สมาคมดาราศาสตร์ไทย

ข่าวดาราศาสตร์

(28 ส.ค. 46) นับตั้งแต่ปี 2535 ยานยูลีสซีสได้สำรวจระบบสุริยะมาอย่างต่อเนื่องจากหลายมุมมอง ภารกิจหนึ่งในหลายภารกิจของยูลีสซีสคือ สำรวจกระแสของฝุ่นดาวที่พัดผ่านระบบสุริยะ ปัจจุบันดวงอาทิตย์พุ่งผ่านกลุ่มเมฆของฝุ่นดาวก้อนหนึ่งด้วยอัตราเร็ว 26 กิโลเมตรต่อวินาที ด้วยอัตราเร็วเท่านี้ ฝุ่นแต่ละเม็ดจะใช้เวลา 20 ปีในการเดินทางผ่านระบบสุริยะ จากการสำรวจด้วยอุปกรณ์ที่ชื่อว่าดัสต์ของยานพบว่าสนามแม่เหล็กของดวงอาทิตย์มีผลต่อกระแสของ ...

ดาวที่แป้นที่สุด

(19 ก.ค. 46) ดาวอะเคอร์นาร์ หรือ ดาวแอลฟาแม่น้ำ เป็นดาวสว่างที่รู้จักกันดีในซีกฟ้าใต้ มีอันดับความสว่าง 0.5 เป็นดาวสว่างเป็นอันดับ 9 บนท้องฟ้า อยู่ห่างจากโลก 145 ปีแสง เป็นดาวฤกษ์ชนิดบี มีมวลมากกว่าดวงอาทิตย์ 6 เท่า เมื่อเร็ว ๆ นี้นักดาราศาสตร์พบว่า ดาวอะเคอร์นาร์มีความพิเศษเหนือกว่าดาวดวงใด นั่นคือเป็นดาวที่แป้นที่สุดในท้องฟ้า ...

เพื่อนบ้านที่ถูกลืม

(18 ก.ค. 46) นักดาราศาสตร์คณะหนึ่งนำโดย บอนนาร์ด เจ. ทีการ์เดน จากศูนย์การบินอวกาศกอดดาร์ดของนาซา ได้ค้นพบดาวฤกษ์ดวงใหม่ที่อยู่ใกล้ระบบสุริยะของเรามาก ดาวดวงนี้มีชื่อว่า SO 025300.5+165258 มีอันดับความสว่าง 15.4 ซึ่งเกือบเท่ากับขีดจำกัดของกล้องโทรทรรศน์ที่ใช้ซีซีดี จึงไม่น่าแปลกใจที่จะหลุดร ...

กล้องโทรทรรศน์อวกาศกล้องแรกของแคนาดา

(11 ก.ค. 46) องค์การอวกาศแคนาดา ได้ปล่อยกล้องโทรทรรศน์อวกาศโมสต์ (MOST--Microvariability and Oscillations of Stars) ซึ่งเป็นกล้องโทรทรรศน์อวกาศกล้องแรกขององค์การขึ้นสู่วงโคจรเป็นผลสำเร็จเมื่อวันที่ 30 มิถุนายนที่ผ่านมา กล้องโทรทรรศน์อวกาศโมสต์ มีขนาดประมาณกระเป๋าเดินทางเท่านั้น กล้องหลักมีเส้นผ่านศูนย์กลางเพียง 15 เซนติเมตร นับเป็นกล้องโทรทรรศน์อวกาศที่เล็กที่สุดในโลก แต่คุณภาพของกล้องไม่ได้. ...

กำเนิดดาวยักษ์

(7 ก.ค. 46) นักดาราศาสตร์ยุโรปได้พบหลักฐานสำคัญที่สนับสนุนว่า ดาวฤกษ์มวลสูงเกิดขึ้นจากการสะสมดาวทีละน้อย ไม่ใช่เกิดจากการชนและหลอมรวมกันของดาวฤกษ์ดวงเล็ก ดาวฤกษ์มวลสูงมีอายุสั้น ทำให้การศึกษากำเนิดของดาวฤกษ์จำพวกนี้ทำได้ยากเนื่องจากหาดาวฤกษ์มวลสูงที่ยังอยู่ช่วงต้นไม่ค่อยพบ โดยเฉพาะช่วงที่ยังเป็นดาวก่อนเกิด (protostar) ซึ่งดาวยังถูกห้อมล้อมด้วยม่านก๊าซและฝุ่นในช่วงที่ใกล้จะเป็นดาวฤกษ์ที่สมบูรณ์ ...

ดวงอาทิตย์สองขั้วเหนือ

(13 มิ.ย. 46) โดยปรกติ ดวงอาทิตย์มีขั้วแม่เหล็กสองขั้วเช่นเดียวกับโลก คือขั้วเหนือและขั้วใต้ แต่ในช่วงเดือนมีนาคม 2543 ขั้วใต้แม่เหล็กของดวงอาทิตย์อ่อนลงและเกิดขั้วเหนือขึ้นแทนที่ กลายเป็นดาวฤกษ์ที่มีขั้วเหนือสองขั้ว แม้เรื่องนี้จะฟังดูเป็นเรื่องเหลือเชื่อแต่ก็เกิดขึ้นจริง ปรากฏการณ์นี้เป็นผลข้างเคียงจากวัฏจักรสุริยะ ซึ่งมีคาบ 11 ปีเนื่องจากเกิดการเปลี่ยนแปลงของไดนาโมใน ...

ย้อนมองเอกภพทารกจากซากซูเปอร์โนวา

(13 มิ.ย. 46) ในที่ประชุมสมาคมดาราศาสตร์อเมริกันที่แนชวิลล์ คณะนักดาราศาสตร์ที่นำโดยซูซาน จี. เนฟฟ์ จากนาซาและศูนย์การบินอวกาศกอดดาร์ด เจมส์ เอส. อัลเวสทัด จากหอดูดาววิทยุแห่งชาติสหรัฐอเมริกา และ สเตซี เติ้ง จากมหาวิทยาลัยแมรีแลนด์ ได้แสดงผลการสำรวจซากซูเปอร์โนวา 5 ซากในกระจุกดาวกระจุกหนึ่งในในดาราจักรอาร์ป 299 (Arp 299) ...

ฮับเบิลพบดาวพิสดาร

(8 มิ.ย. 46) เมื่อต้นเดือนมกราคม 2545 นิโคลัส บราวน์ นักดาราศาสตร์สมัครเล่นชาวออสเตรเลียถ่ายภาพกลุ่มดาวยูนิคอร์น เขาได้สังเกตว่ามีดาวอันดับความสว่าง 10 ดวงหนึ่งปรากฏอยู่ในที่ ๆ ไม่เคยมีมาก่อน หลังจากที่โลกทราบข่าวการค้นพบนี้ นักดาราศาสตร์ทั้งมืออาชีพและสมัครเล่นทั่วโลกต่างพุ่งความสนใจมายังดาวดวงนี้ และได้พบว่ามีความสว่างมากขึ้น ...

พื้นผิวของไททัน

(8 มิ.ย. 46) เดือนมกราคม พ.ศ. 2548 เป็นเวลาตามกำหนดที่ยานยานแคสซินีจะเดินทางไปถึงดาวเสาร์ และปล่อยยานสำรวจไฮเกนส์ลงไปบนดวงจันทร์ไททัน ซึ่งนักดาราศาสตร์เชื่อมาเป็นเวลานานว่าเป็นโลกแห่งไฮโดรคาร์บอน แต่จากข้อมูลการสำรวจไททันโดยกล้องบนพื้นโลก ชี้ว่าสิ่งที่ยานไฮเกนส์พบอาจเป็นโลกแห่งน้ำแข็งแทน. ...

เนปจูนก็มีฤดูกาล

(26 พ.ค. 46) ดาวเนปจูน เป็นดาวเคราะห์ที่อยู่ห่างไกลเป็นอันดับที่ 8 ของระบบสุริยะ และมีลักษณะและความเปลี่ยนแปลงน้อยมากจนดูเหมือนเป็นดาวเคราะห์ที่ไม่มีการเปลี่ยนแปลง แต่นักดาราศาสตร์เพิ่งพบว่า ดาวเคราะห์ดวงนี้อาจมีฤดูกาลด้วย ...

มาร์สเอกซ์เพรสพร้อมขึ้นสู่อวกาศ

(23 พ.ค. 46) ยานมาร์สเอกซ์เพรส ได้กำหนดวันที่ขึ้นสู่อวกาศใหม่แล้วเป็นวันที่ 2 มิถุนายน ที่ไบโคนอร์ ประเทศคาซัคสถาน ยานมาร์สเอกซ์เพรสเป็นยานสำรวจดาวอังคารลำแรกและถือเป็นยานนำร่องของโครงการสำรวจดาวอังคาร ขององค์การอวกาศยุโรป เพราะหลังจากนี้ระหว่างปี 2546 ถึง 2547 จะมียานอวกาศจากอีเอสโอไปสำรวจดาวอังคารอีกไม่น้อยกว่าสี่ลำ ...

สสารมืดในดาราจักรรี

(15 พ.ค. 46) เป็นที่ยอมรับกันมาอย่างกว้างขวางว่า ราว 90 เปอร์เซ็นต์ของมวลในเอกภพเป็นมวลของสสารที่มองไม่เห็นหรือที่เรียกกันว่า สสารมืด แนวคิดนี้เกิดขึ้นในต้นทศวรรษ 1970 โดย วีรา รูบิน เพื่ออธิบายการเคลื่อนที่แปลกประหลาดที่ขอบด้านนอกของดาราจักรชนิดก้นหอย ซึ่งมีความเร็วไม่สอดคล้องกับการกระจายมวลตามรูปของดาราจักรที่ปรากฏ หากมวลของดาราจักรมีการกระจายเช่นเดียวกับรูปของดาราจักรนั่นคือมีมวลแน่นที่สุดตรงดุมของดาราจักร ...

แสงวาบรังสีแกมมาที่สว่างที่สุด

(14 พ.ค. 46) เมื่อเวลา 6.37 นาฬิกา (EST) ของวันที่ 29 มีนาคม ได้เกิดการระเบิดครั้งใหญ่ที่ตำแหน่งห่างออกไปสองพันล้านปีแสง มีความสว่างในย่านรังสีแกมมายิ่งกว่าวัตถุอื่นในเอกภพทั้งหมดรวมกัน การระเบิดกินเวลา 30 วินาที หลังจาก ...

แผนที่เอกภพจากทูแมส

(26 เม.ย. 46) โครงการทูไมครอนออลสกายเซอร์เวย์ หรือ ทูแมส (2MASS--Two Micron All Sky Survey) ได้เสร็จสิ้นภารกิจในการถ่ายภาพทั่วฟ้าแล้ว ทิ้งผลงานคือแผนที่ท้องฟ้ากว่า 5 ล้านภาพ แสดงวัตถุท้องฟ้า ...

ใช้แบบจำลองดวงอาทิตย์สำรวจแอลฟาคนครึ่งม้า

(24 เม.ย. 46) ในจำนวนดาวฤกษ์นับแสนนับล้านดวงในดาราจักรของเรา มีดาวเพียงดวงเดียวที่เรารู้จักดีที่สุดก็คือดวงอาทิตย์ นักดาราศาสตร์ได้พยายามประยุกต์แบบจำลองของดวงอาทิตย์เพื่อใช้กับดาวฤกษ์ดวงอื่น การทดลองกับกล้องวีแอลทีทำให้นักดาราศาสตร์สามารถวัดขนาดของดาวฤกษ์ใกล้เคียงทางตรงได้เป็นครั้งแรก เป็นการยืนยันความถูกต้องของแบบ ...

ดวงจันทร์ใหม่ของดาวเสาร์

(23 เม.ย. 46) นักดาราศาสตร์จากมหาวิทยาลัยฮาวายและมหาวิทยาลัยเคมบริดจ์ ได้ค้นพบดวงจันทร์ดวงใหม่ของดาวเสาร์เพิ่มขึ้นอีก 1 ดวง ดวงจันทร์ดวงนี้พบเป็นครั้งแรกเมื่อวันที่ 5 กุมภาพันธ์ด้วยกล้องซุบะรุ ขนาด 8.3 เมตร ที่ยอดเขามานาเคอา หลังจากนั้นจึงติดตาม ...

หลักฐานของหลุมดำปานกลาง

(12 เม.ย. 46) ปัจจุบันนักดาราศาสตร์รู้จักและค้นพบหลุมดำมาแล้วหลายดวง หลุมดำเท่าที่ค้นพบมาพอจะแบ่งออกเป็นสองชนิดใหญ่ ๆ ตามมวลคือ หลุมดำยักษ์ ซึ่งมีมวลหลายล้านหรือถึงหลายพันล้านเท่าของดวงอาทิตย์ อยู่ตามใจกลางของดาราจักรต่าง ๆ อีกชนิดหนึ่งคือหลุมดำมวลดาวฤกษ์ ซึ่งมีมวลเพียงไม่กี่ ...

พบหลักฐานของดาวเคราะห์ในวงแหวนดาวฤกษ์

(12 เม.ย. 46) เมื่อ 17 ปีก่อน นักดาราศาสตร์ได้สำรวจดาว HD 141569A ด้วยดาวเทียมไอราส พบว่าดาวดวงนี้มีการแผ่รังสีอินฟราเรดมากผิดปรกติ คาดกันว่ารังสีอินฟราเรดส่วนเกินนี้เกิดจากฝุ่นก๊าซในจานพอกพูนมวล (accreation disc) ซึ่งเป็นแหล่งวัตถุดิบในการสร้างดาวเคราะห์ล้อมรอบดาวอยู่ ดังนั้นดาวดวงนี้จึงเป็นที่คาดหมายว่าน่าจะมีดาวเคราะห์เป็นบริวารอยู่ ...

จุดดำใหญ่ของดาวพฤหัสบดี

(1 เม.ย. 46) นักดาราศาสตร์เคยคิดว่า สิ่งที่ใหญ่ที่สุดบนดาวพฤหัสบดีคือจุดแดงใหญ่ แต่ยานแคสซินีได้ค้นพบคู่แข่งที่พอฟัดพอเหวี่ยงของจุดแดงใหญ่แล้ว นั่นคือ “จุดดำใหญ่” ความจริงแล้วแคสซินีไม่ใช่ผู้ค้นพบจุดดำใหญ่เป็นรายแรก ก่อนหน้านี้ในปี 2540 กล้องโทรทรรศน์อวกาศฮับเบิลเคยถ่ายภาพของจุดดำใหญ่นี้มาก่อนในภาพอัลตราไวโอเลต ซึ่งนั่นเป็นเพียงภาพเดียวที่ถ่ายได้ และหลังจากนั้นก็ไม่เคยได้ภาพ ...

อำลา กาลิเลโอ

(15 มี.ค. 46) หลังจากการปฏิบัติภารกิจอันยาวนานถึง 13 ปีและโคจรรอบดาวพฤหัสบดีมาถึง 34 รอบ ยานกาลิเลโอได้จบภารกิจลงแล้วอย่างสมเกียรติ เมื่อวันที่ 28 กุมภาพันธ์ที่ผ่านมา ผู้ควบคุมยานกาลิเลโอขององค์การนาซาได้ปิดเครื่องบันทึกแถบข้อมูลหน่วยความจำและปิดการสื่อสารระหว่างยานกับโลกลง เป็นการยุติภารกิจอันยาวนาน ...

สะเก็ดข่าว

จุดพุ่งชนของลูนา 25

30 ต.ค. 66/นาซาเผยภาพถ่ายของพื้นผิวดวงจันทร์ ณ จุดที่คาดว่ายานลูนา 25 พุ่งชนดวงจันทร์ในภารกิจที่ล้มเหลวที่ผ่านมา ภาพนี้ถ่ายโดยยานลูนาร์รีคอนเนสเซนซ์ออร์บิเตอร์ แสดงจุดพุ่งชนของยานอย่างชัดเจน เป็นการยืนยันว่ายานลูนา 25 พุ่งชนดวงจันทร์จริง หลุมมีความกว้างประมาณ 10 เมตร

นาซาอาจเปลี่ยนแผน ยังไม่มีคนไปดวงจันทร์ในอาร์เทมิส 3

10 ส.ค. 66/8 สิงหาคม 2566 องค์การนาซา ได้เปิดเผยว่า ภารกิจอาร์เทมิส 3 ซึ่งเดิมวางไว้ว่าเป็นภารกิจแรกของโครงการที่จะมีมนุษย์ไปเดินบนดวงจันทร์อีกครั้ง อาจต้องเปลี่ยนแผนเป็นภารกิจที่ไม่มีมนุษย์ เนื่องจากยานลงจอดดวงจันทร์ซึ่งพัฒนาโดยสเปซเอกซ์ยังไม่มีวี่แววว่าจะทำสำเร็จได้ทันกำหนดการซึ่งอยู่ราวปลายปี 2568

วอยเอเจอร์ 2 หาย!

2 ส.ค. 66/เมื่อวันที่ 21 กรกฎาคม ยานวอยเอเจอร์ 2 ได้รับคำสั่งที่ผิดพลาดจากนาซา ทำให้สายอากาศของยานซึ่งใช้ในการสื่อสารระหว่างยานกับโลกหันไม่ตรงโลก การสื่อสารระหว่างยานกับโลกจึงขาดหายไป คาดว่าการสื่อสารจะกลับมาเป็นปกติในวันที่ 15 ตุลาคมเมื่อถึงกำหนดที่ยานจะรีเซ็ตตัวเอง แล้วสายอากาศจะหันมาตรงกับโลกอีกครั้ง

เอ็มเค 2 ไปได้สวย

13 เม.ย. 66/ดอว์นแอโรสเปซ บริษัทการบินอวกาศสัญชาตินิวซีแลนด์-เนเธอร์แลนด์ ประสบความสำเร็จในการทดสอบเครื่องบินอวกาศที่ขับดันด้วยเครื่องยนต์จรวดซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของการพัฒนายานเอ็มเค 2 เครื่องบินในตระกูลเอ็มเคนี้เป็นระบบขนส่งอวกาศที่ใช้เครื่องบินแทนจรวด จึงมีความประหยัดและยืดหยุ่นมากกว่าแบบจรวด

เวอร์จินออร์บิตไปไม่ไหว

31 มี.ค. 66/เวอร์จินออร์บิต บริษัทผู้ให้บริการขนส่งอวกาศในเครือเวอร์จินกรุ๊ป ผู้บุกเบิกการส่งดาวเทียมด้วยจรวดติดบนเครื่องบิน ประกาศยุติการดำเนินงานเนื่องจากประสบปัญหาด้านเงินทุน

โซยุซ เอ็มเอส-22 กลับถึงโลก

28 มี.ค. 66/ยานโซยุซเอ็มเอส-22 ที่มีปัญหาสารทำความเย็นรั่วไหลเมื่อปลายปีที่แล้ว ได้กลับมาถึงโลกแล้ว อย่างราบรื่น เที่ยวบินนี้ไม่มีลูกเรือ มีเพียงสัมภาระบางส่วนที่ส่งกลับมาจากสถานีอวกาศนานาชาติ

ยูแอลเอ เตรียมขาย

2 มี.ค. 66/ยูไนเต็ดลอนช์อัลไลอันซ์ บริษัทเอกชนด้านการขนส่งอวกาศยักษ์ใหญ่สัญชาติอเมริกัน มีแผนที่จะขายบริษัทภายในปีนี้

บัซ อัลดริน แต่งงานอีกครั้ง

23 ม.ค. 66/บัซ อัลดริน มนุษย์คนที่สองที่เคยเดินบนดวงจันทร์ ได้เข้าสู่พิธีสมรสเมื่อวันที่ 20 ที่ผ่านมา ปัจจุบัน บัซอายุ 93 ส่วนภรรยา แองคา ฟาร์ อายุ 63

รัสเซียอาจต้องส่งโซยุซเปล่าไปรับมนุษย์อวกาศ

28 ธ.ค. 65/รอสคอสมอสและนาซากำลังประเมินว่า ยานโซยุซที่เกิดปัญหาสารทำความเย็นรั่วไหลอยู่ในสภาพที่ดีพอจะนำมนุษย์กลับโลกได้หรือไม่ หากไม่ได้ รอสคอสมอสจะต้องส่งยานโซยุซเปล่าลำใหม่ขึ้นไปให้มนุษย์อวกาศใช้กลับโลก ซึ่งทางองค์กรกล่าวว่า ยานจะพร้อมส่งโซยุซขึ้นได้ในเดือนกุมภาพันธ์ปีหน้า

โซยุซรั่วอีกแล้ว

16 ธ.ค. 65/เมื่อวันที่ 15 ธันวาคม ที่ผ่านมา มนุษย์อวกาศบนสถานีอวกาศนานาชาติได้สังเกตว่ามีละอองของเหลวพ่นออกมาจากส่วนท้ายของยานโซยุซเอ็มเอส-22 ที่เชื่อมต่ออยู่กับสถานีอวกาศนานาชาติ เหตุการณ์นี้ทำให้กำหนดการออกย่ำอวกาศของมนุษย์อวกาศรัสเซียต้องยกเลิก และคาดว่าอาจมีผลกระทบต่อการกลับสู่โลกในเดือนมีนาคมด้วย เพราะมนุษย์อวกาศทั้งสามต้องใช้ยานลำนี้ในการกลับสู่โลก ส่วนตัวสถานีและมนุษย์อวกาศบนสถานีทั้งหมดไม่ได้รับอันตรายใด ๆ การสอบสวนเบื้องต้นเชื่อว่า สารที่รั่วออกมาน่าจะเป็นสารหล่อเย็นของยานโซยุซ และเหตุที่รั่วเป็นเพราะถูกสะเก็ดดาวขนาดเล็กพุ่งชน

สะเก็ดข่าวอื่น