนอยู่ตรงข้ามกับดวงอาทิตย์ในวันที่ 14 กันยายน 2564 สว่างที่โชติมาตร +7.8 มีขนาดเชิงมุมตามแนวศูนย์สูตร 2.4 พิลิปดา หลังจากนั้นเริ่มสังเกตได้บนท้องฟ้าเวลาหัวค่ำ กลางเดือนธันวาคมอยู่ห่างดวงอาทิตย์เป็นมุม 90°

แผนที่แสดงตำแหน่งดาวยูเรนัสและดาวเนปจูน โดยมีเส้นบอกตำแหน่งทุกวันแรกของเดือน (1 มกราคม 2564, กุมภาพันธ์ 2564, ..., 13 มกราคม 2565, 14 กุมภาพันธ์ 2565) ขนาดของดาวในภาพสอดคล้องกับความสว่าง ดาวดวงเล็กที่สุดในแผนที่สำหรับดาวเนปจูนมีโชติมาตร